علت‌های درد میان دو کتف و بررسی روش‌های درمان فیزیوتراپی

تاریخ: ۱۳ دی ۱۴۰۲

درد بین دو کتف معمولاً پیامد حالت اندامی نامناسب یا کشیدگی عضله است. البته ناراحتی‌های ستون فقرات، مانند اسکولیوز یا آرتروز نیز می‌تواند علت درد میان دو کتف باشد. ممکن است لازم باشد برای تشخیص علت درد بین دو کتف و برخورداری از درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید. انجام نرمش‌های کششی و مصرف مسکن از جمله روش‌هایی هستند که برای درد جزئی بخش فوقانی ستون فقرات توصیه می‌شوند. بعضی از موارد درد میان دو کتف قابل‌ پیشگیری است. بیماران مبتلا به مشکلات زمینه‌ای ستون فقرات باید برای کاهش درد و ناراحتی‌شان با پزشک یا متخصص طب فیزیکی مشورت کنند.

علت‌های درد میان دو کتف

درد مداوم بین دو کتف یا در منطقه میان دو شانه، مشکلی رایج است که در بسیاری از افراد رخ می‌دهد. بیشتر موارد درد بین دو کتف ناشی از کشیدگی عضلات است که بر اثر حالت نامناسب بدن یا نشستن و ایستادن برای مدت طولانی در وضعیت ناراحتی ایجاد می‌شود. به عنوان مثال، وقتی شما برای ساعت‌ها پشت رایانه فعالیت می‌کنید و در حالت خمیده و ناصحیحی نشسته باشید، احتمالاً درد بین دو کتف را تجربه خواهید کرد. در این موارد، درد بین دو کتف عمدتا به عوامل عضلانی مرتبط است و به تندون، مفصل، عضله یا استخوان وابسته نمی‌شود.

با این حال، در برخی موارد، درد بین دو کتف ممکن است نشانه مشکلات جدی‌تری باشد. به عنوان مثال، حمله قلبی یا وجود مشکلات در کیسه صفرا می‌تواند علت درد بین دو کتف باشد. در این موارد، بررسی دقیق توسط پزشک و تشخیص درست از اهمیت بالایی برخوردار است.

درد بین دو کتف گاهی از عضله‌های متعدد واقع در ناحیه فوقانی پشت بدن نشأت می‌گیرد که به حرکت گردن، شانه و بازو کمک می‌کنند. آسیب‌دیدگی این عضله‌ها احساس ناراحتی بین دو کتف را به دنبال دارد. درد بین دو کتف از درد عمیق و مداوم تا درد تیز و تیرکشنده شدید متغیر است. عوامل مختلفی ممکن است درد میان دو کتف را ایجاد کنند که این موارد را به ترتیب بررسی خواهیم کرد:

کشیدگی یا استرین عضله

شایع‌ترین علت درد میان دو کتف کشیدگی یا استرین عضله‌ها یا تاندون‌های بالای کمر یا مهره‌های گردنی است. این کشیدگی می‌تواند پیامد یکی از وضعیت‌های زیر باشد:

• حالت اندامی نامناسب
• نشستن یا ایستادن در یک موقعیت برای ساعت‌های متمادی
• بلند کردن اشیای سنگین
• آسیب‌های ورزشی: به‌ویژه آسیب‌های ناشی از چرخش نامناسب
• خوابیدن روی تشک نامناسبی که به خوبی از بدن حمایت نکند.

فتق یا برجستگی دیسک

فتق دیسک مهره‌های گردنی یا برجستگی مهره‌های گردن که اصطلاحاً بیماری دژنراتیو یا فرسایشی ـ تخریبی دیسک نیز گفته می‌شود، با درد شدیدی همراه است. بیماران مبتلا به فتق دیسک عموماً دچار دردی می‌شوند که رو به پایین در بازو و دست منتشر می‌شود. البته ممکن است درد از بین دو کتف و پایه گردن نیز شروع شود؛ علاوه‌براین بیماران هنگام چرخاندن سر یا رو به جلو یا عقب و خم کردن گردن دچار درد می‌شوند.

آسیب‌دیدگی در اثر سانحه

آسیب‌دیدگی‌های جدی مانند جدا شدن مفصل، پارگی روتاتور کاف و شکستگی ستون فقرات باعث می‌شود عضله‌های بین کتف‌ها تحت‌فشار قرار بگیرد و در نتیجه تنش در این ناحیه افزایش پیدا کند. این وضعیت می‌تواند پیامد آسیب ورزشی، تصادف خودرو یا بلند کردن بارهای سنگین به روش نامناسب باشد.

آرتروز

ساییدگی تدریجی مفصل‌ها در گذر زمان منجر به ابتلا به آرتروز می‌شود. آرتروز علائمی مانند خشکی، درد و ورم را به دنبال دارد که حرکت دادن مفصل‌ها را برای بیمار دشوار می‌کند. آسیب دیدن یا استفاده بیش از حد از مفصل‌ها احتمال ابتلا به آرتروز را افزایش می‌دهد. برخی بیماران در حرفه‌هایی مشغول به کار هستند که مستلزم حمل بارهای سنگین با بالای سر بردن مکرر دست است. اشتغال در چنین حرفه‌هایی ابتلا به آرتروز مفصل‌های شانه و درد بین دو کتف را در سال‌های آتی در پی دارد.

فیبرومیالژی

فیبرومیالژی به احساس درد مزمن در تمام بدن دامن می‌زند. درد فیبرومیالژی عموماً از پایین گردن شروع می‌شود و رو به پایین بین دو کتف منتشر می‌شود. اگر این درد مداوم و با خستگی مزمن، میگرن و حالت تهوع همراه باشد، بهتر است دربارۀ روش‌های درمان فیبرومیالژی با پزشک مشورت کنید. (منبع)

اسکولیوز

اسکولیوز به انحراف جانبی ستون فقرات اشاره دارد. در این عارضه شانه‌ها یا مفصل‌های ران بیمار کاملاً صاف و هم‌تراز به نظر نمی‌رسد یا یک شانه کمی جلوتر از دیگری است. اسکولیوز همواره با علائم همراه نیست، هرچند برخی بیماران دچار کمردرد می‌شوند. ورزش برای تقویت عضله‌های بالای کمر و شانه‌ها و در نتیجه کاهش درد و کشیدگی عضله‌ها مفید است.

زونا

درد زونا بسته به عصب‌های درگیر بیماری، در هر نقطه‌ای از بدن ممکن است حس شود. راش زونا غالباً نزدیک منشأ درد ایجاد می‌شود. اگر درد تیز و تیرکشنده‌ای را بین کتف‌ها حس کردید و متوجه راش در بخش بالایی پشت بدن شدید، ممکن است این مشکلات نشانه زونا باشد.

مشکلات قلبی و ریوی

بعضی رویدادهای ناگهانی که علت درد شانه هستند، جزء موارد اورژانسی هستند. این موارد اورژانسی غالباً، البته نه همیشه، با درد شدید همراه‌ می‌باشند. عارضه‌های زیر از جمله دلایل اورژانسی درد بین دو کتف به شمار می‌آیند:

• حملۀ قلبی: حملۀ قلبی یا در اصطلاح پزشکی آنفارکتوس میوکارد زمانی رخ می‌دهد که جریان خون در بخشی از عضله قلب ناگهان قطع شود. درد کتف، بویژه در میان بانوان، گاهی علامت حملۀ قلبی است. از دیگر نشانه‌های سکته قلبی می‌توان به احساس درد در قفسۀ سینه و تنگی نفس اشاره کرد (منبع)
• پارگی آئورت: پارگی آئورت توراسیک یا دایسکشن آئورت به پارگی لایۀ داخلی آئورت اشاره دارد. آئورت رگ بزرگی است که با خروج از قلب چند شاخه می‌شود. پارگی آئورت با احساس درد شدید تیز و تیرکشنده در بخش میانی پشت بدن و بین دو کتف همراه است (منبع)
• آمبولی ریه: آمبولی ریه به انسداد سرخرگ ریوی اشاره دارد. سرخرگ ریوی رگی است که خون را از قلب به ریه‌ها می‌برد. بیماران دچار آمبولی ریه درد ناگهانی و تیزی را در کتف‌ها گزارش می‌دهند که غالباً با تنگی نفس همراه است. آمبولی ریه پیامد جدا شدن لخته خون تشکیل‌شده در پاها و حرکت لخته به سمت ریه‌هاست. (منبع)

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر درد بین دو کتفتان شدید، غیرعادی یا مداوم بود، به پزشک مراجعه کنید. درد نشانه‌ای است که هشدار می‌دهد مشکلی در بدنتان وجود دارد. البته ممکن است مشکلتان جدی نباشد. اگر درد آزاردهنده بود، بهتر است هر چه سریع‌تر علتش را تشخیص بدهید.

تشخیص علت درد بین دو کتف

تشخیص علت دقیق درد بین دو کتف برای تعیین اثربخش‌ترین روش درمان ضروری است. ارزیابی جامع، شامل معاینه بالینی، بررسی سابقه پزشکی و آزمایش‌های تشخیصی، غالباً برای تعیین علت اصلی درد بین دو کتف لازم است. درمان مناسب برای تسکین درد و تسریع روند بهبود، پس از تشخیص علت درد میان دو کتف آغاز می‌شود. فرایند تشخیص علت درد بین دو کتف شامل اقدامات زیر می‌شود:

• معاینه بالینی: پزشک معاینه بالینی را انجام می‌دهد و حساسیت به لمس، دامنه حرکتی و نشانه‌های التهاب را در ناحیه درگیر ارزیابی می‌کند.
• بررسی پرونده پزشکی: اطلاع داشتن از سابقه پزشکی بیمار و آسیب‌دیدگی‌های اخیر یا فعالیت‌هایی که می‌توانند علت درد باشند، برای تشخیص صحیح ضروری است.
• آزمایش‌های تصویربرداری: پزشکان دستور می‌دهند عکس رادیوگرافی، اسکن MRI یا سی تی اسکن برای مشاهده استخوان‌ها، عضله‌ها و بافت‌های نرم بین دو کتف گرفته شود. همچنین تصویربرداری به تشخیص آسیب‌ها یا ناهنجاری‌های ساختاری کمک می‌کند.
• نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام (ECG/EKG): اگر پزشک به ابتلا به ناراحتی‌های قلبی مشکوک شود، دستور می‌دهد نوار قلب برای ارزیابی فعالیت الکتریکی قلب گرفته شود. متخصص حسگرها را برای شناسایی سیگنال‌هایی الکتریکی که با هر تپش توسط قلب تولید می‌شوند، به پوست متصل می‌کند. یک دستگاه این سیگنال‌ها را ثبت می‌کند. پزشک نوار قلب را بررسی می‌کند تا موارد غیرعادی را پیدا کند.

روش‌های تسکین درد بین دو کتف و ورزش

فیزیوتراپی یا کاردرمانی در صورت آسیب دیدن یا تحت ‎فشار قرار گرفتن عصب توصیه می‌شود. متخصص طب فیزیکی حرکات خاصی را که به بهبود علائم کمک می‌کنند، به شما آموزش می‌دهد. چند حرکت ساده و در عین حال مفید برای تقویت عضله‌های شانه و کمر را در این بخش برای‌تان توضیح می‌دهیم.

ورزش‌های تسکین دهنده درد بین دو کتف

به ‎هم فشار دادن کتف‌ها

این حرکت عضله‌های مرکزی پشت بدن را به کار می‌گیرد. برای انجام این حرکت طبق مراحل زیر پیش بروید:

1. صاف بایستید.
2. آرنج‌ها را رو به عقب و داخل ببرید و کتف‌ها را رو به پایین و عقب فشار بدهید.
3. به حالت اولیه برگردید.
4. حرکت را در سه ست ده مرتبه‌ای تکرار کنید.

چرخاندن دورانی بازوها

این حرکت کششی شانه عضله‌ها را شل و نرم‌تر می‌کند. چرخش بازوها را به شکل زیر انجام بدهید:

1. صاف بایستید، پاها را به عرض شانه باز کنید و بازوها را صاف کنار بدن آویزان کنید.
2. بازوها را در دایره‌های بزرگ رو به جلو حرکت بدهید. دقت کنید که بازوها صاف بماند.
3. جهت چرخش بازوها را پس از چند بار عوض کنید و این بار بازوها را در یک دایرۀ بزرگ رو به عقب بچرخانید.
4. حرکت را 15 تا 20 بار در هر دو جهت تکرار کنید.

پلانک

حرکت پلانک برای تقویت عضله‌های مرکزی، کمر و شانه‌ها طراحی شده است. پلانک حرکت بسیار متداولی است که برای درمان بسیاری از عارضه‌ها توصیه می‌شود. پلانک گاهی با استفاده از دست‌ها انجام می‌شود. سعی کنید پلانک را به‌ جای دست روی آرنج‌ها انجام بدهید تا فشار کمتری به شانه وارد شود.

حرکت پلانک طی مراحل زیر انجام می‌شود:

1. دمر روی زمین دراز بکشید و آرنج‌ها را خم کنید.
2. همانطور که مفصل‌های ران و زانوها را از روی زمین بلند می‌کنید، عضله‌های شکم را منقبض کنید.
3. 30 ثانیه در این حالت بمانید، سپس به حالت اولیه برگردید.
4. 30 ثانیه استراحت کنید، سپس حرکت را تکرار کنید.
5. تعداد دفعات پلانک را به تدریج به 5 بار برسانید.

کشش شانه

یوگا و دیگر تکنیک‌های کششی گردش خون را در عضله‌ها و مفصل‌ها بهبود می‌دهند، در نتیجه توانایی حرکتی‌شان بیشتر و درد کمتر می‌شود. حرکت کششی شانه را به شکل زیر انجام بدهید:

1. یک بازو را مقابل بدن دراز کنید.
2. آرنج بازوی کشیده را با دست دیگر بگیرید و به سمت قفسۀ سینه بکشید.
3. حدود 10 ثانیه در این حالت بمانید.

ماساژ و درمان دستی

ماساژ درمانی تنش عضلات پشت بدن را از بین می‌برد، در نتیجه عضلات کاملاً شل می‌شوند و به خوبی التیام پیدا می‌کنند. درد مزمن یا مداوم شانه‌ها را به متخصص ماساژ درمانی اطلاع بدهید تا ایشان توجه ویژه‌ای را به این ناحیه مبذول کنند.

نکاتی برای پیشگیری از درد بین دو کتف

رعایت توصیه‌های زیر برای پیشگیری از درد و آسیب‌دیدگی شانه مفید است:

• حفظ حالت اندامی صحیح: رعایت حالت اندامی صحیح یکی از بهترین اقدامات پیشگیرانه برای مشکلات شانه است. صاف بایستید و بنشینید و قوز نکنید. توصیه می‌کنیم برای خرید تجهیزات شغلی ارگونومیک مانند صندلی و بالش سرمایه‌گذاری کنید.
• فقط برای مدت‌های کوتاه بنشینید: وقتی با رایانه یا پشت میز کار می‌کنید، نرمش‌های کششی را مکرر انجام بدهید و هر چند وقت یک‌بار استراحت کنید. به این ترتیب عضله‌های‌تان نرم‌تر می‌شود. میز ایستاده نیز انتخاب خوبی است.
• هنگام بلند کردن وسایل مراقب باشید: بلند کردن اشیای سنگین ممکن است باعث آسیب‌دیدگی شود. وقتی جسمی را بلند می‌کنید، ابتدا زانوها را خم کنید و هنگام بلند کردن بار زور نزنید. از بلند کردن بارهای بسیار سنگین خودداری کنید.
• ابتد بدنتان را گرم کنید: نرمش‌های کششی سبک را همواره قبل از ورزش یا تمرین انجام بدهید. گرم کردن عضله‌ها را برای ورزش آماده می‌کند و به پیشگیری از آسیب‌دیدگی کمک می‌کند.
• رعایت سبک زندگی سالم: تغذیه سالم و مغذی داشته باشید، به اندازۀ کافی بخوابید و به‌طور منظم ورزش کنید. راهکارهایی را برای مدیریت استرس و حفظ مثبت‌اندیشی پیدا کنید. به این ترتیب احساس آرامش می‌کنید و بهتر می‌توانید سلامت جسم و روانتان را حفظ کنید.

سخن پایانی

درد بین شانه‌ها مشکل بسیار شایعی است. درد میان دو کتف گاهی نتیجه کشیدگی عضله یا آسیب‌دیدگی‌هایی مانند دررفتگی شانه است. اما این درد در موارد نادر نشانه عارضه‌ای جدی‌تر مانند سرطان یا بیماری قلبی است. اگر بین دو کتف درد دارید، به‌خصوص اگر این درد مداوم یا تشدیدشونده است، به پزشک مراجعه کنید. چنانچه علاوه بر درد بین دو کتف علائم دیگری مانند درد قفسه سینه یا تنگی نفس دارید، با اورژانس 115 تماس بگیرید. البته درد بین دو کتف در اکثر موارد مشکلی موقتی است و با استراحت و درمان مناسب برطرف می‌شود. چنانچه درد میان دو کتف از بین نرود، پزشک و متخصص فیزیوتراپی کمکتان می‌کنند تا روش‌هایی را برای مدیریت درد و درمان بیماری پیدا کنید.

سوالات متداول

درد بین دو کتف می‌تواند نشانه ناراحتی ریوی باشد؟

بله، درد آزاردهنده بین دو کتف می‌تواند علامت آمبولی ریه باشد. آمبولی ریه زمانی بروز می‌یابد که لخته خون پا به سمت ریه‌ها حرکت کند.

چطور می‌توانم حالت اندامی‌ام را برای پیشگیری از درد کتف اصلاح کنم؟

نشستن و ایستادن با شانه‌های رو به عقب و پایین را تمرین کنید. از صندلی و تجهیزات ارگونومیک برای حمایت از هم‌ترازی مناسب استفاده کنید.

درد بین دو کتف می‌تواند نشانه سکته قلبی باشد؟

بله، درد شانه، بویژه درد همراه با درد قفسه سینه و تنگی نفس، می‌تواند نشانه هشدار حمله قلبی باشد. بنابراین در صورت مواجهه با این علائم به سرعت به پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس تماس بگیرید.

کدام حرکات ورزشی برای تسکین درد بین دو کتف مفید هستند؟

حرکات قدرتی شانه و کمر مانند حرکات پارویی، پرس شانه و نرمش‌های کششی درد بین دو کتف را تسکین می‌دهند.

چطور می‌توانم کشیدگی عضله بین دو کتف را درمان کنم؟

استراحت، گذاشتن کیسه یخ و مصرف مسکن‌های بدون نسخه برای درمان استرین عضله توصیه می‌شوند. انجام نرمش‌های کششی ملایم و حرکات فیزیوتراپی نیز به بهبود عضله کمک می‌کند.

ممکن است وزنه‌برداری باعث درد بین دو کتف شود؟

بله، تکنیک‌های نادرست بلند کردن وزنه و زور زدن بیش از حد هنگام وزنه‌برداری باعث کشیدگی عضله‌های بین کتف‌ها و شروع درد می‌شود.

حالت بدن هنگام خوابیدن بر درد شانه اثر می‌گذارد؟

بله، خوابیدن در موقعیت ناراحت‌کننده باعث کشیدگی عضله می‌شود و به درد بین دو کتف دامن می‌زند. استفاده از بالش و تشک حمایت‌کننده به تسکین درد کمک می‌کند.

درد میان دو کتف در دوران بارداری عادی است؟

درد خفیف بین دو کتف در دوران بارداری عادی و نتیجه تغییرات حالت اندامی و نوسانات هورمونی است. بااین‌حال، بهتر است برای بررسی علائم نگران‌کننده با پزشک مشورت کنید.

آیا درمان دستی درد بین دو کتف را تسکین می‌دهد؟

درمان‌ها و تنظیم‌های کایروپراکتیک یا درمان دستی برای تسکین درد کتف ناشی از عدم‌هم‌ترازی یا عدم‌تعادل عضلانی مفید هستند.

بین دو کتفم درد می‌کند، چه ورزش‌هایی را نباید انجام بدهم؟

ورزش‌های تشدیدکننده درد، مانند بلند کردن وزنه‌های سنگین یا ورزش‌های مستلزم حرکات شدید شانه، را تا زمان فروکش کردن درد انجام ندهید.

تسکین درد بین دو کتف معمولاً چقدر طول می‌کشد؟

مدت زمان بهبود درد میان دو شانه متغیر است و به علت و شدت درد بستگی دارد. درد ناشی از کشیدگی جزئی عضله ظرف چند روز برطرف می‌شود، اما بهبود ناراحتی‌های جدی‌تر چند هفته زمان می‌برد.

آیا جراحی برای درمان درد میان دو کتف انجام می‌شود؟

جراحی در موارد نادر برای درمان مشکلات شانه ضرورت می‌یابد. جراحی معمولاً فقط برای درمان بیماران دچار مشکلات زیر توصیه می‌شود:

• درد شدید کتف
• واکنش نشان ندادن به درمان‌های محافظه‌کارانه‌تر
• آرتریت شدید
• شکستگی کتف
• آسیب‌دیدگی قابل‌درمان با جراحی

آیا افزایش سن بر درد میان دو کتف موثر است؟

احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مانند فتق دیسک یا تغییرات فرسایشی ستون فقرات به موازات افزایش سن، بیشتر می‌شود. همان‌طور که گفته شد این بیماری‌ها جزو دلایل درد بین دو شانه هستند.

آیا شنا کردن برای رفع درد بین دو کتف مفید است؟

شنا ورزش کم‌برخوردی است که عضله‌های شانه و پشت بدن را به کار می‌گیرد. با این توصیف شنا می‌تواند برای تسکین درد میان دو کتف مؤثر باشد.

بهترین دارو برای تسکین درد بین دو کتف چیست؟

داروهای بدون نسخه (OTC) مانند آسپرین، ایبوپروفن (ادویل، مورتین) یا ناپروکسن (الیو، آناپروکس DS و ناپروسین) برای آرام کردن درد بین دو شانه مفید هستند.

برای تسکین درد بین دو کتف استفاده کمپرس گرم بهتر است یا سرد؟

به طور کلی استفاده از کمپرس سرد در 3 تا 5 روز اول بعد از آسیب توصیه می‌شود که باعث کاهش تورم، درد و التهاب می‌شود. بعد از این مدت، استفاده از کمپرس گرم برای ریلکس کردن عضلات و افزایش گردش خون توصیه می‌شود.

آیا شکستن قولنج برای تسکین درد بین دو کتف موثر است؟

این حرکت ممکن است درد را تا حدی کاهش دهد اما حتما بایستی توسط پزشک و زیر نظر او در جلسات منوال تراپی و کایروپراکتیک انجام شود، در غیر این صورت ممکن است ضررهای جبران ناپذیری به بدن شما وارد شود.

برای درد بین دو کتف به چه دکتری مراجعه کنم؟

برای تسکین درد بین دو کتف می‌توانید به متخصص طب فیزیکی، فیزیوتراپیست و ارتوپد مراجعه نمایید.

یا آرتروز گردن باعث درد بین دو کتف می‌شود؟

بله ممکن است درد میان دو کتف ناشی از آرتروز گردن باشد، برای تشخیص این مورد بایستی به پزشک متخصص مراجعه نمایید

درد بین دو  کتف که با تنگی نفس همراه شده است نشان دهنده چیست؟

ممکن است درد بین دو کتف که همراه با تنگی نفس است، ناشی از بیماری‌ها قلبی و عروقی یا تنقسی باشد.