علت بی‌حسی صورت: خوابیدن روی صورت، سکته، میگرن، استرس و …

تاریخ: ۱۸ آبان ۱۴۰۲

 بی حسی صورت باعث ناراحتی و اختلال در زندگی روزمره می‌شود و در برخی موارد می تواند نشان دهنده یک اختلال خاص باشد. ‏بی حسی صورت معمولاً با احساس سوزن سوزن شدن همراه می‌شود و در برخی موارد می‌تواند دائمی ‌باشد. اختلالات و عوامل متعددی می‌توانند در به وجود آمدن بی‌حسی صورت نقش داشته باشند اما این مسئله همیشه صدق نمی‌کند. هنگامی که شما در حالت نامناسبی می‌خوابید یا هوا بسیار سرد است صورت‌تان بی‌حس خواهد شد. در چنین شرایطی پس از چند دقیقه بی‌حسی صورت برطرف می‌شود اما در صورتی که بی حسی با علائم دیگری همراه شود یا طی مدت طولانی برطرف نگردد باید به پزشک مراجعه کنید.

علل بی‌حسی صورت چیست؟ 

بی حسی صورت یک اختلال است که ممکن است با اختلالات در عصب‌های مرتبط با عصب سه‌قلو در ارتباط باشد. عصب سه‌قلو مسئول حس در صورت است. بی حسی صورت با آسیب دیدگی عصب‌های صورت مرتبط نبوده و تأثیری بر پوست خارجی ندارد؛ بلکه تأثیری بر عضلات صورت دارد. در زیر به برخی از علل بی حسی صورت اشاره خواهیم کرد.

فشار در اعصاب صورت 

گاهی اوقات الگوی خوابیدن می‌‌تواند باعث تحت فشار قرار گرفتن اعصاب صورت شده و منجر به بی حسی آن شود. در واقع هنگامی که سر به مدت طولانی در یک زاویه خاص قرار بگیرد مانند زمانی که شما رانندگی می‌کنید یا از کامپیوتر استفاده می‌نمایید یا به خواندن یک مطلب مشغول هستید اعصاب صورت تحت فشار قرار می‌گیرند. بی حسی صورت که به علت این فشار به وجود نیاید معمولاً موقت است و طی مدت کوتاهی برطرف می‌شود. بی حسی با سوزن سوزن شدن صورت نیز همراه است.

سوء تغذیه

در صورتی که بدن به مقدار کافی و به صورت متعادل مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت نکند، قادر به انجام فعالیت‌های طبیعی نخواهد بود. علاوه بر این، کمبود ویتامین B12 می‌تواند باعث بی حسی صورت شود. همچنین، بی حسی صورت ممکن است به دلیل کمبود سدیم، کلسیم و پتاسیم نیز رخ دهد. برای درمان این اختلالات، پزشک ممکن است قرص‌های مسکن و سایر مکمل‌های مورد نیاز را تجویز کند.

واکنش به مصرف برخی داروها 

گاهی اوقات بی حسی صورت می‌تواند به علت عوارض جانبی حاصل از مصرف برخی داروها به وجود بیاید. این عارضه جانبی در عملکرد انتقال دهنده‌های عصبی درون مغز اختلال ایجاد می‌کند. اگرچه این وضعیت یک اختلال نادر است، از بین رفتن فعالیت انتقال دهنده‌های عصبی می‌تواند با بی حسی همه نقاط بدن یا برخی از نقاط آن از قبیل صورت همراه گردد. داروهایی که برای درمان اختلالات صرع از قبیل تشنج مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توانند منجر به بی حسی سمت راست و یا چپ صورت شوند. پس از آن که علت اصلی مشکل ایجاد شده برطرف شد و بی ‌حسی صورت نیز از بین می‌رود اما در صورتی که علائم شما طی مدت کوتاهی از بین نرفته باشد باید به پزشک مراجعه نمایید تا درخواست انجام آزمایشات تخصصی از قبیل آزمایش خون یا عکسبرداری توسط اشعه ایکس را بدهد.

میگرن 

میگرن که با حساسیت به نور و بو همراه است، یک پدیده نورولوژیکی در نظر گرفته می‌شود. این نوع میگرن می‌‌تواند با اختلالات بینایی، اختلال در تکلم یا کوری موقت همراه شود. علائم حاصل از این اختلال حدود ۱۰ تا ۳۰ دقیقه قبل از تبدیل شدن به یک سردرد واقعی خود را نشان می‌دهند که یکی از این علائم بی حسی صورت است که می‌‌تواند بر عملکرد زبان یا حتی دست و پا تاثیر بگذارد.

فلج بلز

فلج بلز یک نوع فلج موقت است که در ناحیه صورت ایجاد شود و به آسیب دیدگی یا وارد شدن ضربه به اعصاب صورت ارتباط دارد. اگر چه علت بروز این اختلال مشخص نیست دانشمندان عقیده دارند که به علت ابتلا به عفونت‌های ویروسی از قبیل مننژیت یا هرپس ایجاد می‌گردد. این عفونت‌ها باعث به وجود آمدن التهاب در اعصاب صورت می‌‌شوند و در نهایت بی حسی صورت را به دنبال خواهند داشت.

ام اس 

ام اس یک بیماری خود ایمنی است و زمانی به وجود می‌‌آید که سیستم ایمنی بدن به خود حمله می‌کند و باعث از بین رفتن غلاف میلین می‌شود که وظیفه محافظت از اعصاب را بر عهده دارد. این اختلال باعث آسیب دیدگی جدی اعصاب خواهد شد. ‏ام اس یکی از علل شایع بی حسی صورت می‌باشد که منجر به بی حس شدن گونه و حتی دست و پا خواهد شد.

آسیب دیدگی عصب 

اعصاب بدن وظیفه انتقال پیام عصبی به مغز را بر عهده دارند تا مغز بتواند احساساتی که دریافت می‌‌شود را حس کند و محل ایجاد آنها را مشخص نماید. در صورتی که اعصاب بدن دچار آسیب دیدگی شوند نمی‌توانند به ایجاد حس یا درد بپردازند. عوامل متعددی در آسیب دیدگی عصب نقش دارند به عنوان مثال وارد شدن ضربه به سر یا گردن باعث تروما می‌شود که آسیب دیدگی اعصاب صورت را به دنبال خواهد داشت. این امر می‌تواند آنقدر شدید باشد که منجر به از بین رفتن حس در صورت شود. از سوی دیگر بی ‌حسی صورت می‌‌تواند به علت ابتلا به برخی اختلالات از قبیل نوروپاتی و دیابت به وجود بیاید.

درد عصب سه قلو

درد عصب سه قلو که تحت عنوان نورالژی عصب سه قلو نیز شناخته می‌‌شود اختلالی است که بر عصب سه قلو تاثیر می‌گذارد. متورم شدن یکی از عروق خونی یا به وجود آمدن تومور می‌تواند باعث تحت فشار قرار گرفتن این عصب شود و درد و بی حسی صورت را به دنبال داشته باشد. بیمار درد عصب سه قلو را در اطراف گوش، بینی، چشم و لب خود احساس می‌کند. اگرچه علت دقیق بروز این اختلال مشخص نیست یکی از علل احتمالی آن ابتلا به بیماری ام اس در نظر گرفته شده است.

تومور بافت عصبی گوش

تومور بافت عصبی گوش یک تومور غیر سرطانی هست که تحت عنوان شوانما و نوریلمومای شنوایی نیز شناخته می‌شود. این تومور در عصب هشتم جمجمه‌ ای به وجود می‌آید که می‌تواند گاهی اوقات به اعصابی که وظیفه کنترل حس و حرکات صورت را بر عهده دارند فشار وارد کند و منجر به بروز بی ‌حسی شود.

نوروپاتی 

آسیب دیدگی ستون فقرات، گردن یا سر و صورت می‌تواند باعث آسیب دیدگی عصب شود بی حسی صورت را به دنبال داشته باشد. نوروپاتی یا آسیب دیدگی عصب می‌تواند به علت ابتلا به یک اختلال زمینه‌ ای یا بیماری از قبیل دیابت به وجود بیاید. در صورتی که شما دچار بی حسی در ناحیه بازو یا پا شده‌ اید یا صورت شما همراه با یک ناحیه از بدن بی حس شده است به احتمال زیاد دچار علائم سکته مغزی شده اید.

زونا 

زونا یا بیماری شینگل یک نوع اختلال ویروسی است که به علت فعال شدن ویروس عامل این بیماری ایجاد می‌گردد. این اختلال به صورت رشد پوستی روی سطح صورت یا سایر نقاط بدن ایجاد می‌شود و می‌تواند با ایجاد درد عضلانی همراه گردد. در چنین شرایطی پزشک به تجویز داروهای ضد ویروسی می‌‌پردازد تا زونا را درمان کند.

سکته مغزی 

در هنگام بروز سکته مغزی بافت مغز نمی‌تواند اکسیژن و خون مورد نیاز خود را دریافت کنند که این امر منجر به آسیب دیدگی نقاط خاصی از مغز خواهد شد و بر حس کردن نواحی متفاوت بدن تاثیر می‌گذارد. در صورتیکه اعصاب صورت نتوانند اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت کنند صورت دچار فلج کامل یا جزئی خواهد شد.

تومورهای سرطانی 

به وجود آمدن تومورهای سرطانی در غلاف پوششی عصب می‌‌تواند منجر به بی حسی صورت شود. با گذر زمان بی حسی صورت بیشتر می‌شود که باید به پزشک مراجعه کنید. بی حسی صورت همچنین می‌تواند با از دست دادن شنوایی همراه گردد. در مواردی که بیمار دچار سرطان متاستاز دهنده از قبیل سرطان سینه شده است احتمال بی حسی چانه افزایش پیدا می‌کند.

سایر علل بی‌حسی صورت 

افسردگی، استرس، سندروم هایپرونتیلیشن یا حملات پانیک می‌تواند باعث بی حسی صورت شوند. در چنین شرایطی می‌توان بی حسی صورت را به کمک تمرینات ورزشی مخصوص و مدیتیشن برطرف کرد.

علائم شایع بی حسی و سوزن سوزن شدن صورت 

در برخی موارد سوزن سوزن شدن صورت در هنگام لمس کردن دردناک خواهد شد. اما در برخی موارد درد به صورت دائمی احساس می‌شود و در هنگام لمس کردن صورت هیچ تغییری در سطح درد ایجاد نخواهد شد. این حس می‌تواند بر نقاط دیگری از بدن از قبیل انگشتان دست، پاها، کف پا، صورت، سر، شکم، بازو و دست‌ها تاثیر بگذارد.

• ممکن است سوزن سوزن شدن بدن با علائم دیگری از قبیل تغییر رنگ پوست، بی ‌حسی و تاول پوستی همراه شود.
• ممکن است شما دچار خارش، سوزش یا بی حسی عضلانی شوید.
• بی حسی و سوزن سوزن شدن ممکن است که فقط یک ناحیه از بدن را تحت تاثیر قرار دهد یا آنکه نواحی مختلف را درگیر کند.
• ممکن است دچار بی حسی و سوزن سوزن شدن در نواحی مختلف صورت شوید.
• ممکن است پوست شما مور مور شود و احساس کنید چیزی روی پوست در حال حرکت کردن است.
• سوزن سوزن شدن پوست می‌‌تواند به طور خود به خود ایجاد گردد یا به دلایل دیگری از قبیل استرس، اضطراب، عصبانیت و تنش عصبی به وجود بیاید.
• شدت بی حسی و سوزن سوزن شدن پوست می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. در موارد شدید حتی بیمار دچار فلج صورت نیز خواهد شد.
• احساس سوزن سوزن شدن پوست نیز گاهی اوقات تغییر می‌کند.

روش‌های خانگی برای درمان بی‌حسی صورت 

در مواردی که شما دچار علائم جدی و قابل توجهی که در قسمت بالا به آنها اشاره کردیم نشده‌اید می‌توانید با تغییر سبک زندگی و با استفاده از روش‌های درمانی خانگی به رفع مشکل خود کمک کنید.

• در رژیم غذایی خود به مقدار کافی از مواد مغذی استفاده کنید و از مصرف تخم مرغ، محصولات لبنی، غلات، مغزها و حبوبات و غافل نشوید.
• پس از هر بار غذا خوردن با مصرف ۲ تا ۳ گرم دارچین سطح قند خون خود را کاهش دهید.
• به طور مرتب ورزش کنید و از انجام دادن تمرینات ورزشی مخصوص صورت و گردن غافل نشوید تا خون به طور صحیح گردش کند.
• میزان مصرف غذاهای دریایی را محدود کنید.
• از استعمال تنباکو خودداری کنید.

بی حسی صورت می‌تواند در افرادی که دچار هیچ گونه بیماری خاصی نیستند باعث نگرانی شود. در برخی موارد بی حسی صورت به علت خوابیدن در حالت نامناسب به وجود می‌آید اما گاهی اوقات نیز به بیماری‌های خاصی ارتباط دارد. نکته مهمی که باید به آن اشاره کنم این است که در صورت بروز علائم دیگری از قبیل سردرد، ضعف یا اختلال در تکلم و بینایی باید به پزشک مراجعه کرد.

با توجه به علت آسیب دیدگی و درگیر شدن عصب سه قلو ممکن است بی حسی صورت و سوزن سوزن شدن آن موقت باشند، چند روز طول بکشد یا حدود چند هفته یا چند سال بیمار را به چالش بکشد. تغییر سبک زندگی و مصرف مواد مغذی به مقدار کافی می‌تواند به درمان برخی از علل بی حسی صورت کمک کند. با این حال در صورت از بین نرفتن بی حسی و سوزن سوزن شدن صورت و پس از تلاش برای درمان این اختلال باید به پزشک مراجعه کرد تا علت اصلی بی حسی صورت مشخص گردد.