کامپرشن تراپی چیست؟ تاثیر دستگاه کامپرشن تراپی در فیزیوتراپی

تاریخ: 21 آبان 1402

اکثر مردم فکر می‌کنند جوراب‌های کامپرشن فقط مربوط به افراد مسن است اما بسیاری از مشکلات وریدی از جوانی شروع می‌شود و این جوراب به سالم نگه داشتن رگ‌های شما کمک می‌کنند.

کامپرشن تراپی به معنای استفاده از فشار خارجی کنترل شده بر روی اندام است به منظور افزایش کارایی سیستم‌های وریدی و لنفاوی. این روش با استفاده از یک لباس الاستیک انجام می‌شود که دارای سطح خاصی از فشار کمپرشن است. فشار در اطراف مچ پا بیشتر است و به تدریج تا قسمت انتهایی کمپرشن کاهش می‌یابد.

بسته به نوع آسیب، کامپرشن تراپی می‌تواند با استفاده از انواع مختلف لباس‌ها انجام شود. این لباس‌ها می‌توانند شامل جوراب، جوراب ساق بلند، جوراب شلواری یا آستین باشند. هدف اصلی کامپرشن تراپی، ایجاد فشار کنترل شده بر روی اندام است تا جریان خون و جریان لنف را بهبود بخشد و در نتیجه بهبود عملکرد و سلامتی این سیستم‌ها را فراهم کند.

کامپرشن تراپی یک درمان استاندارد برای درمان زخم‌های وریدی است. اما با این حال این درمان برای همه به یک اندازه نیست و پزشک باید در مورد نوع مناسب کامپرشن تراپی برای هر بیمار به طور جداگانه تصمیم بگیرد تا از بروز عوارض مانند ایسکمی و نکروز جلوگیری کند.

تأثیرات و مزایای استفاده از کامپرشن تراپی

کامپرشن تدریجی تأثیرات مثبت زیادی هم بر روی بدن هم بر جریان خون و هم بر روی بافت‌ها دارد. در زیر برخی از اثرات فیزیولوژیکی کامپرشن تراپی آورده شده است:

اثرات مربوط به جریان خون:

• جریان خون وریدی را افزایش می‌دهد (گردش خون)
• حجم خون وریدی را کاهش می‌دهد (جمع شدن خون)
• ریفلاکس در وریدهای سطحی و عمیق بیماری را کاهش می‌دهد (به حداقل رساندن و کاهش رگش‌های عنکبوتی و وریدهای واریسی)
• فشار وریدی افزایش یافته از نظر پاتولوژیک را کاهش می‌دهد

اثرات مربوط به بافت:

• ادم بافتی (تورم) را کاهش می‌دهد
• تخلیه مواد سمی مانند اسید لاکتیک را افزایش می‌دهد
• التهاب را کاهش می‌دهد
• فرآیندهای بازدارندگی را حفظ می‌کند
• حرکت تاندون‌ها و مفاصل را بهبود می‌بخشد

هدف از کامپرشن تراپی برای نارسایی وریدی

در افراد مبتلا به نارسایی مزمن وریدی، فشار در رگ‌ها در هنگام گردش خون مداوم بیش از حد معمول است و معمولاً بیش از 40 میلی‌متر جیوه می‌باشد. این در حالی است که در افراد سالم، فشار در رگ‌ها حدود 22 میلی‌متر جیوه بیشتر از میران استاندارد نیست.

دلیل این اختلاف به دلیل فعالیت پمپ مچ پا و ساق پا است. در عملکرد طبیعی، این عضلات با فشار واحدی بر روی رگ‌ها فعالیت می‌کنند و باعث جریان خون به سمت بالا، به سمت قلب می‌شوند. اما در افراد مبتلا به نارسایی وریدی، عملکرد این پمپ‌ها کاهش می‌یابد و دامنه حرکت آنها کاهش می‌یابد. این موضوع باعث می‌شود فشار در رگ‌ها در حین گردش خون بالا بماند و به میزان بیشتری از میران استاندارد افزایش یابد.

این کاهش در عملکرد پمپ مچ پا و ساق پا به عنوان یک عامل مهم در ایجاد زخم‌های وریدی در افراد مبتلا به نارسایی وریدی مطرح است. زخم‌های وریدی معمولاً به دلیل عدم جریان خون مناسب در اندام‌ها و تجمع خون در رگ‌ها ایجاد می‌شوند.

کامپرشن تراپی چندین هدف در درمان نارسایی وریدی دارد:

• قطر رگ‌ها را کاهش می‌دهد
• خون را به گردش مرکزی بازمی‌گرداند
• ورم را کاهش می‌دهد
• ممکن است گردش خون شریانی را بهبود بخشد
• ممکن است سطح سیتوکین‌ها و پروتئینازهای التهابی را کاهش دهد

شاخص‌ها و عوامل خطر

از کامپرشن تراپی می‌توان برای کمک به درمان و پیشگیری از بسیاری از مشکلات وریدی و لنفاوی و کمک به عملکرد و بهبودی در طول فعالیت استفاده کرد. کامپرشن تراپی را می‌توان به عنوان یک اقدام درمانی برای مواردی مانند فلبیت، ترومبوز، مراقبت‌های بعدی از عمل جراحی، اسکلروتراپی، کمک به پا و احساس درد سنگین، رگ‌های واریسی، رگ‌های عنکبوتی، ادم و زخم پا تجویز کرد.

کامپرشن تراپی همچنین با كمك به جریان مداوم خون، به حداقل رساندن میزان جمع شدن خون، افزایش تخلیه سموم مانند اسید لاكتیك و نیز در حفظ فرایندهای جبران به عنوان یک درمان و بهبودی استفاده می‌شود.

کامپرشن تراپی را می‌توان به عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای مواردی مانند پرواز طولانی، بارداری، شغل و سبک زندگی تجویز کرد. در زیر چند عامل خطر مهم برای ایجاد مشکلات وریدی و لنفاوی ذکر شده است:

• سن: با افزایش سن خطر ناشی از سایش و پارگی در دریچه رگ‌ها افزایش می‌یابد
• رابطه جنسی: احتمال ابتلا به رگ‌های واریسی در زنان به دلیل ایجاد تغییرات هورمونی که باعث گشاد شدن دیواره رگ‌ها می‌شود، بیشتر است.
• تاریخچه خانواده: مشکلات وریدی و لنفاوی ارثی است
• چاقی: اضافه وزن فشار بیشتری روی رگ‌ها وارد می‌کند
• شغل: نشستن و ایستادن طولانی مدت  بر جریان خون و افزایش میزان جریان خون در رگ‌ها تاثیر می‌گذارد

همچنین باید بدانیم که کامپرشن تراپی برای همه مناسب نیست. در صورت بروز بیماری شریانی پیشرفته پا، فلبیت سپتیک، نوروپاتی محیطی پیشرفته یا نارسایی احتقانی قلبی کنترل نشده، نباید از این درمان استفاده کرد.

انواع محصولات کامپرشن

محصولات کامپرشن تراپی معمولاً مطابق با سطح فشاری که در مچ پا ارائه می‌دهند طبقه بندی می‌شوند. پزشکان برای بیمارانی که بیماری شریانی ندارند، فشار تقریبا 40 میلی‌متر جیوه در مچ پا را در نظر می‌گیرند.

باند کامپرشن کششی کوتاه

• کشش حداقل
• قابل شستشو و استفاده مجدد است
• با ارائه پشتیبانی محکم در برابر فشار عضلات ساق پا کار می‌کند (از پمپ ساق پا پشتیبانی می‌کند)
• فشار استراحت پایین هنگام استراحت شخص (ممکن است برای بیماران مبتلا به بیماری شریانی مفید باشد)
• ممکن است برای افرادی که عضلات پمپ ساق پای ضعیف دارند بهترین انتخاب نباشد
• ممکن است برای کاهش ورم استفاده شود. در این صورت، به دلیل کوچک شدن اندام ممکن است نیاز باشد باندها به طور مکرر تعویض شوند
• مطالعات نشان می‌دهد که بانداژهای کششی کوتاه ممکن است به اندازه سایر محصولات کامپرشن در بهبود زخم‌های وریدی مؤثر نباشد
• جذب کمی دارد (ممکن است برای زخم‌هایی که به شدت بیرون زده‌اند مناسب نباشد)
• باند یکبار مصرف boots Unna. کالامین یا خمیر زینک برای کاهش خارش و ناراحتی. ممکن است به طور مستقیم روی زخم یا یک پانسمان اولیه اعمال شود. برای جذب ترشح زخم‌ها می‌توان یک گاز یا پد را به عنوان لایه میانی به آن اضافه کرد

باند کامپرشن چند لایه

• باندهای چند لایه “سبک” که معمولاً سه یا چهار لایه هستند؛ ممکن است فقط دو لایه داشته باشند و برای بیمارانی که بیماری شریانی خفیف تا متوسط دارند می‌توانند با خیال راحت استفاده شوند.
• لایه‌ها ترکیبی از باند الاستیک یا غیر الاستیک به همراه پد، کرپ و لایه‌های منسجم هستند
• بسته بندی مارپیچ یا شکل هشتی آن اجازه می‌دهد که شیب باند کامپرشن برای مدت طولانی در حالت استراحت و هنگام حرکت حفظ شود.
• نیازی نیست که به طور مکرر تعویض شود
• تحقیقات نشان داده‌اند که باندهای چند لایه در مقایسه با باندهای یک لایه در بهبود بیماری موثرتر هستند
• حجیم است و ممکن است در پوشیدن کفش اختلال ایجاد کند
• ممکن است راه رفتن را تغییر داده و دامنه حرکت مچ پا را محدود کند (خطر افتادن را افزایش می‌دهد)

جوراب کامپرشن ساق بلند

جوراب‌های کامپرشن باید پس از بهبودی زخم وریدی پوشیده شوند تا از بروز مجدد آن جلوگیری شود. جوراب‌های کامپرشن در دونوع بالای زانو و زیر زانو در دسترس هستند. اندازه‌گیری دقیق پاها باید انجام شود (دور ساق / مچ پا و طول ساق پا). بیشتر جوراب‌های کامپرشن فشاریی بین 30 تا 40 میلی‌متر جیوه دارند اما فشار و قدرت کامپرشن باید باید برای هر فرد به طور مجزا در نظر گرفته شود زیرا هیچ استانداردی در طبقه‌بندی جوراب کامپرشن ساق بلند وجود ندارد. این جوراب‌ها در حالت ایده‌آل باید هر سه تا شش ماه جایگزین شوند. قبل از اینکه بیمار از رختخواب خارج شود باید آن‌ها را بپوشد و هنگام خواب از پا خارج کند. جوراب‌های کامپرشن گاهی اوقات برای درمان زخم‌های وریدی کوچک و سطحی استفاده می‌شوند.

کامپرشن تراپی ممکن است در ابتدا ناراحت کننده باشد و بسیاری از بیماران به دلیل این ناراحتی ممکن است از معالجه خودداری کنند. آموزش بیمار درباره پاتوفیزیولوژی بیماری او و نتایج احتمالی که ممکن است در نتیجه عدم پایبندی به درمان رخ دهد، مهم است. با بیمار کار کنید تا ناراحتی در او به حداقل برسد و در صورت امکان گزینه‌های مختلف درمانی را در اختیار او بگذارید و اجازه دهید روش درمان خود را انتخاب کند.

نکات بهداشتی درباره پا

برای داشتن پاهای سالم بسیار مهم است که علاوه بر کامپرشن تراپی نکات دیگری را نیز رعایت کنید. در اینجا لیستی نقش‌های مهم شما در سالم نگه داشتن پاهای خود آورده شده است:

• از نشستن و ایستادن طولانی مدت خودداری کنید. گردش خون با فعالیت بدنی بهبود می‌یابد، بنابراین پیاده روی‌های کوتاه انجام دهید، از پله‌ها بالا بروید و در خانه فعالیت کنید.
• بعد از یک روز طولانی و سخت، پاهای خود را با یک دوش یا حمام خنک احیا کنید. این امر به ویژه در فصل تابستان اهمیت دارد زیرا گرما باعث نازک شدن رگ‌های شما و در نتیجه باعث تورم می‌شود.
• پاهای خود را بالا ببرید. به اثرات جاذبه غلبه کرده و گردش طبیعی بدن را تقویت کنید.
• کار کردن و ورزش منظم به عضلات قوی و فعال برای کمک به جریان خون کمک می‌کند.
• وزن خود را مدیریت کنید. اضافه وزن فشار اضافی بر روی رگ‌های شما وارد می‌کند.
• هر روز جوراب‌های کامپرشن بپوشید تا به بهبود گردش خون وریدی کمک کرده و از بروز مشکلات وریدی جلوگیری و آن را معالجه کند.

نحوه انتخاب کامپرشن تراپی

مراجعه به یک متخصص معتبر کامپرشن تراپی برای داشتن یک جفت جوراب کامپرشن مناسب بسیار مهم است. جوراب نامناسب می‌تواند به مشکلاتی مانند زخم‌های فشاری، انسداد شریانی و حتی گنگننه آسیب برساند. جوراب کامپرشن یک نسخه پزشکی است که برای پاهای شما تجویز شده و بنابراین باید توسط پزشک توصیه شود. انواع مختلفی از مواد، اندازه، نوع و رنگ جوراب وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد تا موثرترین و سودمندترین گزینه برای بیمار تهیه شود. اگر می‌خواهید تمام فواید کامپرشن تراپی را داشته باشید، لطفاً با پزشک خود مشورت کرده و آن‌ها را توسط یک متخصص معتبر کامپرشن تراپی بپوشید.