تاریخ: ۴ آذر ۱۴۰۲
مسلماً تمام دردهای ناحیه ستون فقرات پشتی و کمری در بیماران مراجعه کننده به کلینیک تخصصی کمردرد در مرکز جامع توانبخشی امید، با استفاده از یک رویکرد درمانی، درمان پذیر نیستند.لذا می بایست مشخص شود که درد ایجاد شده در این ناحیه چه علتی دارد و مشکل بیمار اسکلتی عضلانی است یا احشایی. در صورتی که علت درد بیمار، اسکلتی عضلانی باشد، درمانهای غیر جراحی و پلکانی جهت درمان آن قابل استفاده می باشد. شایان ذکر است برخی از دردهای این ناحیه ممکن است به علت عوارض احشایی و یا علل دیگری که مستقیما با ستون فقرات مرتبط نیستند ایجاد شده باشد. و این اهمیت ویزیت اولیه بیماران را در کلینیک تخصصی کمر امید توسط متخصصین مرکز خاطر نشان می کند.
فیزیوتراپی تخصصی و مجهز به جدیدترين و متنوع ترین دستگاه ها و پرسنل مجرب
کلینیک امید در مواجه با بیماریها، رویکرد پلکانی دارد و استفاده از درمانهای سادهتر را در اولویت خود قرار میدهد متخصصین طب فیزیکی این کلینیک ابتدا درمانهای ساده و کم تهاجمی را به بیماران پیشنهاد میدهند. در صورتی که بیمار به درمانهای ساده پاسخ نداد، استفاده از درمانهای تهاجمیتر و پرهزینهتر توصیه میشود. در نهایت اگر شرایط بیمار به گونهای است که هیچ کدام از این درمانها برای او مفید واقع نشد، متخصص طب فیزیکی بیمار را به جراح متبحر ارجاع میدهد. اما بیماران در اکثر موارد با استفاده از خدماتی که در این کلیینک ارائه میشود، از درمان جراحی بینیاز میشوند. از جمله از جراحیهای بستهای که در کلینیک امید انجام میشود عبارتند از:
فیلم آموزشی دکتر امیدظهور در زمینه درمان پلکانی کمر درد:
همانطور که ذکر شد، در ابتدا توسط متخصصین مرکز شرح حال بالینی بیماران اخذ می گردد. سپس با توجه به شرح حال، معاینات تخصصی کمر جهت بیماران انجام می پذیرد. و بدین صورت با توجه به ظن بالینی متخصصین مرکز سایر اقدامات تشخیصی مورد نیاز بیمار در خواست می گردد.
ارزیابی های تشخیصی مهمی که در بیماران، کلینیک تخصصی کمردرد امید بصورت پاراکلینیک درخواست می گردد، یکی تصویربرداری های این ناحیه می باشد و دیگری انجام نوار عصب و عضله.
تصویربرداری های مهم این ناحیه شامل : گرافی ساده کمر، سی تی اسکن، ام آر آی و ارزیابی های بیومکانیکال ستون فقرات با اسکنر های موجود در مرکز، می باشد که با توجه به نیاز بیمار و معاینات وی نوع خاصی از تصویر برداری درخواست می گردد.
انجام نوار عصب و عضله، در مرکز جامع توانبخشی امید، توسط متخصصین مرکز و با توجه به بررسی جهت تحت فشار قرار گرفتن اعصاب نخاعی بیمار، در برخی بیماران انجام می شود. که از جمله موارد کاربرد آن در این کلینیک تخصصی، در بیماران با، دیسک بیرون زده بین مهره ای، علایم سندرم سیاتیک و بیماران با تنگی کانال نخاعی می باشد.
با توجه به اقدامات تشخیصی انجام شده، علت کمر درد بیماران تشخیص داده می شود و از این مرحله درمان پلکانی کمردرد آغاز می شود.
درمان پلکانی کمر درد
یک اصل کلی در رویکرد درمانی پلکانی، که براساس آن درمان بیماران مراجعه کننده به این مرکز صورت میگیرد، استفاده از روشهای درمانی با کمترین دخالت و هزینه برای بیمار و بهبودی حداکثری در درد کمر است.
دردهای ناشی از ستون فقرات به دلیل علت و شدت آنها، با روشهای مختلف درمان میشوند. برخی از این دردها ممکن است ناشی از حرکت نادرست یا کشش عضلانی و لیگامانها باشند، که ممکن است هیچ عوارض جدی به جا نگذارند و در این موارد، استراحت تنها به مدت چند روز ممکن است علائم را تسکین دهد.
در مرحله بعدی، بر اساس ارزیابی انجام شده توسط پزشک متخصص، فقط داروها و مرخّصی عضلانی به همراه استراحت به مدت ۶ هفته تجویز میشود. در موارد شدیدتر، متخصصان و درمانگران حرکات اصلاحی را در مرکز به بیمار آموزش میدهند که به کاهش علائم کمک میکند. در این مرحله، بیماران همچنین به بخش ارتوپدی فنی مرکز ارجاع داده میشوند تا از کمربند طبی و بریس استفاده کنند و از فشار بیشتر بر روی کمر جلوگیری کنند.
در صورت عدم بهبودی درد کمر بیماران با اقدامات ذکر شده، در طی ویزیت های دوره ای بیماران، از این مرحله به بعد درمانهایی که با دخالت مستقیم درمانگران انجام می شود جهت بیمار تجویز می شود. به این نکته توجه داشته باشید که منطقی تر است درمانها به شکل پلکانی جهت بیماران تجویز شود به گونه ای که بیمار با حداقل دخالت درمانی و با حداکثر کارایی به نتیجه مطلوب برسد و در صورتیکه هر مرحله از درمان نتیجه بخش نباشد، مرحله بعد جهت او تجویز می شود. این درمانها ابتدا با آموزش ورزش های اختصاصی شروع می شود و پس از آن به تشخیص پزشک معالج ممکن است، فیزیوتراپی تخصصی کمر، مگنت تراپی، لیزرتراپی یا Manual therapy به تنهایی و یا به شکل ترکیبی از چند درمان جهت بیمار انجام شود. در هر مرحله از درمان ممکن است از تکینک های اختصاصی مانیپولاسیون که نوعی هنر درمانی دستی می باشد جهت بیماران، بهره گیری می شود.طب سوزنی نیز از جمله اقدامات درمانی می باشد که در این مرحله از درمان پلکانی بیماران انجام می پذیرد.
در انتها اگر نتیجه مورد انتظار متخصصین مرکز، از درمانهای ذکر شده فوق حاصل نشد از روش خاصی که به نوعی به آن عمل بسته و بلوک عصبی نیز اطلاق می شود نیز جهت بیمار استفاده می شود.این روش که خود چندین زیر مجموعه دارد، به صورت سرپایی در اتاق عمل و با استفاده از وسیله ای به نام فلوروسکوپ انجام می شود. این وسیله با استفاده از اشعه ایکس به طور زنده و همزمان تصاویری از داخل بدن و ستون فقرات را روی مانیتور نشان می دهد و با استفاده از این امکان پزشک متخصص کلینیک تخصصی امید بدون شکافتن پوست و عضلات ، وسیله ای را که شبیه سوزن است را به داخل فضای مورد نظر که ممکن است، فضای دیسک، مفصل بین مهره ای یا فورامن باشد، هدایت می کند ومداخله مورد نظر را با توجه به مشکل بیمار، مانند تزریق ترکیب دارویی مورد نظر، انجام می دهد.(جهت اطلاعات بیشتر در مورد عمل بسته و بلوک عصبی کمر در اینجا کلیک کنید)
لازم به ذکر است که عمل بسته و بلوک عصبی کمر، به عنوان جایگزینی برای جراحی باز کمر، در همهی بیماران لزوماً مناسب نیست. در برخی از بیماران و با توجه به شرایط موجود، انجام عمل بسته و بلوک عصبی کمر و جلوگیری از جراحی باز کمر با عوارض جانبی بیشتر، به آنها توصیه نمیشود و به جراحان مغز و اعصاب معرفی میشوند.
بر اساس مطالعات انجام شده در مرکز جامع توانبخشی امید در سال ۱۳۹۳، اجرای رویکرد درمان پلکانی کمردرد در سه سال گذشته، منجر به درمان کمردرد بسیاری از بیماران مراجعه کننده به این مرکز شده است و باعث کاهش چشمگیر و معنادار در پارامترهایی مانند انجام مداخلات بیهوده تشخیصی و درمانی، هزینه و زمان مورد نیاز برای بیماران محترم شده است. این هدفی بود که از ابتدا با تعریف درمان پلکانی کمردرد، در پی رسیدن به آن بودیم.