دیسک دژنراتیو کمر: علت و درمان فرسایش پیش‌رونده دیسک بین ‌مهره‌ای

تاریخ: ۳۰ آبان ۱۴۰۲

بیماری دژنراتیو دیسک کمر، زمانی است که تغییرات طبیعی در کمر شما باعث درد ستون فقرات می‌شود. دیسک‌های ستون فقرات مانند ضربه گیر هستند و در بین مهره‌ها یا استخوان‌ها در امتداد ستون فقرات شما قرار دارند. آن‌ها به انعطاف پذیری ستون فقرات کمک می کنند تا بتوانید خم شوید و حرکت کنید.

وقتی افراد پیر می‌شوند، گاهی اوقات ممکن است در آن ناحیه احساس درد کنند زیرا دیسک‌ها دچار پارگی و فرسودگی شده‌اند. پس از پارگی دیسک بعلت افزایش سن و یا فعالیت، عملکرد دیسک و ستون فقرات دچار مشکل می‌شود. این مشکل تقریباً برای همه رخ می‌دهد اما کمر درد ناشی از آن ممکن است برای همه رخ ندهد. احساس کمر درد در برخی افرادی که به آن گرفتار می‌شوند، می‌تواند زندگی آن‌ها را بسیار مختل کند.

هدف از درمان بیماری دژنراتیو دیسک کمر، کاهش یا از بین بردن درد و متوقف ساختن آسیب بیشتر است. یک برنامه درمانی برای شما ایجاد می‌شود و با ادامه‌ دادن روند درمان، پزشک تغییراتی در آن ایجاد می‌کند.

چه عواملی باعث بیماری دژنراتیو دیسک کمر می‌شود؟ 

بیماری دژنراتیو دیسک کمر معمولاً دو علت اصلی دارد که شامل پارگی و التهاب دیواره‌ی دیسک است.

• التهاب دیواره‌ی دیسک: کمردرد همراه با بیماری دژنراتیو دیسک کمر، معمولاً به عنوان یک اثر التهابی تجربه می‌شود. این اتفاق زمانی می‌افتد که پروتئین‌های موجود در دیسک، اعصاب اطراف ستون فقرات کمری را که تا پاها بالا می‌رود تحریک کنند.
• پارگی دیسک: وقتی دیسک‌های ستون فقرات دچار فرسودگی می‌شوند، دیگر به طور موثر قادر به جذب ضربات وارد شده به ستون فقرات نمی‌باشند. چنین ناتوانی در جذب ضربه، منجر به حرکت در امتداد بخش مهره‌ای می‌شود و مفاصل فاست در حالت غیر طبیعی و بی ثباتی قرار می‌گیرند.

علائم 

علائم دژنراتیو دیسک کمر، ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. اما بیشتر بیماران مبتلا به این بیماری، دردی ناچیز اما مداوم را تجربه می‌کنند که ممکن است برای چند روز تشدید شود.

برخی از شایع‌ترین علائم به شرح زیر است:

• دردی که در قسمت تحتانی کمر قرار دارد و می‌تواند به سمت باسن و پاها تابش کند.
• کمردرد مداوم که بیش از شش هفته طول کشیده است.
• اغلب در ناحیه کمر دردی شدید احساس می‌شود تا درد کمرنگ یا سوزاننده.
• دردی که غالباً هنگام نشستن یا هنگامی که دیسک‌های کمر بار سنگین‌تری را تجربه می‌کنند، بیشتر از زمانی است که بیماران در حالت راه فتن یا دراز کشیدن هستند. درد می‌تواند با ایستادن طولانی مدت، خم شدن به جلو و بلند کردن یک جسم تشدید شود.
• دردی که با حرکات خاص مانند خم شدن، پیچ خوردن یا بلند کردن اجسام شدیدتر می شود.
• بی حسی و گزگز شدن پاها و مشکل در راه رفتن.
• درد پا از فشرده شدن ریشه عصب، که در صورت فروپاشی فضای دیسک ایجاد می‌شود.
• با ضعیف شدن دیسک، درد و سایر علائم از جمله کاهش توانایی در حرکت احساس می‌شود.
• درد پا، بی حسی و سوزن سوزن شدن در جایی که اعصاب می‌توانند با التهاب از پروتئین‌های موجود در فضای دیسک حساس شده و احساس بی‌حسی یا گزگز ایجاد کنند. با این حال، درد به طور کلی زیر زانو نمی‌رود.

روش‌های درمان بیماری دژنراتیو دیسک کمر چیست؟ 

درمان بیماری دژنراتیو دیسک کمر به طور معمول شامل روش‌های غیرجراحی و محافظه‌کارانه است که عمدتاً شامل داروها برای کنترل درد و التهاب می‌شود. این داروها می‌توانند شامل استروئیدهای خوراکی یا تزریقی اپیدورال باشند. همچنین، درمان‌های تمرینی و فیزیکی نیز برای کاهش درد دیسک کمر طراحی شده‌اند.

جراحی فقط در مواقعی در نظر گرفته می‌شود که علائم و دردهای بیمار پس از ۶ ماه درمان‌های غیرجراحی بهبود نیافته باشد و یا دردها منجر به محدودیت شدید در فعالیت‌های روزمره بیمار شده باشد.

با این حال، قبل از استفاده از درمان‌های غیرجراحی، اصلاح فعالیت‌های روزمره اولین قدم برای کاهش درد کمر است. به علاوه، به بیمار توصیه می‌شود از انجام فعالیت‌هایی که ممکن است درد را تشدید کنند، به ویژه بلند کردن اشیاء سنگین و ورزش‌هایی که نیازمند چرخش باسن یا کمر هستند، خودداری کند.

داروها 

داروها شامل داروهای تسکین دهنده درد، مانند تایلنول و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن است. استروئیدها و شل کننده‌های عضلانی نیز ممکن است تجویز شوند.

فیزیوتراپی 

اگر شما دژنراسیون دیسک کمر دارید، یک متخصص فیزیوتراپی می‌تواند با شما همکاری کند تا عضلات و مفاصلی که از ستون فقرات شما پشتیبانی می‌کنند را تقویت کند و انعطاف پذیری، دامنه حرکتی، تعادل و استقامت شما را بهبود بخشد. علاوه بر این، متخصص فیزیوتراپی می‌تواند به شما در یافتن تمرینات و کشش‌هایی که در کاهش تنش و فشار عضلات کمر موثر هستند، کمک کند.

سایر درمان‌های فیزیوتراپی برای دیسک دژنراتیو کمر:

• گرما و یخ. استفاده از گرما در ناحیه کمر باعث بهبود گردش خون که باعث کاهش اسپاسم و تنش عضلانی و بهبود تحرک در بیماران دیسک دژنراتیو کمر می‌شود. بسته‌های یخ می‌توانند التهاب و درد خفیف را کاهش دهند. استفاده از گرما قبل از انجام فعالیت‌های بدنی برای شل شدن عضلات و استفاده از یخ پس از فعالیت برای به حداقل رساندن التهاب می‌تواند مفید باشد.
• کشش ستون فقرات برای دیسک دژنراتیو کمر: تراکشن کمر یا کشش ستون فقرات برای کاهش درد ناشی از تنگی عضله یا اعصاب فشرده عمل می‌کند. درمانگر می‌تواند این کار را به صورت دستی (با استفاده از دستان خودش) یا مکانیکی (با ماشین‌های مخصوص) انجام دهد. اگر عصب شما فشرده شود – ناحیه ای که عصب از کانال نخاع خارج می‌شود – درمانگر شما ممکن است درمان تراکشن را امتحان کند. با کشش ستون فقرات، فشردگی عصب رفع می‌شود و مهره‌ها به وضعیت طبیعی باز می گردند.
• تحریک الکتریکی اینترفرانشیا‌ل‌: از جریان الکتریکی با فرکانس پایین برای تحریک عضلات جهت کاهش التهاب در دیسک دژنراتیو کمر استفاده می‌شود.
• اولترسوند: اولترسوند با ارسال امواج صوتی به اعماق بافت‌های عضلانی شما ممکن است به کاهش اسپاسم عضلانی، سفتی و درد کمک کند. این گرمای ملایمی ایجاد می‌کند که گردش خون را افزایش می‌دهد. این روش درمانی در درمان دیسک دژنراتیو کمر مفید است.

ورزش 

ورزش‌های زیر تاثیر زیادی در کاهش درد و درمان دیسک دژنراتیو کمر دارند. فقط باید به درستی و بدون ایجاد درد انجام شوند.

کشش همسترینگ

برای انجام این ورزش دیسک دژنراتیو کمر:

• روی کمر صاف دراز بکشید و پاها را روی زمین قرار دهید.
• سپس، زانوی راست را به سمت بدن خود بالا بیاورید و ران راست خود را با دستان بگیرید
• می‌توانید برای کشش دیگر همسترینگ یک حوله را دور پای خود بپیچید و هر انتهای حوله را محکم بگیرید.
• با هدف قرار دادن پای راست در حالت عمود، پای راست خود را به سمت سقف بلند کنید. می‌توانید به آرامی جلو بروید.
• حوله برای نزدیک شدن پای شما به بدن است.
• این وضعیت را به مدت 30 ثانیه حفظ کنید و سپس آن را روی پای مخالف خود تکرار کنید.

شیب لگن

برای انجام این ورزش دیسک دژنراتیو کمر:

• به پشت بخوابید و پاها را صاف روی زمین قرار دهید.
• عضلات شکم خود را به سمت زمین فشار دهید و کمرتان را صاف کنید.
• 5 ثانیه در این حالت بمانید و سپس رها کنید. آرام باشید.
• 10 بار تکرار کنید، هر بار 5 ثانیه نگه دارید.

حرکت زانو در سینه

برای انجام این ورزش دیسک دژنراتیو کمر:

• به پشت بخوابید و پا صاف روی زمین باشید.
• با استفاده از دستان خود، پای راست خود را در حالت کشیده به سمت قفسه سینه نگه دارید. 10 ثانیه در این حالت بمانید.
• پای راست خود را پایین آورده و تمرین را با زانوی چپ تکرار کنید. 10 ثانیه در این حالت بمانید. این کار را با هر پا 3 تا 5 بار تکرار کنید.
• پس از کشیدن هر پا به صورت جداگانه، ورزش را با نگه داشتن هر دو زانو در حالت کشیده انجام دهید. 10 ثانیه نگه دارید و 3 تا 5 بار تکرار کنید.

کشش پایین ستون فقرات

برای انجام این ورزش دیسک دژنراتیو کمر:

• در حالت خوابیده کج به پشت دراز بکشید (زانوها خم شده و پاها روی زمین صاف هستند).
• زانوها را به یک طرف بچرخانید، آن‌ها را برای 3 تا 5 ثانیه نگه دارید.
• در حالی که عضلات شکم خود را منقبض می‌کنید، زانوها را به آرامی به سمت دیگر بچرخانید و 3 تا 5 ثانیه در این حالت بمانید. در هر دو طرف تا 10 بار تکرار کنید.

آیا برای دیسک دژنراتیو کمر نیاز به جراحی است؟ 

اگر گزینه‌های محافظه کارانه بیشتری جواب نداد، برخی از افراد ترجیح می‌دهند جراحی برای تحلیل رفتن دیسک انجام دهند. گزینه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• جایگزینی دیسک مصنوعی: جایگزینی دیسک مصنوعی را تعویض دیسک کل نیز می‌نامند. این شامل جراحی برای برداشتن دیسک آسیب دیده (دیسککتومی) است. سپس جراح یک دستگاه ساخته شده را که مانند دیسک به نظر می‌رسد و عمل می‌کند، جایگزین دیسک آسیب دیده می‌کند.
• دیسککتومی و همجوشی ستون فقرات: دیسککتومی با جراحی، دیسک آسیب دیده را برمی‌دارد. سپس همجوشی نخاعی، مهره‌ها را برای پایداری به هم می‌پیوندد. برای ایجاد اتصال، جراح از پیوند استخوان استفاده می‌کند. این تکه استخوان از جای دیگر بدن شما یا از یک اهدا کننده می‌آید. پیوند با ستون فقرات شما فیوز می‌شود. جراح همچنین می‌تواند پیچ‌ها، میله‌ها، پین‌ها یا صفحات را در استخوان‌های ستون فقرات قرار دهد. سخت افزار استخوان‌ها را به هم متصل می‌کند تا فیوز شوند.