تاریخ: ۲۱ آبان ۱۴۰۲
در بسیاری از کشورها، بیوفیدبک درمانی به عنوان یک روش غیرتهاجمی در مراقبت‌های بهداشتی محبوبیت زیادی پیدا کرده است. اگرچه هنوز چگونگی یا چرایی آثار بیوفیدبک دقیقا مشخص نشده است اما می‌دانیم که بیوفیدبک باعث آرامش می‌شود و این آرامش می‌تواند به کاهش انواع بیماری‌های مرتبط با استرس کمک کند. اصل تأثیر بیوفیدبک این است که ذهن و بدن به هم متصل هستند و افراد می‌توانند از قدرت این ارتباط برای تغییر فعالیت بدنی و بهبود سلامتی خود استفاده کنند. در روش درمانی بیوفیدبک، از تجهیزات ویژه‌ای برای اندازه‌گیری فعالیت‌های فیزیولوژیکی مانند تکانه‌های مغزی، عملکرد قلب، تنفس، فعالیت عضلات، و دمای پوست استفاده می‌شود. این تجهیزات بازخورد دقیقی را به سرعت برای کاربر ایجاد می‌کند. با گذشت زمان، این اطلاعات همراه با تغییر در تفکر، احساسات و رفتار بیمار عملکرد فیزیولوژیکی مورد نظر را پشتیبانی می‌کند. سرانجام بیمار قادر خواهد بود بدون داشتن این تجهیزات، عملکردهای خود را به تنهایی کنترل کند.
یک توانبخشی بیوفیدبک، برای هدایت بیماران در تمرین تکنیک‌های آرامش‌بخش که برای کنترل عملکردهای مختلف بدن استفاده می‌شود، به کار می‌رود. به عنوان مثال، با استفاده از تکنیک‌های آرامش، فرد می‌تواند تکانه‌های مغزی که هنگام بروز سردرد فعال می‌شوند را کاهش دهد.
در درمان بیوفیدبک، از چندین روش آرامش‌بخش استفاده می‌شود. این روش‌ها عبارتند از: تنفس عمیق، شل کردن پیشرونده عضلات (تناوبی سفت و شل کردن گروه‌های مختلف عضلانی)، تصاویر هدایت شده (تمرکز بر روی یک تصویر خاص برای تمرکز ذهن و ترویج آرامش) و مراقبه ذهن آگاهی (تمرکز ذهن و رها کردن احساسات منفی).
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت در کلینیک امید میتوانید با شماره تلفن‌های02188801800 و 09107803155 تماس حاصل فرمایید.
بیوفیدبک تراپی چگونه کار می‌کند؟
بیوفیدبک یک روش برای کمک به بیمار است که بتواند عملکرد فیزیولوژیکی خود را کنترل کند. این روش درمانی اغلب از الکترودها و سنسورها برای تبدیل سیگنال‌های بدن استفاده می‌شود. این سیگنال‌ها نشانگر عملکردهایی از قبیل ضربان قلب، فشار خون، درجه حرارت پوست، بزاق، فعالیت وازوموتور محیطی و تنش عضلانی ناخالص به صدا یا نور، بلندی صدا یا روشنایی هستند که میزان فعالیت در عملکردی که اندازه گیری می‌شود را نشان می‌دهد.وقتی فرد تحت استرس قرار دارد این کارکردهای فیزیولوژیکی تغییر می‌کنند. ضربان قلب، فشار خون و تنفس افزایش می‌یابد، بیمار عرق می‌کند و عضلاتش سفت می‌شود. وقتی که این واکنش‌های استرس رخ می‌دهد، در مانیتور دیده می‌شوند و هنگامی که بیمار سعی می‌کند جلوی آن‌ها را بگیرد، فوراً بازخورد داده می‌شود. این بازخورد به بیمار کمک می‌کند تا تمرکز خود را در ایجاد تغییرات ظریف در بدن مانند شل شدن عضلات خاص و کاهش درد متمرکز کند.جلسات بیوفیدبک درمانی معمولاً در مطب انجام می‌شود. اما ممکن است از یک برنامه رایانه‌ای استفاده شود که سنسورهای بیوفیدبک را به یک کامپیوتر شخصی متصل کند. طول و تعداد جلسات با توجه به ماهیت وضعیت مورد نظر و اینکه بیمار با چه سرعتی کنترل پاسخ‌های فیزیولوژیکی خود را یاد می‌گیرد، تعیین می‌شود.
چه بیماری‌هایی با بیوفیدبک قابل درمان است؟
از جمله بیماری‌هایی که با آموزش بیوفیدبک قابل درمان است، مواردی هستند که به شدت تحت تأثیر استرس هستند و با آرامش قابل حل می‌باشند. این بیماری‌ها و مشکلات شامل موارد زیر است:
- فشار خون بالا
- درد مزمن
- افزایش عملکرد
- استرس
- اضطراب
- تأخیر و / یا اختلال خواب
- سردرد
- سندرم رینود
- سندرم روده تحریک پذیر
- بی اختیاری
- اختلال کمبود توجه بیش فعالی (ADHD)
- بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)
- فشار خون بالا
- بیماری رینود
- صدمه
- آسم
- یبوست
- صرع
- روماتیسم مفصلی
بیوفیدبک تراپی چه تفاوتی با سایر روش‌های درمانی دارد؟
مهم‌ترین مزایای استفاده از بیو فیدبک درمانی عبارتند از:
- قدرت کنترل بدن افراد را تقویت می‌کند
- غیر تهاجمی است
- هیچ دارویی در این روش درمانی مصرف نمی‌شود
- کم خطر است و عوارض جانبی نامطلوب ندارد
به دلیل مزایای ذکر شده، استفاده از درمان بیوفیدبک برای بیمارانی که مایل به عدم مصرف داروها هستند یا نمی‌توانند از دارو استفاده کنند، توصیه می‌شود.
انواع مختلف بیوفیدبک
متداول‌ترین انواع بیوفیدبک تراپی:
آموزش تغییرپذیری ضربان قلب
این روش از تکنیک‌های تنفس از طریق بازخورد رایانه‌ای برای جلوگیری از اضطراب و تنش، بالا بردن روحیه، بهبود تمرکز و / یا خواب بهتر استفاده می‌کند.
بیوفیدبک الکترومیوگرافی (EMG)
بیوفیدبک الکترومیوگرافی (EMG) یک روش است که با استفاده از ایجاد سیستم‌های بازخورد جدید، به عضلات آموزش داده می‌شود و سیگنال‌های میوالکتریک در عضله را به سیگنال‌های دیداری و شنیداری تبدیل می‌کند. در این روش، از الکترودهای سطحی برای تشخیص تغییرات در فعالیت عضلات اسکلتی استفاده می‌شود و سپس این اطلاعات به صورت بصری یا شنوایی به کاربر بازخورد داده می‌شود. بیوفیدبک الکترومیوگرافی می‌تواند برای افزایش فعالیت در عضلات ضعیف یا فلج شده استفاده شود و همچنین می‌تواند در تسهیل کاهش تن عضلات نیز موثر باشد. تحقیقات نشان داده است که بیوفیدبک EMG در توانبخشی اسکلتی عضلانی و عصبی بسیار مفید است.
بیوفیدبک پاسخ پوست گالوانیک (GSR)
بیوفیدبک پاسخ گالوانیک پوست (GSR) میزان هدایت پوست از انگشتان دست و یا کف دست را اندازه‌گیری می‌کند. بیوفیدبک GSR در معالجه عرق بیش از حد (هایپرهیدروز) و مشکلات پوستی مرتبط با آن و همچنین برای تمرین آرامش و حساسیت‌زدایی استفاده شده است.
بیوفیدبک دما
بیوفیدبک دمای پوست از یک ترمیستور (یک مقاومت حساس به دما) استفاده می‌کند که معمولاً به انگشت دست یا انگشت پا وصل می‌شود تا تغییرات درجه حرارت پوست را مانند درجه سانتیگراد یا فارنهایت اندازه‌گیری کند. درجه حرارت پوست در درجه اول منعکس کننده تغییر در قطر رگ‌های خونی کوچک (یعنی شریان‌ها) است که خون را به پوست می‌رساند و به همین دلیل است که بیوفیدبک از سطح پوست اندازه‌گیری می‌شود. درجه حرارت پوست در درجه اول به عنوان یک عامل جایگزین برای عملکرد گردش خون استفاده می‌شود. گرم کردن و سرد کردن دست توسط سیستم عصبی خودمختار کنترل و توسط مکانیسم‌های جداگانه تولید می‌شود و تنظیم آن‌ها شامل مهارت‌های مختلفی است. گرم کردن دست شامل یک گشادکننده عروق سرخرگ (یعنی آرامش / باز شدن رگ‌های خونی) توسط یک مکانیسم هورمونی آدرنرژیک بتا 2 است. از طرف دیگر، سرد کردن دست شامل انقباض عروق شریانی (یعنی تنش عروق خونی / بسته شدن) است که با افزایش الیاف C سمپاتیک تولید می‌شود.به طور معمول هدف از بیوفیدبوک دمای پوست آموزش به فرد است که بتواند در صورت تمایل دمای دست یا پایش را افزایش یا کاهش دهد و از این طریق کنترل بیشتری بر عملکرد سیستم عصبی اتونوم به دست آورد.درمانگران بیوفیدبک ممکن است در هنگام درمان شرایطی مانند درد مزمن، ورم، میگرن و سردرد تنشی، فشار خون اساسی، بیماری رینود، اضطراب و استرس از بیوفیدبک دما استفاده کنند. بیوفیدبک دمای پوست می‌تواند در درمان مشکلاتی که ممکن است ناشی از ضعیف بودن جریان خون باشد، بسیار مفید باشد.
آموزش بیو فیدبک EEG
نوروفیدبک EEG نوعی بیوفیدبک است که از یک رابط مغز و رایانه برای اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی مغز (EEG) استفاده می‌کند و این اطلاعات را به شکلی ارائه می‌دهد که فرد را قادر می‌سازد تغییرات در وضعیت مغز را درک کند و یاد بگیرد که الگوهای EEG را اصلاح کند. برای اصلاح الگوهای مغزی، پزشکان از نوروفیدبک درمانی استفاده می‌کنند. این درمان باعث تحریک متابولیسم و جریان خون می‌شود، اتصالات دندریتیک و همچنین انتقال‌دهنده‌های عصبی را تحت تأثیر قرار می‌دهد که باعث بهبود توانایی بیمار در انجام وظایف شناختی خود می‌شود. درمان با نوروفیدبک EEG براساس این تئوری استوار است که به محض اینکه افراد فعالیت مغز خود را درک کنند و یاد بگیرند که امواج مغزی خود را دستکاری کنند، مدت‌ها پس از پایان درمان نیز قادر به ادامه این کار خواهند بود. برخی از مطالعات تا 10 سال پس از درمان با نوروفیدبک EEG ، وضعیت مبتلایان به ADHD را پیگیری کرده‌اند و دستاوردهای قابل توجهی از این درمان را نشان ثابت کردند.پزشکان برای گوش دادن به فعالیت امواج مغزی از الکترودهای مربوط به پوست سر استفاده می‌کنند. پزشکان سیگنال را از طریق رایانه پردازش می‌کنند و ما اطلاعاتی را در مورد فرکانس‌های خاص کلیدواژه مغزی را استخراج می‌کنیم. ما جریان این فعالیت‌ها را به شخصی نشان می‌دهیم که سعی در تغییر سطح فعالیت‌های مغزی خود دارد. پزشکان مایل به گسترش بعضی از فرکانس‌ها هستند. پزشکان این اطلاعات را در قالب یک بازی ویدیویی به فرد ارائه می‌دهند. فرد به طور موثری بازی مغزی را با مغز خود انجام می‌دهد. سرانجام، فعالیت امواج مغزی به سمت عملکرد مطلوب‌تر و تنظیم شده‌تر شکل می‌گیرد. فرکانس‌های هدفمند و نقاط مشخصی در پوست سر وجود دارند که از طریق آن به مغز گوش می‌دهند و این کار مختص شرایطی است که پزشکان سعی در ردیابی آن دارند و برای هر فردی متفاوت است.
بیوفیدبک بدن PEMFT ) BRT)
این بیو فیدبک برای خواندن فعالیت سلول‌های الکترومغناطیسی بدن با استفاده از فناوری میدان الکترومغناطیسی پالس شده (PEMF) است. درمان Bioregulation (BRT) نوعی انرژی درمانی منحصر به فرد است که از فناوری پیشرفته بیوفیدبک و میدان الکترومغناطیسی پالسی (PEMF) برای پشتیبانی از ارتباطات بیولوژیکی در سطح سلولی استفاده می‌کند و در نهایت به بدن کمک می‌کند تا خود را بهتر تنظیم کند، سازگار شود، و به طور طبیعی بهبود یابد. این درمان می‌تواند برای بسیاری از مشکلات از جمله تروما و درد مزمن مفید باشد.
مترونوم تعاملی
از بازخورد شنوایی و بصری همراه با زمان بندی حرکت برای تقویت ارتباط بین مغز و بقیه بدن برای بهبود توجه و عملکرد کلی استفاده می‌کند.انواع دیگر روش‌های دیگری نیز برای پشتیبانی از بیو فیدبک وجود دارد که می‌تواند تحت نظارت یک پزشک دارای مجوز در خانه استفاده شود. این روش‌ها شامل موارد زیر است:
- Lumosity – ورزش آنلاین برای مغز شما.
- Alpha Stim – سازمان FDA با استفاده از تحریکات خفیف، یک راه حل دستی برای استرس، افسردگی و بی‌خوابی را تصویب کرد.
- the BAUD– یک روش دستی برای کاهش علائم PTSD یا سایر علائم / احساسات ناخواسته است
- Unyte– مدیتیشن و بیوفیدبک با استفاده از گرافیک و دستورالعمل‌های متخصصین در این حوزه است.
- The David– صداگذاری تصویری. این روش غیر تهاجمی از نور و صدا برای تغییر الگوهای موجود در مغز استفاده می‌کند.
سوالات رایج بیوفیدبک
در حین درمان، و یا قبل از شروع بیوفیدبک ممکن است سوالاتی ذهن شما را درگیر کند که در این قسمت به برخی از آن‌ها اشاره شده است . در صورت نرسیدن به پاسخ سوال خود و یا داشتن تردید در انجام تراپی متخصصین ما در کلینیک تخصصی امید آمادهی پاسخگویی به سوالات شما عزیزان می‌باشند:
آیا نوروفیدبک / بیوفیدبک ضرر دارد؟
خیر، ضرری ندارد. نظارت بر EEG یک فرایند نسبتاً ساده است. در پایین‌ترین سطح شامل قرار دادن یک یا چند الکترود / سنسور در بالای سر و یک الکترود / سنسور در هر گوش است. قبل از قرار دادن الکترودها، پزشکان پوست را آماده کرده و سپس از ژل رسانا استفاده می‌کنند تا ارتباط خوبی بین الکترود و پوست حاصل شود.
درمان چه مدت طول کی‌کشد و در طول جلسه چه اتفاقی می‌افتد؟
مدت زمان درمان 50 دقیقه است. در طول جلسه یک مربی به صورت جداگانه با هر بیمار کار می‌کند. در طول جلسه در مقابل صفحه کامپیوتر می‌نشینید و درمورد فعالیت موج مغزی خود (با استفاده از الکترود EEG) بازخورد‌های شنیداری و دیداری دریافت می‌کنید. این بازخوردها تقویت مثبتی ارائه می‌کند و بیمار را برای دستیابی به اهداف زیر آموزش می‌دهند:
- آرامش جسمی و روحی
- افزایش هوشیاری
- دقت
- تمرکز
- کاهش بی‌قراری
- کاهش رویکرد تحریک آمیز نسبت به کارها
در طول هر جلسه آموزشی، بیمار فرصتی برای بازخورد ترکیبی بینایی و شنوایی دارد. دوره‌های دیگر جلسه برای بازخورد صوتی همراه با تکالیفی مانند درک مطلب، ریاضیات و موضوعات دیگر استفاده می‌شود. این بخش از جلسه آموزشی ممکن است شامل شنیدن، خواندن و کارهای نوشتاری باشد. در این مواقع به بیمار استراتژی‌های یادگیری فراشناختی آموزش داده می‌شود که ممکن است شامل مهارت، مطالعه و مدیریت زمان باشد. در پایان جلسه، مربی و بیمار نمرات و نمودارهایی را مرور می‌کنند که نشان می‌دهد بیمار در هر بخش از جلسه چقدر تمرکز داشته است.
آیا نوروفیدبک و داروها کار یکسانی را انجام می‌دهند؟
خیر. داروها از این مزیت برخوردار هستند که به سرعت عمل می‌کنند. داروها می‌توانند برای برخی از كودكان یا بزرگسالان برای كنترل رفتارهای مخرب بسیار مفید و كمك كننده باشند كه در غیر این صورت می‌تواند باعث بروز واکنش‌های منفی و كاهش عزت نفس آن‌ها شود. با این وجود داروها فقط در حالی که به میزانی که در جریان خون وارد می‌شوند عمل می‌کنند. پزشکان مزایای داروها را به طور خلاصه اینچنین بیان می‌کنند: سود کوتاه مدت برای مدیریت علائم رفتاری بی‌توجهی، تحریک پذیری و بیش فعالی. و عدم تأثیرات طولانی مدت اثبات شده بر یادگیری، پیشرفت یا سازگاری اجتماعی “. نوروفیدبک مدت زمان بیشتری را برای تاثیرگذاری (2 تا 6 ماه) نیاز دارد، اما به نظر می‌رسد مزایای بلند مدتی را در تمام زمینه‌های کلیدی توجه، کنترل تکانه، پیشرفت تحصیلی و سازگاری اجتماعی به همراه دارد.
آموزش چقدر طول می‌کشد؟
بسته به شدت و پیچیدگی علائم، آموزش حدوداً 40-60 جلسه طول می‌کشد. با این حال، مشتریان ممکن است در حدود جلسات 20 تا 25 شروع به مشاهده تغییراتی در خود بکنند. تعداد جلسات آموزشی معمولاً دو بار در هفته به مدت حداقل 5 ماه انجام می‌شود. هر جلسه تمرینی تقریبا 50 دقیقه طول می‌کشد.
چه مدت پس از شروع درمان شاهد پیشرفت خود خواهم بود؟
به طور کلی میتوانید بعد از حدود بیست جلسه تمرینی متوجه پیشرفت خود شوید. به خاطر داشته باشید که هر بیمار منحصر به فرد است و بسته به منحنی یادگیری و پیچیدگی / شدت علائم ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشد.
آیا نوروفیدبک می‌تواند با سایر برنامه‌های درمانی کودکان ترکیب شود؟
بله کاملا! روش‌های مالتی مدال توصیه می‌شود. نوروفیدبک ممکن است واکنش فرزند شما را به مداخلات آموزشی، راهبردهای مدیریت رفتار، و روش‌های درمانی فردی و خانوادگی بهبود بخشد. تغذیه خوب همیشه باید رعایت شود و برخی از کودکان نیازهای غذایی و حساسیت خاصی دارند. نوروفیدبک را می‌توان با دارو ترکیب کرد. کودکانی که از زمان شروع تمرین نوروفیدبک در حال استفاده از دارو هستند، با دوز مصرف تجویزی پزشک خود شروع می‌کنند تا اینکه والدینشان با مشورت پزشک کودک تشخیص دهند که با شروع اثر آموزش می‌توان دوز را کاهش داد.
