درمان شکستگی لگن بعلت آرتروز، پوکی استخوان، ضربه و افزایش سن

تاریخ: ۲۰ آبان ۱۴۰۲

شکستگی لگن معمولاً در افراد مسن اتفاق می‌افتد و غالباً ناشی از افتادگی جزئی، به ویژه در افراد مبتلا به پوکی استخوان است. معمولاً حرکت پا، ایستادن و / یا راه رفتن باعث درد قابل ملاحظه‌ای می‌شود. پزشکان تشخیص خود را با استفاده از اشعه ایکس یا بعضی اوقات با آزمایش‌های تصویربرداری دیگر تأیید می‌کنند. در شکستگی‌های شدید لگن، به درمان جراحی نیاز است زیرا مدت زمان ماندن افراد در رختخواب را کاهش می‌دهد و خطر مشکلات جدی که استراحت در رختخواب ایجاد می‌کند را کاهش می‌دهد. توانبخشی (فیزیوتراپی) در اسرع وقت پس از درمان شکستگی لگن شروع می‌شود.

علل شکستگی لگن

شکستگی استخوان به این دلیل رخ می‌دهد که وزن زیادی به طور ناگهانی یا به طور مکرر با گذشت زمان بر روی آن اعمال می‌شود، یا به دلیل اینکه استخوان‌ها در نتیجه شرایط خاصی مانند پوکی استخوان شکننده می‌شوند. به طور طبیعی، شرایط دقیقی که منجر به شکستگی لگن می‌شود، اساسی برای درمان ویژ] و همچنین تجویز تراپی و فرآیندهای بهبودی است. از این رو ویژگی‌های فردی بیمار و دلیل شکستگی او می‌تواند دستورالعمل‌های مختلف درمانی را در پی داشته باشد.

دلایل مختلف شکستگی لگن را می‌توان به صورت زیر توصیف کرد:

شکستگی‌های پر انرژی یا صدمات آسیب‌زا  

استخوان‌ها شکسته می‌شوند زیرا یک نیروی پرانرژی بر روی آن‌ها اعمال شده است، مانند افتادن روی سطح سخت یا سقوط از ارتفاع قابل توجهی، یا آسیب دیدن در تصادفات رانندگی یا صدمات ورزشی.

صدمات استرسی (صدمات کوچک به استخوان)  

این شکستگی‌ها علائم تاندونیت یا فشار عضله را تقلید می‌کنند و تشخیص آن‌ها سخت‌تر است. آن‌ها به تدریج با گذشت زمان به وجود می‌آیند و ممکن است کل استخوان را درگیر نکنند، اما با این وجود ترک‌های مویی را در استخوان ران ایجاد می‌کنند که به طور معمول ناشی از حرکت مکرر و استفاده بیش از حد از لگن است.

بیماری‌های پاتولوژیک  

بیماری‌هایی مانند تومور، پوکی استخوان و برخی بیماری‌های دیگر می‌توانند باعث ضعیف شدن و شکستگی استخوان‌ها شوند. در این حالت، شکستگی پاتولوژیک ناشی از بیماری رخ می‌دهد، نه از آسیب مستقیم.

شکستگی پاتولوژیک در شرایطی رخ می‌دهد که معمولاً در آن انتظار شکستگی وجود ندارد و در حین انجام فعالیت‌های روزمره اتفاق می‌افتد. به عنوان مثال، فعالیت‌های روزمره معمولی مانند سرفه کردن، سوار شدن و پیاده روی کردن می‌تواند باعث شکستگی استخوانی شود که به دلیل ضعف استخوان‌ها ناشی شده است. بیماری‌های اساسی باعث ضعف قوام استخوان به حدی می‌شوند که استخوان نمی‌تواند وزن طبیعی بدن را تحمل کند. به عنوان مثال، یک تومور ممکن است در یک نقطه از استخوان شکل گیرد و آن نقطه را تغذیه کند، که باعث می‌شود آن نقطه برای شکستگی آسیب‌پذیر شود.

اثرات جانبی دارو 

به عنوان مثال، استفاده از مقادیر قابل توجهی هورمون‌های تیروئید برای تیروئید مشکل‌دار می‌تواند باعث بروز شکستگی استخوان‌ها و لگن شود. علاوه بر این، چندین دارو که اغلب تجویز می‌شوند باعث کاهش توده و تراکم استخوان می‌شوند. همین اثر می‌تواند از برخی داروهای سرطانی، داروهای مخصوص اندومتریوز و داروهای حاوی استروئید به نام گلوکوکورتیکوئیدها ناشی شود که برای کنترل بیماری‌هایی مانند آسم و آرتروزاستفاده می‌شوند. اگر نگران سلامتی استخوان‌های خود و شکستگی‌های احتمالی هستید، در صورت مصرف هر یک از این داروها، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

وزن کم بدن  

کمبود وزن بدن به ویژه در خانم‌ها با کوچک بودن استخوان‌ها همراه است که آن‌ها را در معرض خطر بیشتری برای پوکی استخوان قرار می‌دهد. پوکی استخوان  علت اصلی شکستگی لگن است.

خطر شکستگی لگن در چه افرادی بیشتر است؟

هرکسی که شکستگی مفصل ران را تجربه کرده است، استعداد بیشتری برای شکستگی لگن دیگر خود دارد. علاوه بر این، کسانی که سابقه خانوادگی پوکی استخوان دارند بیشتر در معرض خطر هستند. در ادامه به چند عامل خطر دیگر برای شکستگی لگن اشاره می‌کنیم:

سنین بالا 

با افزایش سن، چگالی و قدرت ران فوقانی و استخوان‌های دیگر کاهش می‌یابد و باعث می‌شود افرادی که در سنین 60 سال و بالاتر قرار دارند، به ویژه در برابر شکستگی لگن در اثر سقوط آسیب‌پذیر باشند و مشکلات بینایی و تعادل اغلب به عنوان مقصران اصلی این اتفاق عنوان می‌شوند.

سوء تغذیه  

پروتئین، ویتامین D و کلسیم مواد مغذی مورد نیاز بدن برای استخوان‌های سالم هستند. کمبود این مواد مغذی در بدن معمولاً منجر به آسیب‌پذیری بیشتر و در نتیجه ضعیف شدن استخوان‌ها شکستگی لگن می‌شود که یک مشکل خاص برای بزرگسالان مسن است.

نقش ویتامین D در حفظ استحکام استخوان‌ها به اثبات رسیده است. با افزایش سن، دریافت ویتامین D از منابع طبیعی مانند نور خورشید یا غذاهایی مانند ماهی و شیر کاهش می‌یابد. مکمل‌ها اغلب برای بازیابی سلامت بدن مورد نیاز هستند.

جنسیت 

اگر زن هستید، بیشتر در معرض خطر پوکی استخوان و سپس شکستگی لگن قرار دارید. این آسیب‌پذیری در زنان به دلیل این واقعیت است که آن‌ها استخوان‌های کوچکتری نسبت به مردان دارند و همچنین به دلیل تغییرات هورمونی بعد از یائسگی، تراکم استخوان خود را سریع‌تر از مردان از دست می‌دهند.

پوکی استخوان به دلیل عدم تحرک بدنی 

ورزش باعث می‌شود استخوان‌ها نیز مانند گروه‌های عضلانی تقویت شوند و عدم تحرک باعث افزایش احتمال ابتلا به پوکی استخوان و در نهایت شکستگی لگن می‌شود.

پوکی استخوان به دلیل استعمال دخانیات و الکل  

افراد سیگاری کلسیم کمتری را از رژیم غذایی طبیعی خود جذب می‌کنند. افراد سیگاری به ویژه به دلیل سطح پایین‌تر استروژن در بدن خود آسیب‌پذیر هستند. به طور کلی، سیگار کشیدن برای استخوان‌های شما مضر است، بنابراین برای کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی، باید از کشیدن سیگار خودداری کنید. علاوه بر این، نوشیدن الکل می‌تواند باعث نازک شدن استخوان‌ها شده و احتمال شکستگی لگن را افزایش دهد.

علائم و نشانه‌های شکستگی لگن

اگر دچار شکستگی لگن شده‌اید و آن را تحمل کرده‌اید، علائمی که احساس خواهید کرد شامل درد، تورم عمده در ناحیه استخوان ران فوقانی، یا ناهنجاری در ساختار استخوان در اطراف لگن یا کمی پایین‌تر است. با این وجود مواقعی وجود دارد که استخوان جابجا نشده است و نمی‌توانید بلافاصله بگویید که دچار شکستگی شده‌اید یا خیر. با این وجود، علائم شایع‌تری که ممکن است بعد از شکستگی لگن تجربه کنید عبارتند از:

• محتمل‌ترین نتیجه شکستگی لگن این است که هنگام تلاش برای حرکت، احساس درد می‌کنید. وقتی این اتفاق بیفتد، ممکن است ضعف کنید، یا احساس تهوع یا مریضی داشته باشید.
• ممکن است هنگام شکستگی لگن خود صدای ناگهانی ترک خوردن یا شکستن، یا صدای ساییده شدن یا خرد شدن را بشنوید.
• ممکن است در اطراف لگن و باسن خود احساس کوفتگی یا حساسیت تدریجی داشته باشید، یا ممکن است تورمی را در این نواحی احساس کرده و مشاهده کنید.
• در شکستگی‌های شدید، به عنوان مثال در نتیجه تصادف رانندگی یا صدمات شدید ورزشی، ممکن است ببینید که استخوان ران شما از پوست شما بیرون زده است.
• زمانی که شکستگی کوچک است، مانند مو برداشتن، ممکن است برای مدتی چیزی احساس نکنید تا زمانی که برخی از علائم دیگر مانند درد یا تورم به تدریج ظاهر شوند.

تشخیص و طبقه بندی

پزشکان بر اساس توضیحات فرد در مورد آسیب، علائم و نتایج معاینه بدنی شکستگی لگن را حدس می‌زنند. اشعه ایکس معمولاً شکستگی آشکار را نشان می‌دهد و می‌تواند به پزشکان کمک کند تا تشخیص شکستگی لگن را تأیید کنند. با این وجود، بعضی اوقات حتی اگر شکستگی وجود داشته باشد، نتیجه اشعه ایکس عادی به نظر می‌رسد. بنابراین، اگر پزشکان هنوز به شکستگی لگن شک داشته باشند یا اگر فرد همچنان درد داشته باشد و یک روز یا بیشتر پس از سقوط قادر به ایستادن نباشد، از تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) برای بررسی شکستگی‌های کوچک استفاده می‌کند. توموگرافی کامپیوتری (CT) نیز گاهی اوقات مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما برای تشخیص شکستگی‌های کوچک مفصل ران دقت کمتری دارد.

درمان شکستگی لگن بدون جراحی

جراحی موثرترین روش برای درمان شکستگی لگن است. با این وجود، اگر بیمار 95 ساله باشد، قبلا قادر به پیاده روی نبوده باشد، یا جراحی برای او مضر باشد (برای مثال ناسازگاری با ماده بیهوشی)، در نتیجه استخوان‌های شکسته لگن باید تحت شرایط خاصی بهبود یابند.

پزشک ارتوپدی یا سایر متخصصین لگن ابتدا باید موارد زیر را ارزیابی کنند:

• نوع دقیق شکستگی لگن (نحوه شکستگی و علایمی که ایجاد شده است)
• محل دقیق درد و اینکه آیا درد در جای دیگر نیز وجود دارد یا خیر
• سابقه پزشکی بیمار، از جمله وضعیت درمانی فعلی وی
• توانایی بیمار در تحمل و بهبودی بعد از عمل جراحی
• خطرات مرتبط با بیهوشی
• سایر خطرات مرتبط با جراحی

هنگامی که مشخص شد درمان بدون عمل جراحی ترجیح داده می‌شود، به بیمار داروهای مسکن داده می‌شود و برای جلوگیری از برخی از عوارض مربوط به دراز کشیدن در رختخواب برای مدت طولانی، توصیه می‌شود هر زمان که ممکن است حرکت کند و قدم بزند.

سپس با استفاده از اشعه ایکس و انواع دیگر اسکن‌ها، دوران بهبودی می‌تواند هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد. پزشکان همچنین مسائل مربوط به عدم تحرک مانند زخم بستر، لخته شدن خون و ذات‌الریه را تحت نظر دارند. در بعضی موارد، اقامت در یک مرکز پرستاری حرفه‌ای ممکن است به عنوان مکانی مناسب برای توانبخشی پس از شکستگی لگن توصیه شود.

درمان شکستگی لگن با جراحی

نوع جراحی شکستگی‌های لگن بستگی به نوع شکستگی بیمار دارد:

• زمانی که اشعه ایکس نشان می‌دهد که گردن استخوان ران فوقانی شکسته است، ممکن است روش پین کردن مفصل ران تجویز شود که با یک برش کوچک در کنار ران شروع می‌شود و پس از آن از پیچ‌های مخصوصی برای تراز کردن استخوان استفاده می‌شود. این روش به طور معمول می‌تواند بین دو تا چهار ساعت طول بکشد.
• اگر شکستگی در زیر گردن استخوان ران فوقانی باشد، که اغلب شامل بیش از یک استخوان شکسته است، از صفحات فلزی مخصوص و پیچ‌های فشرده‌سازی برای ترمیم شکستگی استفاده می‌شود. این روش به طور معمول می‌تواند بین یک تا دو ساعت طول بکشد.
• تعویض مفصل ران جزئی (به نام همیاتروپلاستی شناخته می‌شود) زمانی انجام می‌شود که پزشکان تشخیص دهند که لگن بیمار با استفاده از هر یک از روش‌های فوق احتمالاً بهبودی بهینه نخواهد داشت. در چنین مواردی، قسمت گوی مفصل تعویض می‌شود و جراحی ممکن است تا چهار ساعت نیز طول بکشد.

بهبودی پس از جراحی شکستگی لگن

توانبخشی در اسرع وقت بعد از جراحی شکستگی لگن، غالباً بعد از یک روز آغاز می‌شود. اهداف اولیه کمک به بیمار است که سطح قدرت قبل از شکستگی خود را دوباره بدست آورد (با فعال نگه داشتن آن‌ها و جلوگیری از از بین رفتن تون ماهیچه‌ها) و از بروز مشکلات ناشی از استراحت در رختخواب جلوگیری کند. هدف نهایی بازگرداندن توانایی راه رفتن و همچنین توانایی قبل از شکستگی بیمار است.

• در اسرع وقت، گاهی اوقات در طی چند ساعت پس از عمل، به افراد توصیه می‌شود که در یک صندلی بنشینند. نشستن خطر زخم‌های فشاری و لخته‌های خون را کاهش می‌دهد و انتقال به حالت ایستاده را آسان می‌کند.
• به بیماران آموزش داده می‌شود که برای تقویت عضلات بزرگ تنه و بازو تمرین‌های روزانه‌ای را انجام دهند و بعضی اوقات برای تقویت ماهیچه‌های بزرگ هر دو پا تمریناتی انجام می‌شود.
• معمولاً در طی روز اول بعد از عمل، آن‌ها را تشویق می‌كنند كه روی پای سالم خود بایستند، غالباً با كمك شخص دیگر یا با نگه داشتن صندلی یا ریل تختخواب. هنگام انجام این تمرینات، بیمار تشویق می‌شود که تنها نوک انگشتان پای آسیب‌دیده خود را روی زمین بگذارد.
• قرار دادن وزن کامل بیمار بر روی پای مصدوم اغلب در روز دوم پس از عمل انجام می‌شود اما بستگی به نوع شکستگی و ترمیم آن دارد.

استفاده از عصای با ارتفاع مناسب 

برای افرادی که در دوره نقاهت پس از آسیب‌دیدگی یا جراحی پا هستند، استفاده از عصا که ارتفاع آن به درستی تنظیم شده است، اهمیت زیادی دارد. عصای خیلی بلند یا خیلی کوتاه می‌تواند باعث کمردرد، پاسچر بد، و بی‌ثباتی شود. عصا باید در طرف مقابل پای آسیب‌دیده نگه داشته شود.

ورزش درمانی  

تمرینات پیاده‌روی بعد از 4 تا 8 روز و زمانی شروع می‌شود که افراد بدون دردسر بتوانند تمام وزن خود را روی پای مصدوم خود تحمل کنند و همچنین بتوانند به اندازه کافی تعادل خود را حفظ کنند. تمرینات بالا رفتن از پله‌ها بلافاصله پس از از سرگیری راه رفتن شروع می‌شوند. علاوه بر این، ممکن است به بیمار آموزش داده شود كه چگونه از عصا یا وسیله كمك دیگری استفاده كنند و چگونه خطر سقوط را كاهش دهند.

برای برخی از افراد، ماه‌ها (معمولاً 1 تا 3 ماه) پس از ترخیص، اقدامات لازم برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی انجام می‌شود. افراد باید برای تقویت عضلات ساق پای آسیب‌دیده و عضلات تنه خود تمرینات روزانه را انجام دهند. به آن‌ها توصیه می‌شود اجسام سنگین را بلند نکنند یا هل ندهند و یا برای مدت طولانی روی صندلی نشنینند، و از دولا شدن، دراز شدن برای رسیدن به چیزی، و پریدن خودداری کنند. همچنین هنگام نشستن نباید پای خود را روی پای دیگر بیندازند.

متخصصین کاردرمانی 

متخصصین کاردرمانی به بیماران می‌آموزند که در حالی که مفصل ران آن‌ها در حال بهبود است، فعالیت‌های روزانه خود را به طور ایمن و با احتیاط انجام دهند. به عنوان مثال، افراد باید لگن خود را به طور صحیح (نه پیچ خورده) نگه دارند، هنگام شستن ظرف یا اتو کشیدن بر روی یک صندلی بلند بنشینند و از دستگاه‌های دارای دسته بلند استفاده کنند تا مجبور به خم شدن نباشند. حتی پس از بهبودی مفصل ران، به آن‌ها توصیه می‌شود از انجام برخی ورزش‌ها و فعالیت‌های شدید خودداری کنند.