پارگی دیسک گردن: درمان‌ با و بدون جراحی (فیزیوتراپی، استروئید و …)

تاریخ: 18 آبان 1402

برای درک پارگی دیسک گردن، درک اساسی از آناتومی ستون فقرات گردنی مفید است. گردن بالاترین ناحیه ستون فقرات است و وزن سر را تحمل می‌کند. از هفت استخوان به نام مهره‌ها تشکیل شده است که از بالا به پایین به صورت C1 تا C7 شماره گذاری می‌شوند. دو مورد اول، C1 و C2، مهره‌های مخصوصی هستند که سر را قادر می‌سازند تا بالا و پایین و کنار هم حرکت کند. هر جفت مهره توسط دیسک بین مهره‎‌ای جدا می‌شود و حالت ضربه گیری برای مهره دارند. دیسک‌های بین مهره‌ها هرکدام دارای یک پوشش خارجی به نام آنولوس و یک هسته نرم و داخلی به نام نوکلئوس هستند. هنگامی که دیسک در ستون فقرات گردنی (گردن) دچار پارگی می‌شود، هسته آن از طریق پوشش خارجی بیرون می‌زند و عصب‌های نخاعی را فشرده می‌کند.

علل، علائم، تشخیص، فیزیوتراپی و جراحی پارگی دیسک گردن در ادامه‌ی مطلب را بطور کامل‌تری بخوانید.

دلایل ایجاد پارگی دیسک گردن چیست؟ 

پارگی دیسک‌های گردنی معمولاً در اثر انحطاط دیسک به دلیل افزایش سن ایجاد می‌شود و اغلب در افرادی که 35 تا 55 سال دارند رخ می‌دهد. گاهی اوقات ضربه، بلند شدن یا پیچ خوردن ناگهانی باعث پارگی ناگهانی دیسک می‌شود.

علائم پارگی دیسک گردن چیست؟

پارگی دیسک گردنی می‌تواند علائمی در گردن، تیغه‌های شانه و در امتداد یک یا هر دو بازو ایجاد کند – احتمالاً تا پایین دست. بیماران ممکن است یک یا چند مورد زیر را تجربه کنند:

• ناراحتی، دردی که ناگهانی تیر می‌کشد یا سوزش که به پایین بازو منتشر می‌شود

• درد گردن هنگام چرخاندن سر یا خم شدن گردن

• درد روی یا نزدیک تیغه شانه

• ضعف در بازو یا دست

• بی حسی و سوزن سوزن شدن در بازو

• دامنه حرکتی محدود

• مشکل استفاده از بازوها یا دست‌ها

برای یک مرجع بصری می‌توانید انیمیشن پارگی دیسک گردن را تماشا کنید.

چگونه می‌توان پارگی دیسک گردن را تشخیص داد؟ 

تشخیص دقیق کلید درمان مناسب و موثر درد شماست. در طول مشاوره، پزشک شما:

• علائم شما را مرور می‌کند (مانند جایی که درد، ضعف و بی حسی دارید) و اینکه این علائم چه محدودیت‌هایی در فعالیت‌های روزمره شما ایجاد می‌کنند

• انجام معاینه فیزیکی شامل ارزیابی عملکرد عصب، قدرت عضلانی، پاسخ به ورودی حسی (مانند فشار و احساساتی مانند لمس) و بررسی رفلکس‌ها

• سابقه پزشکی خود را ارزیابی کنید

• آزمایش‌ها تشخیصی مانند اشعه ایکس، اسکن CT و MRI را سفارش دهید یا نتایج اسکن هایی را که قبلاً انجام داده اید مرور کنید

وقتی پزشک شرایط شما را تشخیص داد و علت علائم شما را تشخیص داد، گزینه‌های درمانی را بررسی می‌کند. او خطرات و مزایای هر گزینه را بررسی می‌کند و در تصمیم گیری برای بهترین گزینه به شما کمک می‌کند.

درمان پارگی دیسک گردن

درمان‌های پارگی دیسک گردن از روش‌های ساده به شیوه‌های پیچیده تر:

فعالیت فیزیکی طبیعی را کاهش دهید 

فعالیت بدنی را برای چند روز متوقف کنید. برای کنترل بیش از 3 روز استراحت در رختخواب برای کنترل پارگی دیسک گردن. چند روز استراحت به کنترل گردن درد و سفتی شما کمک می‌کند. این به شما کمک می‌کند پارگی دیسک گردن خود را مدیریت کرده و حرکت کنید زیرا درد شما کاملاً کنترل شده است.

حرارت یا یخ را به گردن خود اعمال کنید 

استفاده از یخ به کنترل درد شدید ناشی از پارگی دیسک گردن کمک می‌کند. پس از استفاده از درمان یخ، استفاده از گرما به کنترل اسپاسم عضلات گردن کمک می‌کند و به شل شدن عضلات کمک می‌کند. این روش‌ها به شما کمک می‌کنند تا بتوانید گردن خود را بهتر و بدون درد حرکت دهید. در هر استفاده، حداکثر زمان استفاده از یخ و گرما را برای 5 دقیقه تعیین کنید و بیشتر از این مدت استفاده نکنید.

کشیدگی‌های خفیف 

کشش‌های ملایم عضلات گردن می‌توانند آنها را بهبود داده و درد ناشی از پارگی دیسک گردن را کاهش دهند. مهم است که هر مرحله را به آرامی و با دقت انجام دهید، زیرا هر گونه کششی که باعث درد شود، ممکن است به عضلات گردن آسیب برساند.

کشش گردن باید همراه با خم شدن ملایم به جلو، خم شدن به عقب و پیچش خفیف در حدی که برای شما راحت باشد، انجام شود.

با عملکرد منظم و مداوم این کشش‌ها، می‌توان به طور مؤثری در کاهش درد گردن کمک کرد و به شما تسکین بخشید.

وضعیت خود را بهبود ببخشید 

همه ما بیشتر وقت خود را به صورت نشسته می‌گذرانیم. این کار ممکن است هنگام غذا خوردن، خواندن کتاب، تماشای تلویزیون یا محل کار باشد. وضعیت گردن شما ممکن است از آنچه تصور می‌کنید بدتر باشد و باعث بدتر شدن پارگی دیسک گردن شود.

به وضعیت بدنی خود دقت کنید، کمی توجه کنید و اطمینان حاصل کنید که در حالت ایستاده، نشسته و در طول تمام فعالیت‌های روزمره، گردن شما به طور صاف در یک خط مستقیم قرار گرفته است.

داروهای ضد درد 

معمولاً ژل یا پماد‌های ضد التهاب را می‌توان در ناحیه‌های دردناک استفاده کرد. استفاده از ژل همراه با گرما یک روش بسیار ایمن است و علاوه بر این، به شما کمک می‌کند تا ناحیه را به آرامی ماساژ داده و درد پارگی دیسک گردن را تسکین دهید. این ژل‌ها به صورت مستقیم بر روی عضلات گردن اثر می‌گذارند و عوارض جانبی آنها نسبت به داروهای خوراکی بسیار کمتر است.

داروهای ضد درد دهانی و دندانی که معمولاً بدون نسخه مصرف می‌شوند، شامل داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) مانند پاراستامول و ایبوپروفن (بروفن) هستند.

کورتیکواستروئید 

کورتیکواستروئید درمانی ممکن است برای کاهش تورم و کمک به کاهش درد گردن و بازو استفاده شود. این می‌تواند شامل استفاده از تزریق اپیدورال (با استفاده از یک پزشک متخصص آموزش دیده)، یا تزریقات عمومی بیشتر کورتیکواستروئید یا داروهای خوراکی باشد. حتماً تمام خطرات و مزایای این راه درمانی را با پزشک خود در میان بگذارید.

فیزیوتراپی برای درمان پارگی دیسک گردن

در اولین مراجعه به فیزیوتراپیست، ابتدا کاملاً ارزیابی می شوید و فیزیوتراپیست گردن شما را بررسی می‌کند تا دامنه حرکت آن و وجود تورم یا سفتی در ناحیه مجاور را ارزیابی کند. فیزیوتراپیست همچنین علائمی مانند درد در گردن یا بین تیغه‌های شانه، دردی را که از طریق بازو به انگشتان می‌رسد، یا گزگز و بی حسی در بازو یا شانه را جستجو می‌کند. این معاینه همچنین قدرت و رفلکس‌های بیمار را ارزیابی می‌کند.

تعداد زیادی روش و تکنیک درمانی وجود دارد که متخصصان فیزیوتراپی، کایروپراکتیک یا استئوپات می‌توانند از آنها برای تقویت ناحیه آسیب دیده، افزایش انعطاف و بازگرداندن عملکرد طبیعی گردن استفاده کنند. در زیر چند روش موثر برای درمان پارگی دیسک گردن از طریق فیزیوتراپی آورده شده است:

1. تمرینات قوی‌سازی عضلات گردن: این تمرینات شامل تمرینات استحکام و تقویت عضلات گردن و اطراف آن می‌شود. این تمرینات به کمک افزایش استحکام عضلات، استحکام سازی و پشتیبانی بهتر برای گردن ارائه می‌دهند.

2. تمرینات انعطاف‌پذیری: این تمرینات به کمک افزایش انعطاف و اندازه حرکت گردن، از سفتی و استرس در مفاصل و عضلات گردن جلوگیری می‌کنند.

3. تمرینات تعادل و کنترل حرکت: این تمرینات شامل تمریناتی هستند که به کمک بهبود تعادل، کنترل و هماهنگی حرکتی گردن کمک می‌کنند.

4. ماساژ و تکنیک‌های مانیپولاتیو: ماساژ و تکنیک‌های مانیپولاتیو توسط متخصصان فیزیوتراپی و کایروپراکتیک با هدف کاهش التهاب، تسکین درد و بهبود عملکرد گردن استفاده می‌شوند.

5. درمان‌های فیزیکی: درمان‌های فیزیکی مانند الکتروتراپی، امواج صوتی، برف‌درمانی و گرما درمانی نیز ممکن است به تسکین درد و بهبود عملکرد گردن کمک کنند.

اهمیت مشورت با یک متخصص فیزیوتراپی، کایروپراکتیک یا استئوپات در تعیین روش‌های مناسب درمانی و انجام تمرینات برای پارگی دیسک گردن بسیار مهم است.

تمرینات

فیزیوتراپی با تمرینات درمانی می‌تواند بیماری دیسک گردن را درمان کند. در طی یک جلسه فیزیوتراپی، بیمار برای انجام و کشش ماهیچه‌هایی که از گردن آن‌ها پشتیبانی می‌کند، مجبور به انجام یک سری تمرینات گردنی است. تمرینات ایزومتریک در این زمینه بسیار مفید هستند. به بیماران مبتلا به اسپوندیلوز گردنی نیز آموزش داده می‌شود که چگونه دامنه حرکت و وضعیت خود را بهبود ببخشند. به منظور اصلاح وضعیت، ممکن است فیزیوتراپیست از بیمار بخواهد هنگام ورزش جلوی آینه بایستد زیرا این امر به آن‌ها کمک می‌کند اشتباه خود را تشخیص دهند و همان را اصلاح کنند.

کشش گردن برای بیماری دیسک گردنی

کشش گردن یکی از رایج ترین تکنیک‌هایی است که با استفاده از آن فیزیوتراپی می‌تواند بیماری دیسک گردن را درمان کند. به تسکین درد و بهبود حرکت کمک می‌کند. این روش درمانی به ترویج بی حرکتی ناحیه گردن رحم کمک می‌کند و دهانه‌های سوراخ را گسترش می‌دهد.

در حالت کشش، گردن به آرامی کشیده می‌شود تا فضای بین مهره‌های گردنی باز شود که به طور موقت فشار کمتری بر دیسک آسیب دیده وارد می‌کند. طبق توصیه پزشک، می‌توان به طور متناوب یا مداوم، به تناوب بین مدت کوتاه کشیدن و استراحت، از گردن کشید. طبق توصیه فیزیوتراپیست، کشش گردن در خانه نیز قابل انجام است. بیمار می‌تواند با قلاب آن سیستم قرقره ای مخصوص را به یک درب ورودی قرار دهد یا از دستگاه‌های دیگری استفاده کند که به آن‌ها امکان می‌دهد هنگام خوابیدن کشش گردن را انجام دهند. با این حال، مهم است که ابتدا با متخصصان مشورت کنید و سپس تجهیزات مناسب را خریداری کنید و روش تنظیم صحیح آن را بیاموزید.

بالش‌های گردنی و یقه های طبی برای درمان پارگی دیسک گردن

روش مهم دیگر که در آن فیزیوتراپی برای درمان بیماری دیسک گردن یا اسپوندیلوز گردنی استفاده می‌شود، استفاده از بالش‌ها و یقه های گردنی برای حمایت بیشتر است. این ابزار برای افرادی است که از بیماری دیسک گردنی شدید رنج می‌برند و برای بی حرکتی ستون فقرات گردنی است. بی حرکتی باعث می‌شود تحرک گردن کاهش یابد تا تحریک عصب را کاهش دهد. به بیماران توصیه می‌شود از یقه های گردنی در طول روز برای ایجاد ثبات و تنظیم مجدد ستون فقرات و تسکین درد استفاده کنند. بالش‌های گردنی یا یقه های گردنی مخصوصاً برای ایجاد ثبات در گردن هنگام خواب طراحی شده اند و در صورت توصیه می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.

روش‌های منفعل در فیزیوتراپی

در فیزیوتراپی همچنین تا حدود زیادی از روش‌های انفعالی برای بهبود بیماری دیسک گردن یا اسپوندیلوز گردنی استفاده می‌شود. تکنیک‌هایی که برای درد پارگی دیسک گردن استفاده می‌شود شامل استفاده از سرما یا گرما، تحریک الکتریکی، سونوگرافی و ماساژ عمیق بافتی در ناحیه گردن است. بعضی از این‌ها را می‌توان در خانه استفاده کرد.

تکنیک‌های تحرک و دستکاری 

فیزیوتراپیست ها همچنین از تکنیک‌هایی استفاده می‌کنند که در آن تنظیمات ملایم برای بازگرداندن عملکرد طبیعی گردن انجام می‌شود که به تسکین درد کمک می‌کند. این روش‌ها شامل درمان دستی مانند ماساژ، تحرک و دستکاری است. این‌ها نیز برخی از راه‌هایی است که در آن فیزیوتراپی می‌تواند اسپوندیلوز گردنی را درمان کند.

• متحرک سازی با اعمال فشار ملایم، در محدوده حرکت طبیعی، توسط یک فیزیوتراپیست با هدف افزایش دامنه حرکت انجام می‌شود. در مقایسه با کشش مکانیکی، کشش دستی توسط برخی از بیماران بهتر تحمل می‌شود.
• دستکاری دارای یک رانش با سرعت بالا است که به طور کلی در محدوده حرکت یا نزدیک به آن تحویل می‌شود، تا ستون فقرات را دوباره مرتب کند، سفتی گردن را کاهش دهد و تحرک مفصلی را افزایش دهد.

در حالی که فیزیوتراپی می‌تواند بیماری دیسک گردن یا اسپوندیلوز گردنی را درمان کند، چنین تمرینات درمانی نیز برای ادامه اثر باید در خانه انجام شود. همچنین ممکن است پزشک به بیمار توصیه کند که برای حفظ قدرت بدنی، ادامه مهارت‌های اجتماعی و انگیزه خود به فعالیت‌های تفریحی و اجتماعی بپردازد. این موارد همچنین در کاهش رفتارهای غیر معمول بیمار، استقلال بیشتر آن‌ها و کمک به خانواده آن‌ها در جهت سازگاری با ناتوانی مفید است.

جراحی 

جراحی همواره یک گزینه مهم است و باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرد، به ویژه در مواردی که دیسک شدیداً آسیب دیده یا تحلیل شده است. برای پارگی دیسک گردن، دو روش جراحی موثر وجود دارند: میکرودیسککتومی خلفی گردن و دیسککتومی قدامی گردن.

هر دو روش جراحی مزایای خود را دارند. میکرودیسککتومی خلفی گردن بهبودی سریعتر را از طریق یک روش کم تهاجمی فراهم می‌کند. این روش به دلیل اینکه عضلات بریده نمی‌شوند و فقط جابجا می‌شوند، زمان بهبودی کمتری نیاز دارد و درد و خونریزی نیز کمتری رخ می‌دهد. بیشتر افراد در طول ۲۴ ساعت پس از جراحی به خانه بازمی‌گردند.

در صورتی که دیسککتومی قدامی گردن با یا بدون همجوشی به عنوان بهترین گزینه جراحی تشخیص داده شود، دیسک یا دیسک‌های آسیب دیده به طور واقعی برداشته می‌شوند. در برخی موارد، ممکن است با استفاده از دیسک‌های مصنوعی جایگزین شوند یا همجوشی بین دو مهره انجام شود. این روش جراحی، اگرچه کمی تهاجمی‌تر است، اما همچنان به عنوان یک روش کم تهاجمی با زمان بهبودی نسبتاً کوتاه در نظر گرفته می‌شود.