آیا دیسک کمر با جراحی بسته لامینکتومی درمان می شود؟ (شرح عمل+عکس)

تاریخ: ۳۰ آبان ۱۴۰۲

 دیسک کمر عبارت است از مشکل در بالشتک های پلاستیکی یا دیسک که در بین استخوان های ستون مهره ها قرار دارند. که شامل جراحت در بالشتک های پلاستیکی یا خود دیسک می­شود که در بین استخوان های مهره های کمر قرار گرفته اند. بیشترین علت ایجاد دیسک کمر مربوط به برداشتن یک جسم سنگین، پیچش ناگهانی، افتادن از ارتفاع و دیگر انواع مصدومیت ها است هرچند در بعضی از موارد بیماران هیچ دلیل خاصی برای ایجاد فتق دیسک کمر عنوان نکرده اند. دلیل ایجاد درد در دیسک کمر این است که دیسک به عصب های کمر فشار می­آورد و باعث ایجاد درد، بی حسی، مور مور شدن، و سستی و عیب که در سمت چپ احساس می­شود که سندروم سیاتیک نام دارد می­شود. هدف از درمان کاهش فشار بر روی عصب هاست که باعث ایجاد علائم در پا می­شود. تعداد کمی از بیماران بیرون زدگی مرکزی دیسک کمر دارند که فقط باعث ایجاد درد در کمر می­شود و درد خاصی در پاها احساس نمی­شود.

درمان محافظه کارانه برای دیسک کمر

درمان محافظه کارانه برای دیسک کمر شامل استراحت برای کمر تا حد ممکن است. فرد بیمار باید از ورزش های شدید و فعالیت های کاری دوری کند. برای درمان استراحت روی تخت برای چندین روز توصیه می­شود. در صورتی که فرد درد شدیدی دارد دکتر معمولا داروهای تسکین دهنده و ضد التهاب و آرام بخش ماهیچه ها تجویز می­کند. اگر علائم شدید باشد تزریق استروئید اپیدورال (تزریق عمیق در کمر) ممکن است انجام شود. به طور کلی 6 تا 8 هفته برای رفع مشکل استراحت و درمان محافظه کارانه به بیمار توصیه می­شود. در تاریخچه بیماران ارتوپدی عنوان شده که درصد زیادی از بیماران دیسک کمر با زمان بر آن فائق خواهند آمد. دلیل این که این اتفاق رخ می­دهد این است که فتق دیسک کوچکتر شده و فشار بر روی عصب ها به پا کاهش می­یابد اگر این اتفاق رخ دهد بیمار به مرور زمان بهتر می­شود. حدود 50 درصد افراد بر دیسک کمر بدون انجام عمل جراحی غلبه می­کنند.

عمل جراحی برای دیسک کمر

در مواردی که استراحت و درمان محافظه کارانه بهبودی قابل توجهی در افراد نیازمند درمان دیسک کمر نداشته و علائمی مانند درد و ضعف پاها به صورت مداوم حاضر باشد، معمولاً نیاز به عمل جراحی برای درمان دیسک کمر وجود دارد. ارزیابی میزان بروز بیرون زدگی در ستون فقرات کمر و نوع آن معمولاً با استفاده از تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) و یا توموگرافی محوری کامپیوتری (CT scan) با میلوگرام کمر انجام می‌شود. در حال حاضر، MRI به عنوان آزمایش اولیه در بیشتر موارد استفاده می‌شود، زیرا یک آزمایش غیرتهاجمی و غیرمشعاعی است. MRI تقریباً 90 درصد از موارد دیسک کمر را تشخیص می‌دهد، اما برخی از موارد ممکن است با استفاده از MRI تشخیص داده نشوند. به همین دلیل، در برخی موارد لازم است CT scan با میلوگرام برای تشخیص نوع بیماری استفاده شود. میلوگرام شامل تزریق ماده رنگی در مایع نخاعی است که به اشعه ایکس کمک می‌کند عصب‌های قابل مشاهده را نشان دهد. در برخی موارد خاص و برای روش‌های جراحی خاص، قبل از عمل جراحی، انجام میلوگرام ضروری است. نوع جراحی مناسب برای درمان فتق دیسک کمر بستگی به نوع فتق و توصیه‌ای که پزشک به بیمار می‌دهد دارد.

دو نوع جراحی لامینکتومی کمر

دو نوع جراحی لامینکتومی کمر برای افرادی که دیسک کمر دارند و نیاز به عمل جراحی دارند وجود دارد.

جراحی لامینکتومی سنتی

در روش جراحی سنتی لامینکتومی، برشی به طول 3 تا 4 اینچ در مرکز کمر انجام می‌شود و دیسک بیرون زده از زیر رشته‌های عصبی برداشته می‌شود. با برطرف شدن فشار از روی رشته‌های عصبی، وضعیت فرد بیمار بهبود می‌یابد. در این نوع جراحی، معمولاً نیاز به بستری شدن در بیمارستان برای مدت 3 تا 4 روز وجود دارد. بعد از حدود 3 تا 4 هفته، فرد بیمار قادر است کارهای سبک را انجام دهد و پس از 3 تا 6 ماه، قادر به انجام کارهای سنگین‌تر می‌شود.

جراحی میکرو لامینکتومی

راه جدید و بهتر برای انجام عمل لامینکتومی کمر در چند سال اخیر توسعه یافته است.

• میکرو لامینکتومی همان دست آورد های لامینکتومی سنتی را دارد و دیسک بیرون زده از زیر رشته های عصبی خارج می­شود و فشار از روی رشته های عصبی برداشته می­شود و نشانه های بیماری در فرد بهبود می­یابد.
• تفاوت بین میکرولامینکتومی و لامینکتومی سنتی در اندازه برش و جداسازی ماهیچه است.
• در میکرولامینکتومی در یک فرد لاغر در حدود برش 1 تا 1.5 اینچ صورت می­گیرد.
• وسایل جراحی جدید توسعه یافته اند و اجازه انجام جراحی در برش های بسیار کوچک را فراهم می­کنند. در این عمل نه تنها برش پوست کوچک است بلکه میزان برش در ماهیچه نیز بسیار کوچک است و بنابراین میزان جراحت در ماهیچه های کمر و رباط ها با حداقل می­رسد. در صورت فتق کمر نوع یک تنها یک سطح از ستون فقرات باز می­شود. و در صورتی 2 فتق کمر موجود باشد تنها 2 ستون فقراتی که شامل این آسیب هستند باز می­شود.
• در واقع با وجود برش کوچک در کمر مدت زمان بهبودی بسیار سریع تر می­شود. بیشتر بیماران معمولا در روز جراحی امکان راه رفتن و کار های سبک را دارند و بعد از حدود 3 تا 7 روز امکان انجام کارهای دفتری میسر می­شود. عمل میکرو لامینکتومی بک عمل سرپایی تلقی می­شود.
• با انجام عمل میکرو لامینکتومی بیمار معمولا زودتر بهبود می­یابد.

نرخ موفقیت در عمل لامینکتومی

نرخ موفقیت در عمل لامینکتومی و لامینکتومی سنتی تقریبا یکسان است. نرخ موفقیت در دیسک کمر سطح یک بالای 95 درصد است تا درد پا ها و سایر علائم بهبود یابد. در درصد کمی از بیماران که بعد از عمل میکرو لامینکتومی بهبودی قابل توجهی یافت نمی­شود امکان وجود جراحت در عصب های قبل از انجام عمل به علت فشار روی آن ها وجود دارد.امکان تشخیص آسیب دائمی در عصب ها قبل از انجام عمل وجود ندارد. درمان درد بعد از عمل جراحی بعد از یک عمل جراحی غیر موفق یکی از مشکلات اصلی در اورتوپدی است. درد و گزگز کردن کمر و پا بعد از عمل میکرولامینکتومی دلیل اصلی این است که متخصصان اورتوپدی دوست ندارد عمل جراحی دیر انجام شود و روی رشته های عصبی فشار باشد. بیشتر متخصصان اورتوپدی عقیده دارند امکان آسیب شدید و غیر قابل ترمیم بر روی رشته های عصبی وجود دارد. در حال حاضر هیچ گونه جایگزینی برای دیسکی که برداشته شده وجود ندارد. و فرد بیمار بدون آن زندگی می­کند. بیشتر مردم علارغم برداشتن بخشی از دیسک کمر که شامل بخش مرکزی دیسک که نوکلئوس نام دارد با عمل جراحی برداشته می­شود. بخش باقیمانده دیسک، حلقه لیفی در سرجای خود یاقی می­مانند تا استخوان های مجاور به سمت یکدیگر حرکت نکنند. بیشتر بیماران درد پایشان بهبود می­یابد زیرا بعد از عمل دیگر روی رشته عصب ها فشاری وجود ندارد. میکرو لامینکتومی بهترین و امن ترین راه برای تسکین درد ناشی از دیسک کمر است. درد بعد از عمل بسیار کم و بهبودی بسیار سریعتر نسبت به لامینکتومی سنتی است.