پس کاووس وضعیتی است که در آن قوس پا بسیار بیشتر از حد طبیعی است. هنگامی که قوس کف پا زیاد باشد، در راه رفتن یا ایستادن، مقدار زیادی از وزن بدن روی قسمت توپی و پاشنه پا قرار می‌گیرد و همین مسئله منجر به درد پاها و پاشنه‌ی پا می‌شود. افرادی که قوس زیاد کف پا دارند در پیدا کردن کفش‌های مناسب با مشکل مواجه می‌شوند. علاوه بر این، قوس زیاد کف پا باعث می‌شود که مچ پا کمی به سمت بیرون بچرخد. این بی ثباتی می‌تواند منجر به پیچ خوردگی مچ پا یا مشکلات دیگری شود که در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است.
علل قوس زیاد کف پا چیست؟
سه دلیل عمده وجود دارد که می‌تواند منجر به قوس زیاد کف پا شود، اما به خاطر داشته باشید که اگرچه این سه مورد قطعاً می‌تواند باعث قوس زیاد کف پا شود اما هرگز تضمینی برای ایجاد این مشکل نیست. با این اوصاف، این مسئله نیز وجود دارد که اگر فردی دارای قوس زیاد کف پا باشد، به این معنی نیست که الزاما هر یک از این مشکلات را دارد. بعضی اوقات ممکن است فردی با قوس زیاد کف پا متولد شود، در حالی که برخی ممکن است آن را در طول زندگی و حتی بدون هیچ علتی کسب کنند.
- تروما: بسیاری از افرادی که دچار آسیب‌های شدید پا شده‌اند، ممکن است در طول روند بهبودی دچار قوس زیاد کف پا شوند. این احتمالاً یکی از علل شایع است. این مشکل به طور معمول هنگامی اتفاق می‌افتد که فرد دچار خرد شدن استخوان، شکستگی یا سوختگی شدید شود.
- مادرزادی: بسیاری از افراد با این مشکل متولد می‌شوند. بیمارانی که فلج مغزی دارند، نمونه‌هایی از دلایل مادرزادی برای قوس زیاد کف پا هستند که متحمل این درد شده و بدن آنها به ویژه کف پایشان دچار تغییراتی می‌شود.
- بیماری‌های عصبی-عضلانی: هر عاملی که بتواند بر اعصاب و بافت‌های پا تاثیر بگذارد، می‌تواند با گذشت زمان باعث قوس زیاد کف پا شود. حتی برخی دیگر از آسیب‌های عضلانی که باعث آتروفی (کوچک شدن) و ضعف عضله می‌شوند نیز می‌توانند این مشکل اساسی را ایجاد کنند.
علائم قوس زیاد کف پا چیست؟
ممکن است فکر کنید که علائم اصلی قوس زیاد کف پا، فقط دیدن قوس شدید در پا است اما در واقع اینطور نیست. علائم بسیاری وجود دارد که باید به آنها توجه کنید، بنابراین می‌توانید اطمینان حاصل کنید که زمان کافی برای انجام اقدامات پیشگیرانه و درمان خود دارید.
در این بخش رایج‌ترین علائم قوس زیاد کف پا بررسی شده است. اگر هر یک از این علائم را دارید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا یک برنامه درمانی مناسب شما تهیه شود.
- انگشتان پا دائماً به هم چسبیده‌اند.
- انگشتان پا بسیار خمیده شده‌اند.
- همیشه احساس خشکی و سفتی در پاهای خود می‌کنید.
- پاهای خیلی ظریفی دارید.
- بدون استفاده از کفی هرگز نمی‌توانید کفشی راحت پیدا کنید.
- مچ پای شما ضعیف است.
- در پایتان شکستگی داشته‌اید.
- هنگام انجام هر نوع فعالیت بدنی روی پاها، درد شدیدی را احساس می‌کنید.
- همیشه احساس سفتی در پاها و مچ پا دارید.
- به دلیل قوس پاشنه پا، نمی‌توانید همیشه از پاهای خود استفاده کنید.
- در کنار پای خود پینه مشاهده می‌کنید.
قوس زیاد کف پا چه مشکلاتی می‌تواند ایجاد کند؟
بیایید یک به یک به همه مسائل ناشی از قوس زیاد کف پا، نگاهی بیندازیم.
فاشیای پلانتار
فاسئیت پلانتار پا یکی از بیماری‌های شایع پا است. این بیماری در اثر آسیب در عضله‌ای که پاشنه و قسمت توپی پا را به هم متصل می‌کند، ایجاد می‌شود. به آن عضله فاشیای پلانتار گفته می‌شود.
به دلیل قوس زیاد، فاشیای پلانتار به خوبی پشتیبانی نمی‌شود، بنابراین به راحتی دچار آسیب می‌شود. اگر فاشیای پلانتار آسیب ببیند، بیمار احساس درد شدیدی در پاشنه پا می‌کند. بیمار جدا از احساس درد شدید در پاشنه پا، در قسمت توپی پا نیز درد زیادی خواهد داشت. درد کف پا، صبح‌ها بعد از بلندشدن از رختخواب، بدتر می‌شود.
انگشتان خمیده
انگشتان خمیده پا می‌تواند دلیل قوس زیاد کف پا باشد که در آن، ابتدا چهار انگشت کوچک پا تحت تاثیر قرار می‌گیرند و انگشتان کوچکتر پا تمایل دارند به سمت پایین خمیده شوند. خمیده شدن رو به پایین انگشتان پا، به مرور قوس پا را افزایش می‌دهد. افرادی که این مشکل را دارند کفی کفش‌هایشان زودتر خراب می‌شود و کفش شکل زشتی پیدا می‌کند.
این فقط در مورد زشتی کفش شما نیست؛ انگشتان خمیده پا می‌تواند منجر به درد شدید پا شود.
متاتارسالژی
شایع‌ترین مشکل پا که توسط قوس زیاد ایجاد می‌شود، متاتارسالژیا است. در این مشکل از بیمار انتظار می‌رود درد شدیدی در توپی پا داشته باشد و دلیل آن واضح است. به همین دلیل، وزن بدن به درستی روی پاها توزیع نمی‌شود. وزن بدن به پاشنه و قسمت توپی پا فشار وارد می‌کند. بدین ترتیب، افرادی که دارای قوس بیش از حد پا هستند، با متاتارسالژیا روبرو می‌شوند.
مشابه بیماران مبتلا به فاشیای پلانتار، مبتلایان متاتارسالژیا نیز درد شدیدی را صبح‌ها هنگام بیدار شدن از خواب تجربه می‌کنند.
توجه: احتمال ابتلا به متاتارسالژیا در افرادی که قوس پای آنها بیش از حد طبیعی است، زیاد است.
درد کمر یا زانو
اگرچه دلایل زیادی برای درد کمر و زانو وجود دارد، با این وجود قوس زیاد کف پا می‌تواند یکی از این دلایل باشد. به طور معمول، افراد مبتلا به این مشکل نمی‌توانند پایدار راه بروند و به همین دلیل است که گاهی اوقات با کمردرد یا درد زانو روبرو می‌شوند.
اما قابل توجه است که قوس زیاد کف پا نمی‌تواند دلیل اصلی درد کمر و زانو باشد. دلایل دیگری نیز وجود دارد.
چگونه پس کاووس تشخیص داده می‌شود؟
هنگامی که برای پرسیدن علائم پس کاووس به پزشک مراجعه می‌کنید، به احتمال زیاد معاینه فیزیکی می‌شوید تا مشخص شود که واقعاً قوس کف پای شما زیاد است یا خیر. شرایط دیگری که معمولاً با قوس زیاد کف پا مرتبط است، نیز بررسی می‌شود.
ممکن است لازم شود از پاها رادیوگرافی کنید یا اسکن MRI از پاهای خود انجام دهید تا پزشک بتواند ساختار درست یا نادرست مشکلی که با آن دست و پنجه نرم می‌کنید را تشخیص دهد.
برنامه‌های درمانی چیست؟
اگر قوس کف پاهای شما زیاد است نباید اجازه دهید این اختلال مانع از انجام فعالیت‌های دلخواه شما شود، بلکه می‌توانید قدم‌هایی را برای درمان این مشکل بردارید و همچنان فعال باشید. گزینه‌های درمانی زیر به اصلاح قوس زیاد کف پا کمک بسیاری می‌کند.
کفش و ارتز
یکی از مهمترین درمان‌ها برای افرادی که کف پای آنها قوس زیادی دارد، دقت و تعمق در انتخاب کفش و ارتز است. اگر قوس کف پایتان زیاد است، باید از کفش و کفی‌هایی که باعث “کنترل حرکت” یا “ثبات” می‌شوند، خودداری کنید زیرا این محصولات برای افرادی که کف پای صاف و انعطاف پذیری دارند، طراحی شده‌اند. در عوض به دنبال کفش و کفی‌های نسبتا محکم اما کمی انعطاف پذیر باشید. از آنجا که پا سفت و محکم است، کفش‌هایی که کمی جذب ضربه می‌کنند راحت‌ترین کفش‌ها هستند. آنها همچنین می‌توانند به جلوگیری از آسیب کمک کنند. کفش‌های ورزشی، کفش‌های بالشتک دار یا اصطلاحا خنثی هستند که با این توصیف برای افرادی که قوس پایشان زیاد است، مناسب می‌باشند.
بریس
برای قوس زیاد کف پا می‌توان از بریس‌های مخصوص استفاده کرد. بریس را می‌توان در تمام طول روز پوشید و این فرصت خوبی برای بهبودی است.
فیزیوتراپی و ورزش
فیزیوتراپی همچنین ممکن است برای کشش و تقویت عضلات ساق پا توصیه شود. اغلب افرادی که قوس پایشان زیاد است، دچار سفتی عضلات ساق پا و یا ضعف عضلات در امتداد قسمت خارجی ساق پا (عضلات پروونئال) می‌شوند. اگرچه درمان نمی‌تواند شکل پا را تغییر دهد اما ممکن است به عملکرد و کنترل درد کمک کند. از آنجا که قوس زیاد پا با چرخش پا به داخل همراه است، احتمال رگ به رگ شدن مچ پا زیاد است. بنابراین حرکات تقویت عضله همراه با بریس مچ پا می‌تواند برای این افراد و پیشگیری از مشکلات پا مفید باشد.
تمرینات متنوعی وجود دارد که می‌توانید برای اصلاح قوس زیاد کف پا انجام دهید. از پزشک خود دربارهی انجام حرکات مناسب سوال کنید.
جراحی
اگر درمان محافظه کارانه نتواند شما را به نتیجه مطلوب برساند، ممکن است جراحی لازم باشد. انواع مختلفی از جراحی وجود دارد که پزشک می‌تواند بر اساس نیاز فردی انجام دهد:
- طولانی کردن تاندون: این روش شامل ایجاد بریدگی دقیق در تاندون‌های محکم ساق پا برای تراز شدن بهتر پا است. پس از جراحی، برای مدت چند هفته بی‌حرکتی پا برای بهبود تاندون‌ها ضروری است.
- استئوتومی (برش و تغییر شکل استخوان): اگر قوس زیاد کف پا از کودکی وجود داشته باشد و ساختار استخوانی پا به طور غیرطبیعی رشد کرده باشد، در این صورت ممکن است نیاز به برداشتن مقاطع کوچکی از استخوان باشد تا بتوان موقعیت مناسب پا را بازگرداند. اولین متاتارس، که در قسمت میانی پا در پشت انگشت شست پا قرار دارد، اغلب با استئوتومی درمان می‌شود. متاتارس غالباً در زاویه‌ای رو به پایین قرار دارد که بیشتر از حد طبیعی است که به نوبه خود هنگام تحمل وزن مچ پا را به سمت خارج پا می‌چرخاند.
- آرترودز: این روش همچنین به عنوان همجوشی مفصل شناخته می‌شود، مفصل آسیب دیده را به طور دائمی در یک موقعیت ثابت قفل می‌کند. این روش آخرین گزینه است اما گاهی اوقات در صورت قوس زیاد پا یا وجود آرتروز لازم است.
