تاریخ: ۱۸ آبان ۱۴۰۲
احساس ساییده شدن هنگام چرخاندن سر یا درد تیز، گزگز، بی‌حسی، یا سردرد گردنی یک حس ناخوشایند است که ممکن است هر کسی آن را تجربه کرده باشد.
اغلب اوقات چنین دردهایی در ناحیه گردن، جدی نیست. گردن درد می‌تواند ناشی از کشیدگی عضلانی یا نگه داشتن سر در موقعیتی نامناسب باشد، مانند نشستن طولانی مدت در مقابل کامپیوتر یا قرار دادن تلفن بین گردن و شانه. علل جدی‌تر شامل ساییدگی مفاصل، آسیب‌هایی مانند آسیب ویپلش شلاقی گردن و بیماری‌هایی مانند فیبرومیالژیا یا مننژیت است.
گردن فقط گاهی اوقات دچار درد درد می‌شود
گردن یکی از معدود نواحی آسیب‌پذیر بدن است؛ کمر، فک و روده نیز از دیگر نواحی آسیب‌پذیر هستند. در بیشتر موارد، درد گردن خودش از بین می‌رود. درد گردن عجیب و غیرقابل پیش بینی است و اغلب نتیجه محافظت بیش از حد و اختلال پارانوئید مغز است.
اصلا نباید نگران درد باشید و نسبت به آن وسواس داشته باشید، چرا که این خود یک عامل خطر واقعی است. هرچه بیشتر روی آن حساس شوید، بدتر می‌شود.
گردن درد می‌تواند نشانه بیماری جدی باشد
گردن درد گاهی اوقات ممکن است علامت یک مشکل جدی پزشکی باشد که حتما باید توسط پزشک بررسی شود. چنین گردن دردهایی اغلب حداقل یک علامت دیگر نیز دارند.
علائم دیگر عبارتند از تب، سر درد، حالت تهوع، خواب آلودگی غیر قابل توضیح، گیجی یا نوسانات خلقی، کاهش وزن غیرقابل توضیح، یا دردی که به سمت بازوها یا پاها ساطع می‌شود. در صورتی که هر یک از این علائم با گردن درد همراه باشند، باید حتما توسط پزشک بررسی شوند.
علل غیر معمول گردن درد که نیاز به درمان دارند
شرایط جدی و زمینه‌ای که باعث درد گردن می‌شوند و نیاز به درمان فوری دارند عبارتند از مننژیت، سایر عفونت‌ها، تومور یا یک اختلال عصبی که باعث اسپاسم یا انقباض سر می‌شود. یکی دیگر از مشکلات نگران کننده، بیماری دژنراتیو دیسک است که بیشتر در ناحیه کمر شایع است، اما گاهی اوقات می‌تواند در گردن یا قسمت فوقانی ستون فقرات نیز رخ دهد.
- مننژیت التهاب مننژ است. مننژ غشای محافظی است که مغز و نخاع را پوشش می‌دهد. علائم مننژیت مشابه آنفولانزا است که با تب، حالت تهوع و سفت شدن گردن همراه می‌باشد. شایع‌ترین علل مننژیت عفونت‌های ویروسی و باکتریایی هستند. دریافت فوری مراقبت‌های پزشکی برای مننژیت ویروسی یا باکتریایی بسیار مهم است، چرا که عدم درمان سریع و به موقع منجر به ناتوانی طولانی مدت یا حتی مرگ می‌شود.
- استئومیلیت مهره‌ای، عفونت در ستون فقرات گردنی یک علت نادر گردن درد است که نیاز به درمان و مراقبت فوری دارد. علائم عبارتند از تب، لرز، کاهش وزن غیرمنتظره، درد شبانه که بدتر از درد روز است، تورم و عفونت. عوامل خطر عبارتند از: مسن بودن، ضعف سیستم ایمنی و تزریق داخل وریدی. درمان با آنتی بیوتیک معمولا برای بهبودی کامل کافی است، با این حال، در موارد نادر، ممکن است برای کاهش فشار روی اعصاب نخاعی، برداشتن مواد عفونی یا تثبیت ستون فقرات، جراحی مورد نیاز باشد.
- تومور مغزی واقع در مخچه یا پشت جمجمه می‌تواند باعث سفت شدن گردن شود، همانطور که تومور در گردن یا خود ستون فقرات نیز ممکن است باعث سفت شدن گردن شود. سه نوع تومور ستون فقرات وجود دارد که می‌تواند باعث درد گردن شود. تومورهای اولیه یا متاستاتیک در ستون مهره‌ها می‌توانند در دیسک یا استخوان ایجاد شوند. تومورهای تومور اینترادورال اکسترامدولاری در زیر غشایی که طناب نخاعی را می‌پوشاند رشد می‌کنند و می‌توانند خوش خیم یا بدخیم باشند. تومورهای دیگر از ریشه عصبی که از نخاع شروع شده و به بدن منشعب می‌شود، منشأ می‌گیرند. این تومورها معمولاً خوش خیم هستند.
- تنگی کانال نخاعی گردن زمانی رخ می‌دهد که کانالی که از نخاع محافظت می‌کند به دلیل تغییرات دژنراتیو یا ضربه باریک شود. اگر فضای داخل نخاع بیش از حد کاهش یابد، می‌تواند مشکل عصبی به نام میلوپاتی ایجاد شود.
- دیستونی گردن که با نام تورتیکولی اسپازمودیک نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که در آن عضلات گردن به طور غیرارادی منقبض می‌شوند و در نتیجه سر بیمار به یک طرف خم شده یا می‌چرخد. دیستونی گردن همچنین می‌تواند باعث شود که سر بیمار به سمت عقب یا جلو خم شود. دیستونی گردن عارضه‌ای نادر است و اغلب در افراد میانسال رخ می‌دهد. علت این عارضه ناشناخته است. بنابراین، هیچ درمانی برای آن وجود ندارد، اما اغلب خود به خود برطرف می‌شود.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیریم؟
در صورتی که گردن دردتان بدتر شد و علائم دیگری مانند بی‌حسی، ضعف، سرگیجه یا از دست دادن کنترل روده یا مثانه را تجربه کردید، باید فوراً با پزشک تماس بگیرید.
داروهایی که برای درمان گردن درد مصرف می‌شوند
داروهای زیادی برای تسکین درد ناشی از کمر و گردن در دسترس هستند، از جمله داروهای خوراکی و موضعی. این داروها را می‌توان هم به صورت نسخه‌ای و هم بدون نسخه قابل خریداری کرد.
استامینوفن
استامینوفن (به عنوان مثال تایلنول) با جلوگیری از انتقال سیگنال‌های درد به مغز، اثر خود را اعمال می‌کند. این دارو بدون نیاز به نسخه پزشک در دسترس است. همچنین، ممکن است استامینوفن با دیگر داروهای مسکن ترکیب شود. این داروهای ترکیبی با نیاز به نسخه در دسترس هستند. اما لازم به ذکر است که استامینوفن یک داروی ضد التهابی نیست و برای کنترل بهتر درد، می‌توان آن را همراه با داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی مصرف کرد.
داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) ، مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، بصورت تجویزی و غیرتجویزی در دسترس هستند.NSAID ها می‌توانند درد، تب و التهاب را کاهش دهند. بسیاری از داروهای مختلف NSAIDS با نسخه وجود دارد. سلکوکسیب (به عنوان مثال Celebrex) یک کلاس جدیدتر ازNSAID ها به نام مهار کننده‌های COX-2 است. یک مهار کننده COX-2 مشابهNSAID های معمولی عمل می‌کند و ممکن است عوارض جانبی دستگاه گوارش مانند خونریزی و زخم کمتری داشته باشد.
شل کننده‌های عضلانی
شل کننده‌های عضلانی، مانند سیکلوبنزاپرین، عضلات سفت و پرتنش را شل می‌کنند. از شل کننده‌های عضلانی غالباً برای درمان درد ناشی از مشکلات اسکلتی عضلانی مانند کمر درد استفاده می شود. شل کننده‌های عضلانی فقط با نسخه در دسترس هستند و به طور معمول به صورت کوتاه مدت (2 تا 3 هفته) تجویز می‌شوند، اگرچه ممکن است برخی از افراد به دلیل درد مزمن، شل کننده‌های عضلانی مصرف کنند.
استروئیدها
استروئیدهای خوراکی، مانند متیل پردنیزولون و پردنیزون، جزو دسته‌ی داروهای ضد التهابی هستند. اغلب استروئیدها به عنوان درمان درد تجویز نمی‌شوند، اما در برخی موارد ممکن است برای کاهش التهاب و درمان دردهای حاد کمر یا گردن توصیه شوند. استروئیدهای خوراکی معمولاً برای درمان‌های کوتاه مدت استفاده می‌شوند. با توجه به پتانسیل عوارض جانبی جدی مرتبط با استروئیدها، استفاده طولانی مدت از آنها نیازمند برنامه‌ریزی و نظارت پزشک معالج است.
سوالات متداول
آیا سفت شدن گردن خطرناک است؟
به ندرت. معمولا سفتی گردن مربوط به درد جزئی اسکلتی عضلانی است. شایع‌ترین علت جدی و خطرناک سفتی گردن، «سفتی گردن» ناشی از مننژیت است– که کج کردن سر را به سمت جلو بسیار دشوار می‌کند– البته این عارضه با علائم هشدار دهنده جدی دیگری همراه خواهد بود.
در صورتی که به مدت طولانی سفتی شدید گردن، همراه با علائم هشدار دهنده دیگر، را تجربه می‌کنید، ممکن است موضوع جدی و خطرناک باشد. به دنبال علائم هشدار دهنده دیگر هم باشید. چرا که ممکن است اصلا مشکل جدی و خطرناک نباشد.
آیا گردن درد می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد؟
در حالی که بسیاری از علل گردن درد خوش خیم هستند و در عرض چند روز به خودی خود برطرف می‌شوند، اما در عین حال ممکن است خطرناک و تهدید کننده زندگی باشد. بنابراین باید علائم جدی و خطرناک را بشناسید و در صورت تجربه هر یک از این موارد فوراً به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که گردن درد درمان نشود چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
در صورتی که گردن درد درمان نشود می‌تواند پیشرفت کرده و بدتر شود و باعث ایجاد شرایط ثانویه مانند سر درد، میگرن و درد شانه می‌شود.
چه مدت پس از گردن درد باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که درد بیش از سه یا چهار روز ادامه داشته باشد، یا اگر حتی پس از توقف فعالیت همچنان در حال پیشرفت باشد، وقت آن رسیده است که با پزشک تماس بگیرید.
آیا میلوپاتی گردن باعث فلج شدن می‌شود؟
به هر گونه علائم عصبی مرتبط با نخاع، میلوپاتی گرفته می‌شود. میلوپاتی یک بیماری جدی است. این بیماری ناشی از تنگی نخاع است که باعث فشار بر نخاع می‌شود؛ و در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به آسیب جدی و دائمی عصبی از جمله فلج و مرگ شود.
