آسیبدیدگیهای کمر و گردن در ورزشکاران جوان به ندرت اتفاق می افتد. با این که آسیبدیدگیهای کمر و گردن در ورزشکاران جوان شایع نیست اما در صورت بروز باعث عجز و استیصال آنها میشود. بیشتر آسیبدیدگیهای ورزشی در ناحیه کمر شامل رگ به رگ شدن رباطها یا کشیدگی عضلات میشود ولی برخی بیماریهای خطرناکتر نیز ممکن است علائمی مشابه کشیدگی و پیچ خوردگی داشته باشند. بسیاری از آسیبدیدگیهای به دلیل استفاده بیش از حد از ستون فقرات اتفاق میافتند بنابراین، اقدامات درمانی مناسب برای ورزش کاران جوان همیشه شامل یک ارزیابی پزشکی خوب با مطالعات و آزمایشهای تصویری میشود.
زمانی که شما در اثر نجام فعالیتهای ورزشی دچار کمر دردهای تدریجی یا ناگهانی میشوید، بدترین اتفاق این است که این آسیبدیدگی را نادیده بگیرید. آسیبدیدگی ممکن است مانع ورزش کردن شما بشود یا نشود اما این که آن را جزئی از ورزش بدانید باعث تشدید آسیبدیدگیها میشود – و در مورادی که آسیبدیدگی شدید باشد ممکن است به طور دائمی منانع حضور شما در میادین ورزشی شود.
خبر خوب این که بیشتر آسیبدیدگیهای ورزشی در ناحیه کمر قابل درمان هستند و در بسیاری از موارد، درمان به موقع میتواند به شما کمک کند که در زمانی نسبتاً کوتاه دوباره به میدان ورزشی بازگردید. متخصصین کلینیک تخصصی توانبخشی و فیزیوتراپی امید بعد از معاینه دقیق بیمار براساس شرایط بیمار از جمله سن و میزان فعالیت برنامه درمانی با رویکرد پلکانی را تجویز میکنند. درمان از روشهای ساده آغاز میشود و در صورت لزوم روشهای پیچیدهتر تجویز خواهند شد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت در کلینیک امید میتوانید با شماره تلفنهای02188801800 و 09107803155 تماس حاصل فرمایید.
علت آسیبدیدگی کمر ورزشکاران
گاهی اوقات آسیبدیدگیهای ورزشی در ناحیه کمر ممکن است به دلیل وارد آمدن ضربات ناگهانی یا زمین خوردن اتفاق بیفتند – این حوادت به طور مکرر در بسیاری از ورزشهای پربرخورد اتفاق میافتند. گاهی اوقات این آسیبدیدگیها به دلیل این که ورزشکار قبل از شروع مسابقه خود را به اندازه کافی گرم نکرده یا حرکات کششی را انجام نداده است اتفاق میافتند. آسیبدیدگی کمر هنچنین ممکن است به دلیل حرکات تکررای و زمانی که ورزشکار یک حرکت را مکرراً انجام میدهد رخ دهند.
چه افرادی در معرض آسیبدیدگیهای کمر هستند؟
تقریباً همه ورزشهای با خطرات احتمالی همراه هستند. بازیکنان راگبی و فوتبالیستها، دوندگان و افرادی که ورزشهای پرشی انجام میدهند، راننندگان و کسانی که شیرجه میزنند، اسب سوارا و دوچرخه سواران، رزمی کاران و بسیاری دیگر از ورزش کاران درمعرض آسیبدیدگیهای ستون فقرات هستند.
مکانیزیم خاص آسیبدیدگیهای ورزشی چیست؟
آسیبدیدگیهای هایپیر فلکسیون
زمانی که ضربه شدیدی به ستون فقرات وارد شود ممکن است باعث قطع خونرسانی به نخاع شده و در نتیجه فرد فلج شود؛ به خصوص در مورادی که مهرهها چرخیده و دچار شکستگی شوند.
از آنجا که دیواره دیسک ضعیف شده است، این مانور ممکن است باعث شود که مواد نرم داحل دیسک به سمت دیواره حرکت کرده و از آن بیرون بزنند و بر عصب سیاتیک فشار وارد آورده یا باعث ایجاد درد در بازو و از دست رفتن عملکرد شوند.
آسیبدیدگیهای هایپرتنشن
زمانی که ستون فقرات به میزان زیادی به سمت عقب خم میشود، مفاصل فاست روی عصبها می افتنند و کشیدگی و شل شدگی مفاصل باعث میکروومنت غیرعادی در این سطح یا پارگی دیسک میشود. ُ
پارگی دیواره دیسک یا بیرون زدگیها
زمانی که دیسک شروع به تحلیل رفتن میکند، فیشرها شکل گرفته و جوش خوردگی استخوانی باعث میشود که عروق و عصبها از درون رشد کرده و از لبه مهره وارد دیسک شوند که در برخی افراد بسیار دردناک است. این رشد ممکن است به سمت عصبهای مجاور و ساختارهای دیگر نظیر رباط طولی خلفی حرکت کرده با درد فیبرهای عصبی همراه شود. درنتیجه کمر یا گردن به طور موضعی دچار درد شده و محلی که تحت کنترل عصبهای تحت فشار است نیز دچار درد، انجماد، سوزن سوزنی شده، بیحسی، اختلال اسفنکتر و ضعف عضلانی میشود. غالباً وجود اینها از نظر جراحان عمومی نادیده گرفته میشود.
بیرون زدگی یا پارگی دیسک
تحلیل دیسک باعث ضعف و نازک شدن دیواره آن میشود. افزایش ناگهانی فشار داخبی در دیسک باعث میشود که بخشی از دیسک به ناحیه ضعیف شده فشار آورده و باعث پارگی یا بیرون زدگی دیسک شود و در نهایت ممکن است بخشی از مواد دیسک از آن خارج شده و وارد فضای کانال نخاع شود.
آسیبدیدگیهای مکرر عصب
بسیاری از ورزشکاران دچار “شل شدگی مفصل” شده یا ” مفصل کاذب ” دارند؛ به عبارت دیگر رباط آنها شل شده است. این باعث میشود که مفصل، حرکتی فراتر از حد طبیعی خود داشته باشد و زمانی که عضلات و دیسکهای اطراف آن ضعیف باشند یا زمانی که تحت فشار ورزشی باشد ممکن است باعث کبودی مکرر عصبها در قسمتی که از ستون فقرات خارج میشوند شده و و فرد دجار کمر درد یا گردن درد شود و این درد به اندامهای دیگر وی نیز گسترش یابد.
وضعیت بدنی نامناسب
اگر بدن در وضعیت طبیعی قرار گیرد، بار روی هر دیسک و مفصل فاست اطراف آن به درستی توزیع میشود. بار از طریق سطح ساجیتال (ستون فقرات گردنی، کمری و صدری) که از سر ابتدای لگن ادامه دارد تا مچ پا ادامه دارد توزیع میشود. الگوهای حرکتی در دیسک به هم مرتبط بوده و با عضلات کوچک در هر بخش کنترل میشوند تا فرایند کنترل به دقت انجام شود. درد در کنترل رفلکسها اختلال ایجاد کرده و باعث ضعف این عضلات و شل شدگی بخشی (در سطح دیسک) شده و ممکن است باعث اسپاسم و خشکشدگی بخش شود بنابراین، انحنای طبیعی ممکن است به دلیل اضافه بار بخشهای مجاور شدت یافته یا کم شود و در نتیجه تحلیل شتاب بیشتری پیدا میکند.
شکستگیها
شکستگیها بر اساس قسمتهایی از مهره که آسیب دیدهاند و میزان بیثباتی این اجزا و اثرات مخرب ناشی از فشار وارده روی نخاع و عصبها دستهبندی میشوند. همچنین، آسیبدیدگیهای ورزشی ممکن است باعث بروز شکستگیهای گوهای شود که در آن جلوی مهره دچار شکستگی میشود و زمانی که به آن از دید جانبی نگاه میکنیم، شکلی شبیه به گوه خواهد داشت.
اگر این زوایای ایجاد شده تحت درمان قرار نگیرند باعث ایجاد تغییرات بنیادی در ترازی و توزیع بار روی ستون فقرات میشوند که فشار را بر سطوح مجاور افزایش داده و آنها را مستعد آسیبپذیری میکند.
کشیدگی عضلانی و رگ به رگ شدن رباطها
بسیاری از کشیدگیهای عضلانی و رگ به رگ شدن رباطها شایعترین انواع آسیبدیدگیهای کمر هستند که باعث کمر درد در ورزشکاران جوان میشود. این آسیبدیدگیها ممکن است به دلیل استفاده بیش از حد، مکانیسمهای نامناسب بدن، فقدان هماهنگی مناسب، کشش ناکافی و همچنین ضربه خوردن اتفاق بیفتد. کمر درد ورزشکاران ممکن است در زمان انجام فعالیت تشدید یافته و با استراحت تسکین یابد.
اسپوندیلیوز و اسپوندیلولستیز
عیوب تعادلی بین مهرهای (اسپوندیلیوز) و لغزش یک مهره در رابطه با مهره دیگر (اسپوندیلولستیز) دلایل شایع کمر درد در ورزشکاران جوان هستند.
این آسیبدیدگیها غالباً در ورزشهایی که نیاز به چرخش یا هایپرتنشن ستون فقرات دارند مانند ژیمناستیک اتفاق میافتند. معمولاً زمانی که ورزشکاران کمر خود را خم میکنند، درد آنها تشدید میشود.
بیماری چگونه تشخیص داده میشود؟
ام آر آی و کت اسکن به پزشک این امکان را میدهند که تصاویر دقیق آناتومی را داشته باشد و بتواند تغییرات پاتالوژیکی را بررسی نماید اما از انجام که پاتولوژی حتی در ورزشکارانی که علامتی از بیماری در آنها دیده نمیشود با افزایش سن شیوع بیشتری پیدا میکند، نمیتوان از ام آر آی به عنوان تنها ابزار تشخیصی استفاده کرد. این بدان معنا است که معاینات بالینی و ملاحظات سوابق پزشکی بیمار باید مورد توجه قرار گیرند.
درمان مشکلات کمر ورزشکاران
استراحت
چه باور داشته باشید چه نه، بسیاری از آسیبدیدگیهای خفیف ورزشی به خصوص کشیدگیهای عضلانی و رگ به رگ شدن رباطها پس از مدت کوتاهی خود به خود بهبود مییابند. به همین دلیل شما نباید درد را نادیده بگیرید – بدتر شدن آسیبدیدگی ممکن است دوره درمانی شما را طولانیتر کند. پزشک ممکن است به شما توصیه کند که مدتی ورزش نکرده و در مسابقات شرکت نکنید و با مصرف داروهای ضدالتهابی بدون نیاز به نسخه پزشک درد را در دوران بهبودی خود مدیریت کنید.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی یک روش عالی برای مدیریت درد و تسریع روند بهبودی است. برای استفاده از مزایای این روش درمانی حتماً باید به یک درمانگر مجاز و با صلاحیت که برای انجام ماساژهای طبی آموزش دیده و مهارت دارد مراجعه کنید زیرا در صورتی که تحت ماساژ اشتباه قرار گیرید ممکن است آسیبدیدگی شما تشدید شود. گفته میشود که روشهای صحیح ماساژ به شل شدن و کاهش التهاب عضلات کمک کرده و باعث افزایش سرعت روند بهبودی میشود.
فیزیوتراپی
بسیاری از آسیبدیدگیها در ناحیه کمر که مرتبط با حادث ورزشی هستند به صورتی تدریجی به دلیل انجام حرکات اشتباه یا عدم تعادل اتفاق میافتند. متخصص فیزیوتراپی به بازآموزی بدن در تنظیم این حرکات کمک کرده و فشار وارده بر قسمت آسیبدیده را کاهش داده و از عضلات، مفاصل و رباطها در برابر آسیبدیدگیهای ناشی از اصطکاک جلوگیری میکند. اقدامات فیزیوتراپی در ترکیب با برنامه تمرینی تجویز شده به بازسازی دوباره بدن شما کمک میکند تا بتوانید بدون کمر درد به انجام فعالیتهای ورزشی خود ادامه دهید.
آب درمانی
زمانی که آسیبدیدگیهای کمر شما به دلیل ضربات مکرر ورزشی (مانند دویدن یا تماسهای فیزیکی) تشدید میشود، آب درمانی یک روش مناسب برای افزایش قدرت و انعطافپذیری بدن در محیطی کم برخورد است تا قسمتهای حساس و دردناک بتوانند در این محیط بهبود یابند. آب گرم نیز فشار را کاهش داده و عضلات را شل کرده و در نهایت به مدیریت درد کمک میکند.
تزریقها
زمانی که کمر درد ناشی از آسیبدیدگی باعث محدود شدن حرکات یا ناتوانی شود – یا اگر حرکات تکراری و مکرر باعث افزایش آسیبدیدگی شوند – متخصص ستون فقرات ممکن است انجام برخی تزریقها را در ناحیه آسیبدیده یا اطراف آن به شما توصیه نماید تا درد تسکین یافته و فرایند بهبودی تسریع شود. برخی از این تزریقها عبارتند از:
- تزریق استروئید اپیدورال
- تزریق در فاست (تسکین درد در مفاصل فاست بین مهرهای که دچار التهاب شدهاند)
- تزریق برای انسداد انشعابات میانی
- تزریق در مفصل ساکرولیاک
- تزریقات بازسازیکننده (تزریق مواد شفابخش غلیظ شده که از بدن خود بیمار گرفته میشود برای تسریع روند بهبودی ستون فقرات)
ورزش درمانی
با کاهش درد، ورزشکار آسیبدیده باید تمرینات مناسب را انجام دهد تا به بهبودی وی کمک شود. یک برنامه ورزشی برای افزاش انعطافپذیری و تقویت عضلات برای عملکردهای ورزشی و همچنین کاهش احتمال بروز آسیبدیدگیهای مشابه بسیار مفید و مؤثر خواهد بود. همچنین انجام تمرینات هوازی نیز در دوران درمان کمر درد از اهمیت زیادی برخوردار هستند. تمرینات هوازی باید برای ورزشکار مناسب باشد و باید تا جایی که درد اجازه میدهد انجام شوند. حداقل در ابتدا نباید ستون فقرات، حرکات مکرر (به خصوص حرکات چرخشی) داشته باشد. ورزشکاران باید قبل از بازگشت به بازی و برخی تمرینات ورزشی که مشابه فعالیتهای ورزشکاران در مسابقات رقابت هستند در برنامههای تمرینی شرکت کنند. همچنین همیشه باید روشها و مکانیسمهای ضعیف که ممکن است ورزشکار را در معرض آسیبدیدگی قرار دهند مورد ارزیابی قرار گرفته و اصلاح شوند.
عمل جراحی
زمانی که آسیبدیدگیهای ورزشی در ناحیه کمر ناگهانی، شدید یا ناتوانکننده باشند یا اگر روشهای درمانی دیگر مؤثر واقع نشدند، پزشک ممکن است روشهای جراحی دیگر را برای از بین بردن ریشه مشکل یا ترمیم آسیبدیدگی توصیه نماید. بدیهی است نوع عمل جراحی به نوع آسیبدیدگی بستگی دارد. برخی عملها ممکن است به صورت سرپایی انجام شوند در حالی که ممکن است برای انجام برخی دیگر از عملهای جراحی نیاز به بستری شدن در بیمارستان باشد. دوران بهبودی در بسیاری از عملها ممکن است بین 4 تا 6 هفته طول بکشد و اگر آسیبدیدگیها شدید باشند این دوره ممکن است ماهها طول کشیده و بیمار نیاز به برنامههای توانبخشی نیز داشته باشد. همه جراحیها تهاجمی هستند و به همین دلیل معمولاً انجام عملهای جراحی آخرین پیشنهاد پزشکان است.