تاریخ: ۲۲ آبان ۱۴۰۲
اکثر افراد برای تسکین علائم و نشانههای دیسک کمر به انجام عمل جراحی نیاز ندارند. چند روز استراحت در منزل در کنار مصرف داروهای مسکن ضد التهاب میتواند به بهبود درد کمر کمک کند. اگر علائم و نشانههای شما علی رغم امتحان کردن این روشهای درمانی بهبود پیدا نکرده است باید به پزشک مراجعه کنید تا از روشهای غیر جراحی از قبیل دارو درمانی و فیزیوتراپی روشهای درمانی خانگی برای بهبود درد پایین کمر شما استفاده کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت در کلینیک امید میتوانید با شماره تلفنهای02188801800 و 09107803155 تماس حاصل فرمایید.
روشهای درمانی خانگی دیسک کمر
اگر درد کمر شما شدید نیست، میتوانید از روشهای خانگی برای کاهش آن استفاده کنید که ممکن است مفید باشند. به عنوان مثال، میتوانید از کمپرس سرد یا گرم روی ناحیه کمر دردناکتان استفاده کنید تا درد را کاهش دهید. همچنین، میتوانید از انواع مختلف روشهای گرما درمانی مانند استفاده از استخر آب گرم استفاده کنید. استفاده از گرما در واقع میتواند به کاهش اسپاسم عضلات کمک کند. با این حال، باید به خاطر داشته باشید که انجام فعالیتهای جسمانی سنگین ممکن است فشار زیادی به کمر شما وارد کند و باعث طولانی شدن فرآیند بهبودی شود.
دارو درمانی
همه افراد دیسک کمر و عوارض حاصل از آن را به طور یکسان تجربه نمیکنند مثلاً برخی از افراد هیچ گونه علامتی ندارند حال آنکه برخی دیگر برای تسکین درد شدید خود به مصرف دارو نیاز خواهند داشت. پزشک و ارزیابی وضعیت شما میپردازد و سپس بر اساس درد کمر شما به تجویز داروهایی میپردازد که باعث تسکین درد خواهد شد.
داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب
گاهی اوقات درد حاصل از دیسک کمر به علت ملتهب شدن اعصاب و بافت نرم اطراف دیسک به وجود میآید. هنگامی که یک عصب ملتهب متورم میشود به دیسکی که دچار لغزش شده است فشار وارد میکند در این شرایط میتوان با مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب به درمان التهاب عصب پرداخت تا تورم آن از بین برود و درد شما تسکین پیدا کند. ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین رایج ترین نوع داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب هستند که تهیه آن نیازی به نسخه پزشک ندارد اما شما میتوانید با پزشک خود مشورت کنید تا شما را در خصوص نحوه استفاده از آنها راهنمایی کند. در صورتی که دیسک کمر باعث بروز درد بسیار شدید شود مصرف این داروها تاثیری در بهبود آنها ندارد پس پزشک به تجویز داروهای ضد التهاب قوی تری خواهد پرداخت.
شل کنندههای عضلانی
در صورتی که یک دیسک از جای اصلی خود بین مهرهها خارج شود و به یک عصب فشار وارد کند در روند ارسال سیگنالهای الکتریکی از عصب به بافت عضلانی مجاور اختلال ایجاد خواهد شد و این امر باعث بروز اسپاسم دردناک عضلانی میشود. شل کنندههای عضلانی به تسکین درد و رفع اسپاسم کمک میکنند و شما میتوانید با سهولت بیشتری راه بروید. پزشک به مدت یک تا دو هفته به تجویز این داروها خواهد پرداخت. در صورتی که درد کمر به علت اسپاسم عضلات به وجود آمده باشد با رفع اسپاسم سطح درد کاهش خواهد یافت.
داروهای مسکن
در صورتی که دیسک کمر به یک عصب فشار وارد کند شما دچار درد شدیدی خواهید شد. مصرف داروهای مسکن به تسکین درد کمک میکند و پزشک یک دوره کوتاه به تجویز این نوع داروها خواهد پرداخت. معمولاً شما باید یک هفته از این داروها استفاده کنید. مصرف داروهای مسکن باعث میشود که تا زمان شروع اثر گذاری داروهای ضد التهاب و شل کنندههای عضلانی احساس بهتری داشته باشید.
داروهای استروئیدی
در صورتی که مصرف داروهایی که این قسمت به آنها اشاره کردیم باعث بهبود درد کمر یا گردن شما نشود پزشک به تجویز داروهای خوراکی استروئیدی خواهد پرداخت. داروهای استروئیدی به کاهش التهاب در نقاط اطراف دیسک فشرده یافته کمک میکنند و باعث میشوند فشار از روی عصب درگیر شده برداشته شود و از میزان درصد کاسته شود. شما فقط میتوانید به مدت ۷ تا ۱۰ روز از این داروها استفاده کنید سپس پزشک به بررسی علایم و نشانههای شما میپردازد و در صورت لزوم به تجویز روشهای درمانی دیگری خواهد پرداخت.
کاهش وزن
چاقی و اضافه وزن باعث میشود که فشار زیادی به دیسک کمر وارد شود به همین دلیل اگر شما اضافه وزن دارید باید به فکر تغییر سبک زندگی خود و جلوگیری از وارد شدن فشار غیر ضروری به کمرتان باشید. به عنوان مثال به زنان توصیه میشود که کفش پاشنه بلند میپوشند یا کمتر از آن استفاده کنند زیرا به دیسک کمر فشار وارد میکند. شما باید از ایستادن یا نشستن به مدت طولانی خودداری کنید زیرا باعث میشود که فشار بسیار زیادی به ستون فقرات شما تحمیل گردد. از برداشتن اجسام سنگین خودداری کنید و اگر مجبور هستید یک جسم سنگین را بردارید حتماً کمر خود را صاف کنید و از ران و زانوی خود استفاده کنید مهم تر از همه آن که در هنگام نشستن یا ایستادن باید حالت صحیح بدن خود را حفظ کنید.
تمرینات کششی و سایر تمرینات سودمند برای دیسک کمر
انجام دادن برخی از تمرینات ورزشی بدون آنکه به ستون فقرات شما فشار وارد کند به کشش عضلات این ناحیه کمک خواهد کرد. انتخاب بهترین نوع تمرین ورزشی به شرایط شما و محل بیرون زدگی دیسک بستگی دارد. ورزش کردن به طور منظم معمولاً باعث کاهش درد خواهد شد زیرا عضلات کمر را تقویت میکند و ریسک بیرون زدگی دیسک را به حداقل میرساند.
آیا مصرف مکملهای دارویی به درمان دیسک کمر کمک میکند؟
دیسک کمر یا بیرون زدگی دیسک یا هر اسم دیگری که برای این اختلال به کار رفته است یک مشکل ناتوان کننده محسوب میشود. دیسک بین مهرهها نقش ضربه گیر را ایفا میکند و مهرههای ستون فقرات را به هم متصل مینماید. دیسک بین مهرهها از یک لایه سفت بیرونی ساخته شده و داخل آن توسط یک ماده ژله مانند پر شده است. همیشه احتمال خشک شدگی دیسک، شکستگی یا بیرون زدگی آن وجود دارد که این تغییرات اغلب باعث بروز درد میشوند زیرا دیسک یافته به اعصاب ستون فقرات فشار وارد میکند. رایج ترین روشی که برای درمان دیسک کمر وجود دارد استراحت کردن در بستر، فیزیوتراپی، تزریق استروئید، مصرف داروهای ضد التهاب، مصرف قرص مسکن و در صورت لزوم انجام عمل جراحی است. مصرف داروهای مکمل نیز میتواند روند تحلیل رفتگی دیسک ستون فقرات را کاهش دهد. در بخش زیر به برخی از مکملهای رایج برای بهبود دیسک کمر اشاره خواهیم کرد:
گلوکزامین سولفات
گلوکزامین سولفات یک ترکیب است که به طور طبیعی در مایع مفصلی وجود دارد و به طور معمول با درمان درد زانو و ران در ارتباط است. این ماده مفید در پوسته میگو و خرچنگ یافت میشود. گلوکزامین سولفات به لغزش بهتر استخوانها روی هم کمک میکند و به ترمیم غضروف کمک میکند. مصرف روزانه 1500 میلیگرم گلوکزامین سولفات میتواند به کاهش درد ناشی از دیسک کمر کمک کند.
کندروایتین سولفات
کندروایتین سولفات یک نوع گلوکزامین است و به طور طبیعی در غضروف انسان و حیوانات وجود دارد. مصرف روزانه ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی گرم از آن در کنار گلوکزامین به ترمیم غضروف آسیب دیده کمک خواهد کرد. مکملهای گلوکزامین/کندروایتین به صورت جامع در درمان اختلالات متعدد با مفصل دیسک کمر مورد بررسی قرار گرفته است. در یک تحقیق دانشمندان متوجه شدند که استفاده طولانی مدت از گلوکزامین کندروایتین میتواند به بهبود علائم و نشانههای تحلیل رفتگی دیسک کمک کند. افرادی که از این مکملها استفاده میکنند میگویند که توانسته به بهبود شرایط آنان کمک کند.
منگنز آسکوربات
منگنز آسکوربات یک ماده معدنی ضروری است که در انجام تعداد زیادی از فعالیتهای بدن از قبیل عملکرد صحیح عصب و تولید استخوان و بافت همبند نقش دارد. همان طور که قبلا اشاره کردیم تحقیقات نشان داده که مصرف روزانه ۱۳۲ تا ۱۹۸ میکروگرم از مکملهای منگنز میتواند باعث تسکین علائم و نشانههای دیسک کمر شود اما باید در مصرف این ماده معدنی دقت کنید زیرا میتواند باعث مسمومیت شود.
متیل سولفونیل متان (MSM)
سولفور ارگانیک به طور طبیعی در برخی مواد غذایی از قبیل گوشت، میوهها، سبزیجات و غلات یافت میشود و در بدن انسان نیز وجود دارد. اگرچه انجام دادن تحقیقات جامع کاملاً ضروری است تصور میشود که مصرف روزانه هزار تا ۳ هزار میلی گرم از مکمل متیل سولفونیل متان میتواند به کاهش التهاب و درد حاصل از بیماریهای تحلیل برنده مفصل کمک کند. متیل سولفونیل متان اغلب در کنار مکملهای گلوکزامین و کندروایتین استفاده میشود و باید در مصرف این مکمل احتیاط کنید زیرا این مکمل میتواند باعث بروز مشکلات گوارشی شود یا آنکه با داروهای رقیق کننده خون تداخل ایجاد کند.
ویتامین سی
ویتامین سی یک ماده مغذی بسیار قدرتمند است که در تولید کلاژن نقش دارد. کلاژن به ترمیم بافت همبند و بازسازی بافت آسیب دیده کمک میکند. محققان عقیده دارند که مصرف ۲۰۰۰ میلی گرم ویتامین سی به صورت روزانه با تاثیرات مثبتی برای افرادی که دچار دیسک کمر هستند همراه است. اگر چه ویتامین c در مکملها نیز وجود دارد بهتر است که از منابع طبیعی آن از قبیل مرکبات، کلم بروکلی، فلفل دلمه، اسفناج گل کلم و سایر مواد غذایی غنی از ویتامین c استفاده کنید.
نوشیدن آب
هنگامی که به موضوع دیسک کمر میپردازیم نباید از اهمیت مصرف آب غافل شویم. ۸۸% دیسک بین مهرههای ستون فقرات را آب تشکیل داده است و مصرف آب به مقدار کافی از بروز خشکی، شکستگی و صاف شدن دیسک جلوگیری خواهد کرد. همچنین آب برای انتقال مواد مغذی و خروج مواد زائد از غضروف و دیسک بین مهرهها بسیار ضروری است و برای رشد بهتر، ترمیم و محافظت از بافتهای حیاتی بدن واجب است. زنان باید روزانه 1/2 لیتر آب مصرف کنند حال آنکه مردان به نیم لیتر بیشتر آب نیاز دارند.
سایر روشهای درمانی غیر جراحی
فیزیوتراپی
متخصص ارتوپدی معمولاً ارتباط نزدیکی متخصص فیزیوتراپی دارد تا بهبود شرایط شما کمک کند. فیزیوتراپی باعث تسکین درد خواهد شد و از بروز آسیب دیدگی بیشتر دیسک کمر جلوگیری میکند. پزشک بر اساس شرایطی که دارید، محل بروز درد و سطح عمومی سلامت شما یک برنامه درمانی جامعه را پیشنهاد خواهد کرد. تقویت عضلات مرکزی – عضلات کمر، شکم، باسن و قسمت بالایی ران یک بخش ضروری در برنامه فیزیوتراپی محسوب میشود که به بهبود علائم و نشانههای دیسک کمک خواهد کرد. در صورتی که این عضلات ضعیف باشند وزن بیشتری را به ستون فقرات تحمیل خواهد کرد و این وضعیت اغلب باعث ناپایداری ستون فقرات و بروز مشکلات بیشتر در این ناحیه خواهد شد. متخصص فیزیوتراپی میتواند نحوه انجام دادن یک مجموعه از تمرینات ورزشی برای تقویت عضلات مرکزی را به شما یاد دهد که باعث بهبود حالت بدن، رفع فشار از روی اعصاب درگیر شده ناشی از لغزش دیسک و تسکین درد خواهد شد. او همچنین روشهایی را به شما یاد میدهد که به بهبود عملکرد بدن و احساس بهتر در هنگام تقویت عضلات مرکزی کمک میکند. تمرینات کششی، ماساژ درمانی و استفاده از کمپرس گرم و سرد یک بخش از برنامه درمانی شما محسوب میشوند.
تزریق استروئید
استروئید یک روش جایگزین برای استروئید خوراکی است که به تسکین درد حاصل از دیسک کمر کمک میکند. در اکثر مواقع تزریق استروئید زمانی تجویز میشود که سایر روشهای غیر جراحی نتوانسته باشد کمکی به بهبود شما نماید. استروئید دارای خواص ضد التهابی قوی است و میتوان آن را به طور مستقیم به درون فضای اپی دورال تزریق کرد. فضای اپی دورال قسمتی است که طناب نخاعی درون آن قرار دارد. تزریق استروئید تحت بی حسی موضعی انجام میشود و متخصص درد و متخصص رادیولوژی از اشعه ایکس برای هدایت فرایند درمان و اطمینان از تزریق صحیح دارو استفاده میکنند. فرایند تزریق معمولا در کمتر از ۳۰ دقیقه انجام میشود. معمولاً تاثیرات حاصل از تزریق استروئید از یک هفته تا یک سال و گاهی اوقات مدت بیشتری باقی خواهد ماند. اما برخی از بیماران میگویند که تزریق استروئید تاثیری در بهبود آنها نداشته است. هیچ گونه دارویی وجود ندارد که بتوان قبل از تزریق از اثرگذاری آن اطمینان حاصل کرد با این حال در تعداد زیادی از افراد تاثیرات حاصل از تزریق استروئید و تسکین درد تا مدت زیادی باقی میماند. استروئید زمانی اثرگذاری بیشتری دارد که قبل از شروع فیزیوتراپی تزریق شود و سپس از تمرینات ورزشی تقویت کننده استفاده گردد.
طب سوزنی
طب سوزنی روش درمانی دیگر است که در آن پزشک تعدادی سوزن بسیاری را وارد نقاط مختلف روی سطح پوست میکند تا نقاط ماشهای را هدف قرار دهد و باعث اختلال در مسیرهای عصبی شود. طب سوزنی باعث افزایش فرایند گردش خون در موضع مورد نظر خواهد شد و به آزاد سازی اندروفین که یک نوع مسکن طبیعی است کمک میکند. معمولاً سوزنها حدود ۲۰ تا ۴۰ دقیقه در موضع مورد نظر باقی میمانند. پزشک برای کسب نتایج بهتر انجام چندین جلسه درمان را توصیه خواهد کرد.
انجام عمل جراحی
اگرچه اکثر افرادی که دچار دیسک کمر هستند از روشهای درمانی غیر جراحی استفاده میکنند در برخی موارد انجام عمل جراحی ضروری خواهد بود. در صورتی که دیسک کمر باعث بروز درد شدید شود پزشک انجام عمل جراحی را توصیه خواهد کرد. این روشهای جراحی معمولاً غیر تهاجمی هستند و دوران بهبود پس از جراحی کوتاه است.