چطور بدانیم که در معرض بیماری سیاتیک هستیم یا خیر؟ (علائم سیاتیک)

تاریخ: ۳۰ آبان ۱۴۰۲

سیاتیک زمانی ایجاد می‌شود که عصب سیاتیک شما فشرده یا سفت شود. دو مورد از شایع‌ترین دلایل سیاتیک رشد بیش از حد استخوان در مهره‌های شما، که به نام خار استخوان نیز شناخته می‌شود، و فتق دیسک است. وقتی فردی دچار فتق دیسک شده است، ماده نرم و ژل مانندی که داخل دیسک را پر می‌کند، تغییر شکل داده و از حالت طبیعی خود خارج می‌شوند و به اعصاب موجود در آن منطقه فشار وارد می‌کنند.

هنگامی که عصب سیاتیک فشرده می‌شود، انقباض عصب را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث ایجاد التهاب و علائم سیاتیک می‌شود. علائم سیاتیک عموماً شامل دردی است که از یک طرف کمر شروع شده و به سمت باسن گسترش می‌یابد و سپس عصب سیاتیک را تا پای شما دنبال می‌کند. این علائم می‌تواند از دردی ضعیف و ضربانی تا درد شدید و مزاحمی متغیر باشد. همچنین، افراد مبتلا به سیاتیک ممکن است احساس شوک الکتریکی یا لرزشی شبیه به آن داشته باشند که معمولاً در هنگام عطسه، سرفه یا نشستن برای مدت طولانی بدتر می‌شود.

علل سیاتیک

سیاتیک اغلب به دلیل التهاب و تحریک عصب سیاتیک ایجاد می‌شود. انتهای عصب نیز مانند هر قسمت دیگری از بدن شما دچار التهاب می‌شود و این التهاب می‌تواند باعث بروز دردهای تیزی در عصب شود. همچنین تحریک ریشه‌های عصبی ستون فقرات کمری و قسمت تحتانی کمر نیز ممکن است باعث بروز سیاتیک شود. علاوه بر این سیاتیک می‌تواند در اثر بیماری‌های مختلف یا عارضه‌هایی مانند تنگی نخاع، بیماری دیسک دژنراتیو یا در دوران بارداری ایجاد شود.

اگر قبلا دچار سیاتیک شده‌اید، عواملی وجود دارد که ممکن است آن را بدتر کند مثل اضافه وزن، ورزش نکردن یا خوابیدن روی تشک یا نیمکت نامناسب است.

علائم سیاتیک

علامت اصلی سیاتیک درد است. افرادی که این اختلال را دارند از دردی شکایت دارند که به سمت پایین و پشت پاهای آن‌ها گسترش می‌یابد. همچنین، هنگام نشستن، در قسمت فوقانی ران‌ خود احساس درد می‌کنند. سوزش و سوزن سوزن شدن در پاها نیز همراه با ضعف و بی‌حسی در اندام تحتانی از علائم معمول سیاتیک است. برخی از افراد که به سیاتیک پیشرفته‌تر مبتلا هستند از عدم توانایی در حرکت دادن پاها و قسمت تحتانی پاهای خود شکایت دارند.

سیاتیک می‌تواند هر دو طرف بدن شما را تحت تأثیر قرار دهد، اما معمولاً فقط یک طرف را درگیر می‌کند. درد معمولاً ناحیه کمر تا بالای پاها را در بر می‌گیرد، اما گاهی اوقات ممکن است تا انگشتان پا نیز پایین بیاید. درد سیاتیک از خفیف و آزاردهنده تا درد بسیار شدید متفاوت است. برای برخی از افراد، درد سیاتیک می‌تواند ناتوان‌کننده باشد و مانع از راه رفتن آزادانه و نشستن در موقعیت‌های خاص شود.

آیا شما در معرض خطر سیاتیک هستید

با اینکه سیاتیک ممکن است برای هرکسی اتفاق بیفتد، اما بعضی‌ها در معرض خطر بیشتری هستند. بیشترین عامل خطر سیاتیک مربوط به سبک زندگی است اما عوامل دیگری نیز در ایجاد این عارضه نقش دارند.

سن، یکی از عوامل بروز سياتيك

یکی از مهم‌ترین عوامل خطر برای سیاتیک پیر شدن است، زیرا ستون فقرات، و بدن به طور کلی، شروع به تجربه دژنراسیون می‌کند. تعدادی از تغییرات مرتبط با سن می‌تواند باعث ایجاد سیاتیک شود، به عنوان مثال، تغییر در دیسک‌های بین مهره‌ای، خار استخوانی و تنگی کانال نخاعی.

تخریب دیسک بین مهره‌ای معمولاً از سن 30 سالگی شروع می‌شود، بنابراین خطر ابتلا به سیاتیک در همین زمان نیز شروع می‌شود. بیماری دیگر، تنگی کانال نخاعی، معمولاً برای اولین بار در افراد بالای 50 سال ایجاد می‌شود و می‌تواند باعث بروز التهاب سیاتیک شود. همچنین تغییرات آرتریت در ستون فقرات، مانند خار استخوانی، خطر ابتلا به سیاتیک در سالمندان را افزایش می‌دهد.

اما به طور کلی، افراد بین 30 تا 50 سال در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سیاتیک هستند. این گروه سنی به دلیل کار، فعالیت‌های اجتماعی و ورزشی در مقایسه با گروه‌های سنی بالاتر تمایل به فعالیت بسیار زیادی دارند و این مسئله باعث می‌شود احتمال صدمه دیدن یا سایر آسیب‌ها بیشتر شود. علاوه بر این، خود دیسک‌ها نیز سیر نزولی خود را آغاز کرده و آسیب‌پذیرتر شده‌اند و با افزایش سن، انعطاف‌پذیری آن‌ها نیز بسیار کاهش می‌یابد.

سبک زندگی بی‌تحرک

نشستن به عنوان یک عادت منظم خطر ابتلا به سیاتیک را در شما بالا می‌برد. فعالیت‌هایی (یا عدم وجود آن) که باعث افزایش خطر ابتلا به سیاتیک می‌شود شامل کار در پشت میز رایانه، رانندگی زیاد، نشستن طولانی مدت روی کاناپه و مانند آن است. دلیل اصلی این امر این است که نشستن ستون فقرات و دیسک‌های شما را فشرده می‌کند، که با توجه به شرایط ستون فقرات شما ممکن است باعث تحریک ریشه عصب نخاعی شود. دلیل دیگر این است که نشستن ممکن است به طور مستقیم بر عصب سیاتیک فشار وارد کند، همانطور که در مورد سندرم پیریفیسیس اتفاق می‌افتد.

کارهای دستی و خطر سیاتیک

بلند کردن بارهای سنگین به طور مرتب و یا پیچاندن مکرر ستون فقرات با فتق دیسک همراه است که اغلب منجر به رادیکولوپاتی کمری می‌شود. رادیکولوپاتی کمری اصطلاحی است که علائمی را که هنگام تحریک ریشه عصب نخاعی شما اتفاق می‌افتد، توصیف می‌کند. بیشتر افراد این علائم را سیاتیک می‌نامند.

یکی دیگر از کارهایی که احتمال ابتلا به سیاتیک را افزایش می‌دهد، لرزش است. بنابراین، به عنوان مثال، اگر شما در محل کار خود با جک هامر کار می‌کنید، توجه داشته باشید که ممکن است دچار التهاب سیاتیک شوید یا اگر به آن مبتلا هستید، باعث تشدید آن شود.

دوندگان و افرادی که زیاد پیاده‌روی می‌کنند

دو ورزشی که به احتمال زیاد خطر علائم سیاتیک را افزایش می‌دهد، پیاده‌روی و دویدن است. این امر به احتمال زیاد به دلیل انقباض مکرر عضله پیریفورمیس است. دویدن و راه رفتن به مدت طولانی، باعث سفت شدن عضله پیریفورمیس شده تا به شما کمک کند خود را به جلو سوق دهید. زمانی که این عضله سفت شود، می‌تواند باعث تحریک عصب سیاتیک که در زیر آن قرار دارد، بشود.

گروه‌های دیگر: زنان باردار، افراد مبتلا به دیابت

افراد مبتلا به دیابت مستعد به آسیب‌های عصبی از جمله عصب سیاتیک هستند. این امر باعث افزایش احتمال ابتلا به سیاتیک در بیماران دیابتی می‌شود و همچنین در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و تغییر وضعیت کودک، خطر سیاتیک بسیار افزایش می‌یابد.

درمان سیاتیک

سیاتیک می‌تواند به صورت ناگهانی یا به مرور زمان پدید آید. اگر شما به شدت مشکوک به وجود التهاب سیاتیک هستید، ابتدا نیاز است که توسط یک پزشک تشخیص داده شوید. پزشک ممکن است آزمایش‌هایی انجام دهد تا بفهمد آیا درد کمر شما به علت مشکلات عصبی است یا دلایل دیگری وجود دارد. در صورت تشخیص سیاتیک، ممکن است پزشک به شما داروهای ضد التهاب و کاهنده درد تجویز کند تا درد کمر و پاها را کاهش دهد. اگر به دلیل درد سیاتیک، عملکرد پاهایتان را از دست داده‌اید، پزشک ممکن است نظر به برنامه‌های توانبخشی جهت بازیابی و بهبود عملکرد شما داشته باشد.

سیاتیک یک اختلال دردناک است که بسیاری از سالمندان را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. این اختلال می‌تواند باعث درد و سوزش در کمر و پاها شود و همچنین ممکناست بسیار ناتوان کننده باشد. اگر از سیاتیک رنج می‌برید یا نگران هستید که در آینده به آن دچار شوید، پس در این مورد با پزشک خود مشورت کنید. آن‌ها می‌توانند گزینه‌های درمانی و راه‌های کاهش احتمال ابتلا به این اختلال را به شما معرفی کنند تا بتوانید زندگی بدون دردی داشته باشید.

در صورت عدم درمان سیاتیک چه اتفاقی می‌افتد؟

وقتی که مبتلا به سیاتیک می‌شوید، عصب سیاتیک شما ملتهب شده و این امر باعث ایجاد علائمی در رگ سیاتیک شما می‌شود. در بعضی موارد، اشکال خفیف سیاتیک با گذشت زمان از بین می‌رود. اما وقتی که به مرور زمان از بین نرفته و ادامه پیدا کنند یا تحت درمان قرار نگیرند، خطر ابتلا به عوارض طولانی مدت آن متوجه بیمار خواهد شد.

خطرات مرتبط با عدم درمان سیاتیک

عدم درمان سیاتیک می‌تواند منجر به عوارضی مانند موارد زیر شود.

افزایش درد

درد سیاتیک اغلب با گذشت زمان بدتر می‌شود و پیدا کردن راه‌حل‌های موثر برای کنترل درد چالش‌برانگیزتر می‌شود.

آسیب عصبی

با گذشت زمان، ممکن است آسیب طولانی مدت عصبی را تجربه کنید که منجر به سوزن سوزن شدن مزمن، بی‌حسی و ضعف، از بین رفتن احساس یا درد در پای آسیب‌دیده می‌شود.

مشکلات مثانه

سیاتیک می‌تواند سلامت ستون فقرات شما را که به طور مستقیم با کنترل مثانه و روده شما مرتبط است به خطر بیاندازد. وقتی این اتفاق بیفتد‌، ممکن است دچار بی‌اختیاری ادرار شوید.