درمان درد آرنج : تسکین درد قسمت داخلی و یا پشت آرنج با فیزیوتراپی

تاریخ: 20 آبان 1402

 آرنج یک مفصل پیچیده است که برای کشیدن، هول دادن و چرخاندن ساعد مورد استفاده قرار می‌گیرد. درد آرنج معمولاً به علت آسیب دیدگی یا گرفتگی عضلات، استخوان‌ها یا تاندون‌های آرنج به وجود می‌آید. اگر چه درد آرنج یک اختلال جدی در نظر گرفته نمی‌شود می‌تواند زندگی بیمار را تحت تاثیر قرار دهد زیرا همه افراد برای انجام امور روزمره خود از آرنج شان استفاده می‌کنند. برخی از بیماری‌ها و اختلالات آرنج می‌‌تواند باعث بروز درد آرنج شود. برنامه درمان درد آرنج با توجه به علت درد و تاندون‌ها یا مفاصلی که درگیر شده‌ اند طراحی و انتخاب می‌شود. در مواردی که بیمار به توانبخشی برای بهبود عملکرد آرنج خود نیاز داشته باشد پزشک مراجعه به متخصص فیزیوتراپی را توصیه خواهد کرد. درمان با فیزیوتراپی شامل مدالیته‌های مختلف از قبیل کمپرس سرد و گرم یا انجام دادن حرکات کششی و تقویتی است.

علت درد آرنج 

 برخی از علل شایع بروز درد آرنج به شرح زیر می‌باشند:

• آرنج گلف بازان یا اپی کندیلیت میانی- بروز التهاب در قسمت داخلی آرنج باعث درد آرنج خواهد شد. قسمت داخلی آرنج محل برخورد تاندون‌های عضلات ساعد به استخوان جانبی آرنج است. در این حالت درد به سادگی ساعد و مچ دست را نیز درگیر می‌‌کند.
• تنیس البو یا اپی کندیلیت جانبی- درد آرنج می‌‌تواند به علت انجام دادن حرکات تکراری مچ و بازو و وارد شدن فشار زیاد به تاندون به وجود بیاید. اگرچه این اختلال به حرکات مرتبط با حرکات ضعیف پشت دست تنیس بازان ارتباط دارد می‌‌تواند به علت حرکات دست ناشی از رنگ زدن یا استفاده بیش از حد از موس کامپیوتر نیز به وجود بیاید.
• بورسیت زائده آرنجی- در مواردی که کیسه پر از مایع در قسمت نوک آرنج دچار التهاب شود شما درد آرنج را تجربه خواهید کرد. این امر به علت استفاده بیش از حد یا انجام دادن حرکات تکراری در اطراف این مفصل به وجود می‌آید. احساس درد در هنگام حرکت دادن آرنج یا تحت فشار قرار گرفتن آن باعث بروز درد می‌‌شود. تورم، سفتی و درد مفصل از دیگر علائم این اختلال محسوب می‌‌شوند.
• تاندونیت عضله دو سر بازویی- درد آرنج ناشی از تاندونیت عضله دو سر بازویی در قسمت جلوی مفصل آرنج احساس می‌شود. در مواردی که عضله دو سر بازویی تحت فشار قرار می‌گیرد تاندونی که به آن متصل است دچار التهاب و درد خواهد شد.
• دررفتگی آرنج- این اختلال به علت خارج شدن استخوان آرنج از جای اصلی خود به وجود می‌آید. هنگامی‌ که آرنج دچار دررفتگی می‌شود شما به سرعت شاهد از دست رفتن دامنه حرکات آرنج و بروز درد بسیار زیاد خواهید بود. پزشک برای تشخیص دقیق این اختلال درخواست انجام عکسبرداری توسط اشعه ایکس را خواهد داد.
• سندروم تونل رادیال- التهاب عصب می‌انی می‌تواند باعث بروز درد آرنج شود. این اختلال به علت شکستگی یا آسیب دیدگی آرنج، تومورهای استخوانی و التهاب بافت‌های اطراف به وجود می‌آید.
• آرتروز- انواع مختلفی از آرتروز وجود دارد اما معمولاً به علت انجام دادن حرکات تکراری یا بروز یک آسیب دیدگی که بر غضروف مفاصل آرنج، مچ یا دست تاثیر می‌گذارد به وجود خواهد آمد. متخصص فیزیوتراپی به بهبود دامنه حرکات مفصل، کاهش التهاب و تقویت عضلات اطراف آرنج کمک خواهد کرد.

علل دیگر

 سایر علل بروز درد آرنج به شرح زیر می‌باشد:

• بیماری‌های مفصل آرنج و سایر مفاصل مرتبط با آن
• درد ناشی از ورزش کردن
• سفتی و التهاب ساختارهای بافت نرم
• افزایش فشار مزمن داخل عضله از قبیل عضله مرفقی کوچک
• مشکلات مرتبط با گردن و قسمت فوقانی کمر (مهره C2-T7 )
• مشکلات مرتبط با حرکات غیر عادی میوفاسیال و وجود نقاط ماشه ای
• التهاب و پارگی تاندون و تحلیل رفتگی آن (اپی کندیلیت)
• تغییر در سطح کنترل درد به علت تغییرات ایجاد شده در پردازش درد توسط مغز

بهترین درمان درد آرنج چیست؟

موارد زیر از شیوه‌های درمانی موثر برای کاهش درد آرنج در اثر آسیب مفصل، تاندون و رباط­‌های دست می‌­باشد:

دارو درمانی

استفاده از داروهای درمانی اولین روش برای کاهش درد آرنج محسوب می‌شود. پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که به کنترل درد، علائم و نشانه‌های بیماری و تسریع فرایند بهبود کمک کنند. با این حال، درمان دارویی تنها به تسکین درد کمک می‌کند و به تنهایی بهبود کامل را فراهم نمی‌کند. علاوه بر این، داروهای درمانی شما را برای انجام جلسات توانبخشی آماده می‌کنند. بسیاری از پزشکان از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی مانند موترین و ادویل استفاده می‌کنند، و در موارد نادر که بیمار به دلیل درد قادر به انجام فعالیت‌های روزمره نیست، تزریق کورتیزون را پیشنهاد می‌دهند.

به عنوان یادآوری، لازم است توجه داشته باشید که استفاده طولانی مدت از تزریقات استروئید برای درمان درد آرنج توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند به خرابی بافت منجر شود. تحقیقات نشان داده است که تزریقات مکرر استروئید باعث تضعیف و تخریب بافت می‌شود. به طور کلی، پزشکان توصیه می‌کنند که در طول یک سال بیش از سه بار تزریق استروئید انجام ندهید. استراحت کردن و مصرف داروهای ضد درد تجویز شده ممکن است به کاهش درد آرنج کمک کند، اما در برخی از موارد نیاز به روش‌های درمانی دیگر به دلیل آسیب تاندونی وجود دارد.

سرما درمانی

 استفاده از کمپرس یخ یک روش بسیار مناسب برای کمک به فرایند بهبود و کاهش علائم و نشانه‌های التهاب یا درد آرنج است. بهتر است بیمار قبل از ورزش کردن یا انجام دادن هر گونه فعالیتی که باعث بروز درد می‌شود از کمپرس یخ استفاده نماید. اگرچه استراحت کردن بهبود آرنج کمک می‌کند، بیمار نباید به طور کامل از فعالیت جسمانی یا ورزش کردن اجتناب نماید زیرا همه بافت‌های بدن به ویژه تاندون‌های آسیب دیده برای حفظ سلامت خود به حرکت و فعالیت داشتن نیاز دارند. تکان ندادن آرنج باعث بروز مشکلات دیگری از قبیل آتروفی عضلانی، ضعف و کاهش خون رسانی به آرنج خواهد شد. به این ترتیب بیمار دچار مشکلاتی از قبیل محدود شدن دامنه حرکات آرنج، سفت شدن مفصل و از دست دادن قابلیت حرکتی آرنج خود خواهد شد.

فیزیوتراپی

می‌‌توان از فیزیوتراپی برای درمان درد آرنج و التهاب تاندون استفاده کرد. تاندون‌ها که وظیفه متصل کردن عضلات به استخوان‌ها را بر عهده دارند نمی‌توانند همانند عضله به مقدار کافی اکسیژن و خون دریافت کنند و به این ترتیب روند بهبود آنها به آهستگی طی خواهد شد. مدالیته‌های فیزیوتراپی به افزایش گردش خون در تاندون، تسریع بهبود بیمار و کاهش درد و تورم آرنج کمک می‌کنند.

متخصص فیزیوتراپی در جلسات درمانی با توجه به شدت درد بیمار موارد زیر را برای وی تجویز می‌­کند:

کنترل درد با استفاده از بریس

معمولاً افرادی که دچار درد آرنج هستند برای انجام فعالیت‌های خود دچار مشکل خواهند شد در این صورت متخصص فیزیوتراپی استفاده از بریس را به آنها توصیه می‌‌کند تا به کاهش فشار از روی موضع آسیب دیده آرنج کمک کند. بریس به بیماران کمک می‌کند هرچه سریع تر تمرینات توانبخشی خود را انجام دهند، قادر به انجام فعالیت‌های روزمره خود باشند و درد کمتری را احساس کنند.

درمان دستی

شواهد متعددی وجود دارد که نشان می‌‌دهد درمان دستی و تکنیک‌های ماساژ درمانی می‌تواند به تسکین درد و بهبود قدرت ناحیه تحت درمان کمک کند. تعداد زیادی از متخصصین فیزیوتراپی به کمک تکنیک‌های مخصوص می‌توانند به تسکین درد آرنج بپردازند. برای کسب نتایج مطلوب از این روش شما باید به مدت ۲ تا ۳ هفته برنامه درمان خود را ادامه دهید. درمان دستی بر مبنای حرکات دست قرار دارد و شامل حرکات کششی و به حرکت در آوردن بافت نرم است. این امر باعث افزایش دامنه حرکات مفصل، فاسیا، عصب و عضله خواهد شد.

ورزش درمانی

 هدف از انجام ورزش درمانی افزایش روند بهبود ترمیم بافت آسیب دیده است. استراحت کردن و مصرف داروهای مسکن یا تزریق دارو به تنهایی باعث بهبود بافت نمی‌شود زیر و تاندون‌های آسیب دیده برای ترمیم به خون بیشتری نیاز دارند تا اکسیژن و مواد مغذی در اختیار آنها قرار بگیرد. تمرینات ورزشی توانبخشی یک قسمت مهم از روند بهبود محسوب می‌شوند زیرا باعث افزایش قدرت، انعطاف پذیری و توانایی عملکردی ناحیه آسیب دیده آرنج خواهند شد. به طور کلی هدف از توانبخشی پس از آسیب دیدگی آرنج، بهبود دامنه حرکات آن از قبیل دامنه حرکات شانه است. آسیب دیدگی آرنج می‌تواند باعث خستگی بدن شود به همین دلیل شما باید به انجام تمرینات مخصوص عضلات آرنج و شانه بپردازید تا هر چه سریع تر بهبود پیدا کنند و از بروز آسیب دیدگی‌های بیشتر جلوگیری گردد. ورزش کردن علاوه بر بهبود آرنج می‌‌تواند به حفظ تناسب اندام نیز کمک کند.

تحریک الکتریکی برای درد آرنج 

 معمولاً درد آرنج به علت التهاب به وجود می‌‌آید و اغلب به اختلالاتی از قبیل آرنج گلف بازان یا آرنج تنیس بازان ارتباط دارد. التهاب مفصل ناشی از آرتروز، بیماری‌های روماتوئیدی، التهاب تاندون، مایع سینوویال یا مواردی از این قبیل باعث بروز درد شدید خواهد شد که بیمار باید به سرعت تحت درمان قرار بگیرد. تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست می‌‌تواند به سرعت به بهبود درد آرنج کمک کند.

 استفاده از تنظیمات صحیح دستگاه و قرار دادن الکترودهای آن روی ناحیه آسیب دیده باعث ایجاد اختلال در روند ارسال پیام‌های درد به مغز خواهد شد. تاثیرات حاصل از تحریک الکتریکی باعث می‌‌شود که اعصاب ناحیه مورد نظر دیگر قادر به ارسال سریع پیام‌های درد نباشند و شما شاهد بهبود درد آرنج خود خواهید بود. تحریک الکتریکی باعث افزایش تولید اندروفین می‌شود. اندروفین یک هورمون ضد درد است که باعث تسکین درد خواهد شد.

ورزش‌های مناسب برای کاهش درد

 پس از آن که درد و التهاب آرنج کاهش پیدا کرد متخصص فیزیوتراپی انجام برخی تمرینات ورزشی سودمند را برای بهبود عملکرد آرنج توصیه خواهد کرد. در بخش زیر به تعدادی از تمرینات ورزشی و کششی اشاره می‌کنیم که می‌توانید با انجام دادن آنها در منزل به بهبود درد آرنج خود کمک کنید.

 حرکات کششی

 نقاط ماشه ای عضله یا گره‌های عضلانی اغلب باعث بروز درد آرنج می‌‌شوند که انجام دادن حرکات کششی منظم می‌‌تواند به بهبود و تحریک این گروه از عضلات کمک کند. شما باید به شکل زیر به انجام این حرکات کششی بپردازید:

• روی لبه یک صندلی بنشینید.
• کف دست‌های خود را کنار صندلی قرار دهید تا انگشتان تان به سمت پایین متمایل شوند.
• به آرامی ‌به کف دست خود فشار بیاورید تا در ناحیه آرنج کشش مناسبی را احساس کنید.
• حالت بدن تان را عوض کنید و کف دست‌ها و انگشتان خود را به سمت پایین بکشید.
• به دست خود فشار بیاورید اما در صورتی که دچار درد شدید کمی استراحت نمایید.
• این تمرین را چند مرتبه تکرار کنید.

چلاندن حوله

عضلات چرخاننده و باز کننده مچ به یک مجموعه از عضلاتی گفته می‌شود که به آرنج متصل می‌شوند و معمولاً فشار بسیار زیادی به آنها وارد می‌گردد که این امر باعث بروز درد و التهاب آنها خواهد شد. حرکت چرخاندن و فشار دادن حوله باعث درگیر شدن این مجموعه از عضلات خواهد شد. برای انجام این تمرین باید به صورت زیر عمل کنید:

• به صورت صاف روی یک صندلی بنشینید.
• شانه خود را شل کنید.
• یک عدد حوله را با هر دو دست خود نگه دارید.
• حوله را به کمک دست‌های خود به دو طرف مخالف بچرخانید گویی حوله خیس است و شما قصد دارید آب اضافی آن را بگیرید.
• این تمرین را ۱۰ مرتبه تکرار کنید.
• سپس پول را به سمت مخالف بچرخانید.

 گره کردن مشت

 هنگامی‌ که آرنج دچار آسیب دیدگی می‌شود توانایی دست شما برای مشت کردن کاهش پیدا می‌کند اما می‌‌توانید به کمک تمرینات مخصوص تاندون‌های به تقویت این ناحیه بپردازد. به این ترتیب قادر به انجام فعالیت‌های روزمره خود خواهید بود. برای انجام این تمرین باید به صورت زیر عمل کنید:

• روی یک سطح صاف بنشینید و ساعدتان را مقابل خود قرار دهید.
• یک عدد توپ کوچک یا حوله لوله شده را در دست خود نگه دارید.
• حدود ده ثانیه توپ یا حوله را فشار دهید.
• کمی استراحت کنید و مجدداً این حرکت را ۱۰ مرتبه تکرار کنید.
• این تمرین را با دست دیگر خود نیز انجام دهید.

کشش مچ دست

 این تمرین ورزشی یک مجموعه از عضلات را هدف قرار می‌دهد که وظیفه خم کردن مچ دست را بر عهده دارند و به آنها عضلات باز کننده مچ گفته می‌شود. اگرچه این عضلات کوچک هستند به علت اتصال به آرنج بیش از اندازه تحت فشار قرار می‌‌گیرند. انجام دادن حرکات زیر به کشش مچ کمک می‌کند:

• در حالت نشسته یک عدد دمبل را با دست خود نگه دارید به نحوی که کف دست شما به سمت پایین باشد.
• آرنج خود را روی زانوی تان قرار دهید و مچ دست خود را بکشید و به سمت داخل بدن جمع کنید.
• سعی کنید بدون تکان دادن آرنج به حرکت دادن مچ خود بپردازید.
• این حرکت را با هر دست خود ده مرتبه انجام دهید.
• در صورتی که حرکت دادن مچ به کمک دمبل برای شما دشوار است می‌توانید این تمرین را بدون آن انجام دهید.

 انجام عمل جراحی

 پزشک زمانی انجام عمل جراحی را توصیه می‌کند که روش‌های درمانی مراقبتی تاثیری در بهبود بیمار نداشته باشد. معمولاً شکست روش‌های مراقبتی، برنامه توانبخشی، فیزیوتراپی یا استراحت به معنای نیاز به جراحی آرنج است. به علاوه در صورتی که عضلات قبل از انجام جراحی به اندازه کافی قوی نشده باشند روند توانبخشی پس از عمل طولانی خواهد شد. قوی بودن عضلات بازو به تسریع بهبودی پس از عمل کمک خواهد کرد. در عمل جراحی پزشک به خارج کردن بافت تحلیل رفته آرنج می‌پردازند تا علاوه بر آزاد سازی تاندون امکان درمان آرنج فراهم گردد. پس از عمل بیمار باید به مدت ۳ تا ۵ روز آرنج خود را درون اسلینگ قرار دهد تا فشار کمی به آن وارد گردد.