درمان کمردرد ناشی از پوکی استخوان با دارو، ورزش و تغذیه

تاریخ: 30 آبان 1402

کمر درد در افراد مبتلا به پوکی استخوان یا افرادی که تراکم استخوانی آنها کم است غالباً به دلیل شکستگی در ستوان فقرات یا قسمت پایینی کمر اتفاق می‌افتد. شکستگی ستون فقرات که غالباً به آن شکستگی مهره‌ای گفته می‌شود در 25 درصد از زنان پس از سن یائسگی ایجاد می‌شود. زنان 4 برابر بیشتر از مردان در معرض پوکی استخوان قرار دارند اما شکستگی‌های مهره در مردان مبتلا به پوکی استخوان نیز اتفاق می‌افتد. درمان کمر درد ناشی از شکستگی مهره بسیار متنوع بوده و به شدت درد و وضعیت فیزیکی بیمار بستگی دارد.

کلینیک امید در مواجه با بیماری‌ها، رویکرد پلکانی دارد و استفاده از درمان‌های ساده‌تر را در اولویت خود قرار می‌دهد متخصصین طب فیزیکی این کلینیک ابتدا درمان‌‌های ساده و کم تهاجمی را به بیماران پیشنهاد می‌دهند. در صورتی که بیمار به درمان‌های ساده پاسخ نداد، استفاده از درمان‌های تهاجمی‌تر و پرهزینه‌تر توصیه می‌شود. در نهایت اگر شرایط بیمار به گونه‌ای است که هیچ کدام از این درمان‌ها برای او مفید واقع نشد، متخصص طب فیزیکی بیمار را به جراح متبحر ارجاع می‌دهد. اما بیماران در اکثر موارد با استفاده از خدماتی که در این کلیینک ارائه می‌شود، از درمان‌ جراحی بی‌نیاز می‌شوند. از جمله از جراحی‌های بسته‌ای که در کلینیک امید انجام می‌شود عبارتند از:

• لیزر نوکلوئوتومی
• آندوسکوپی به روش هیدروسیژن
• تزریق های ترنسفورمینال
• تزریق در فاست
• رادیوفرکوئنسی

علل

استخوان‌های ستون فقرات مسئول تحمل وزن بدن فرد هستند. زمانی که استخوان‌ها دچار کاهش تراکم می‌شوند، ضعیف می‌شوند و قادر به تحمل وزن بدن نمی‌باشند. حتی در مواردی مانند عطسه کردن یا بلند کردن اشیاء سبک، ممکن است مهره‌های ستون فقرات افراد مبتلا به پوکی استخوان شکسته شوند. اغلب، قسمت جلویی استخوان مهره‌ها دچار شکستگی می‌شود که به آن شکستگی قدامی می‌گویند. در این نوع شکستگی، قسمت جلویی استخوان مهره فرو می‌رود و به عبارتی ستون فقرات منحنی می‌شود که به آن قوز یا کیفوس می‌گویند. هم شکستگی و هم درد عضلانی ناشی از تغییرات و شورش عضلات اطراف ستون فقرات باعث بروز درد می‌شوند.

درمان کمردرد ناشی از پوکی استخوان

روش‌های درمانی زیادی برای درمان کمردرد ناشی از پوکی استخوان وجود دارد که عبارتند از:

داروها

داروهای افزایش تراکم استخوان مانند بیس‌فسفونات احتمال شکستگی را کاهش می‌دهند. داروهای ضدالتهابی و داروهای نارکوتیک و مسکن نیز درد شدید کمردرد ناشی از پوکی استخوان را کاهش می‌دهند. مصرف مکمل‌های کلسیم و ویتامین دی نیز به حفظ و ساخت استخوان کمک می‌کنند.

ورزش

تمرینات ترکیبی تحمل وزن و انقباض عضلانی در افزایش تراکم استخوان در ستون فقرات مؤثر هستند. توصیه می‌شود که فرد 3 تا 4 مرتبه در هفته و هر بار 20 تا 30 دقیقه تمرینات ایروبیک و هوازی انجام دهد تا حجم استخوان‌های او افزایش یابد.

رژیم غذایی

دریافت مقادیر کافی کلسیم برای حفظ قدرت و استحکام استخوان‌ها و درمان کمردرد ناشی از پوکی استخوان ضروری است و تخمین زده می‌شود که 70 درصد از افراد به طور مرتب مقادیر کافی کلسیم و ویتامین دی دریافت نمی‌کنند. ویتامین دی نیز بسیار ضروری و مهم است زیرا به جذب و حفظ کلسیم در استخوان‌ها کمک می‌کند. مقادیر توصیه شده از کلسیم و ویتامین دی برای بزرگسالان به شرح زیر می‌باشد:

•  برای زنان 25 تا 50 سال که قبل از سن یائسگی هستند و زنان یائسه که تحت درمان استروژن قرار دارند باید 1000 میلی‌گرم کلسیم در روز همراه با 400 واحد ویتامین دی مصرف کنند. زنان باردار و زنانی که بچه شیر می‌دهند به 1500 میلی‌گرم کلسیم در روز نیاز دارند.
• توصیه می‌شود که زنان یائسه که کمتر از 65 سال دارند و تحت درمان استروژن قرار دارند، 1500 میلی‌گرم کلسیم در روز همراه با 400 تا 800 واحد ویتامین دی مصرف کنند.
• توصیه می‌شود که مردانی که 25 تا 65 سال دارند، 1000 میلی‌گرم کلسیم در روز مصرف کنند.
• همه افراد اعم از زنان و مردان بالای 65 سال باید 1500 میلی‌گرم کلسیم در روز مصرف کنند.

کلسیم در بسیاری از غذاهایی که در روز مصرف می‌کنیم یافت می‌شود. برخی از غذاهایی که حاوی کلسیم هستند عبارتند از: محصولات لبنی (مانند شیر، ماست و پنیر)، سبزیجات با رنگ سبز تیره (مانند اسفناج)، حبوبات، لوبیا و برخی از انواع ماهی‌ها. ویتامین دی را می‌توان از طریق نور خورشید، ماهی‌های چرب، جگر و غذاهای غنی‌شده مانند شیر و آب پرتقال تأمین کرد. علاوه بر دریافت مقادیر کافی کلسیم و ویتامین دی، یک رژیم غذایی متعادل و سالم نقش مهمی در پیشگیری از پوکی استخوان دارد. برای مثال، رژیم‌هایی که سرشار از پروتئین و سدیم هستند باعث دفع کلسیم از طریق ادرار شده و موجب کاهش میزان کلسیم در بدن می‌شوند. نکته حائز اهمیت این که مصرف بیش از 2000 میلی‌گرم کلسیم در روز برای کلیه‌ها مضر بوده و باعث ایجاد سنگ کلیه می‌شود. به هر حال، زمانی که کلسیم مطابق مقادیر تجویز شده مصرف شود باعث شکل‌گیری سنگ کلیه نمی‌شود. افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی باید با پزشک مشورت کنند.