درمان آسیب دیدگی شانه بعلت صدمه دیدن مفصل و تاندون شانه با فیزیوتراپی

تاریخ: 20 آبان 1402

آسیب دیدگی شانه اغلب در بزرگسالان جوانی که ورزش می‌کنند اتفاق می‌افتد. به عنوان مثال هنگام شنا کردن یا بازی کردن تنیس به صورت مکرر از یک ماهیچه استفاده می‌کنید که این امر می‌تواند منجر به استفاده بیش از حد از آن عضله و مشکلات و صدمات بیشتر شود. اگر در طول هفته یک برنامه ورزشی دارید و سپس در آخر هفته در ورزش‌های رقابتی شرکت می‌کنید، ممکن است به دلیل عدم آمادگی به شانه خود آسیب وارد کنید. علت شایع دیگر آسیب شانه، کارهای دستی است. کارگران ساختمانی، باغبان‌ها، افرادی که پنجره‌ها را پاک می‌کنند و نقاشان اغلب از درد شانه شکایت می‌کنند. بالا بردن مکرر دست‌ها به سمت بالای سر یا حرکت دادن بازوها در یک الگوی یکسان به شکل مداوم، باعث ایجاد سفتی مفصل می‌شود و دامنه حرکتی شانه را محدود می‌کند. با رسیدن به میانسالی، خطر آسیب شانه افزایش پیدا می‌کند. زیرا عضلات شما به اندازه دوران جوانی انعطاف پذیر نیستند. در صورت داشتن هرگونه علائم آسیب شانه باید برای درمان موثر آن به پزشک مراجعه کنید. امروزه تکنیک‌های فیزیوتراپی برای درمان آسیب شانه یا مفصل بسیار موثر می‌باشند.

ما در کلینیک سلامت امید تلاش می‌کنیم آسیب‌های شانه هر فرد را به عنوان یک موقعیت منحصر به فرد بررسی کرده و اطمینان حاصل کنیم که افراد می‌توانند بدون داشتن درد به فعالیت‌هایی که از آن‌ها لذت می‌برند بازگردند. پزشکان ما برای بررسی و درمان انواع آسیب‌های ورزشی از جمله آسیب‌های شانه، اقدامات محافظه کارانه را در اولویت قرار می‌دهند. جراحان ارتوپدی ما در موارد صدماتی که مستلزم انجام عمل جراحی هستند، به شما کمک می‌کنند تا انتخاب خود برای درمان را درک کنید و اطلاعات مورد نیاز برای آمادگی جهت عمل جراحی را به شما ارائه می‌کنند. آنها اقدامات احتیاطی برای به حداقل رساندن تمام خطرات را انجام می‌دهند و تلاش می‌کنند برای بهبودی هرچه سریعتر، شما را در بهترین وضعیت قرار بدهند.

تیم ما همچنین شامل فیزیوتراپیست و مربیان معتبر ورزشی برای کمک به شما در فرایند توانبخشی است. تیم پزشکی در تمام مراحل پس از آسیب دیدگی شما، از اولین ملاقات گرفته تا زمان بهبودی، شما را تحت نظارت قرار می‌دهند و می‌توانید با خیال راحت به سبک زندگی کاملاً فعال خود بازگردید.

انواع آسیب‌های شانه 

شانه شما زمانی شروع به صدمه دیدن می‌کند که شرایط خاصی شما را در معرض آسیب قرار دهد. ممکن است شما از آرتروز گلنوهومرال رنج ببرید که به غضروف درون مفصل آسیب می‌رساند یا مبتلا به پوکی استخوان باشید که باعث ضعف استخوان‌های درون مفصل می‌شود. از سوی دیگر، احتمال آن وجود دارد که دچار درد فشردگی عصب در کمر یا گردن نیز باشید.

آسیب‌های شایع شانه برای تمام افراد، خواه پیر خواه جوان به وجود می‌آید. در اکثر موارد شما با یک مشکل یا آسیب مواجه هستید. این مشکلات یا آسیب‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• بی‌ثباتی شانه. هنگامی که استخوان بازو از سوکت مفصل شانه خارج شده یا به بیرون لغزیده است، ممکن است آسیب جزئی یا دررفتگی کامل شانه اتفاق بیفتد.
• سندروم گیر افتادگی شانه. در این وضعیت، تاندون چرخاننده شانه یا بورسی، دچار التهاب شده است. در این صورت هنگامی که شانه‌های خود را حرکت می‌دهید تاندون متورم روی مفصل ساییده می‌شود و باعث ایجاد درد می‌گردد.
• شانه منجمد. شانه منجمد یا شانه یخ زده در سه مرحله به وجود می‌آید: ابتدا با درد بسیار شدید آغاز می‌شود؛ سپسمفصل گیر می‌کند و در نهایت شما توانایی هر گونه حرکتی را از دست می‌دهید. این وضعیت قابل درمان است اما یک وضعیت پزشکی نگران کننده است.
• بورسیت شانه. هنگامی که بورسی پر از مایع دچار التهاب می‌شود، مفصل شما توانایی خود برای به حداقل رساندن اصطکاک میان تاندون و استخوان را از دست می‌دهد.
• تاندونیت شانه. این وضعیت زمانی ایجاد می‌شود که تاندون‌های چرخاننده شانه یا تاندون دو سر دچار التهاب و تحریک شود.
• جدا شدن شانه. این آسیب زمانی اتفاق می‌افتد که استخوان ترقوه و تیغه شانه به طور کامل یا به طور جزئی از یکدیگر جدا شده باشند.
• پارگی در مفصل شانه. این وضعیت نشان دهنده وجود یک پارگی در بافتی است که سوکت شانه را احاطه می‌کند.
• شکستگی. شکستگی ممکن است به صورت ترک مویی یا شکستگی کامل به وجود بیاید. سقوط از ارتفاع، ضربه مستقیم یا تصادفات رانندگی از دلایل شایع شکستگی شانه هستند.
• کشش یا پارگی. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که رباط شانه دچار کشش یا پارگی شده باشد. گاهی اوقات این وضعیت با کشش یا پارگی عضله نیز همراه است.

علائم

افرادی که دچار صدمات شانه شده‌اند ممکن است یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه کنند:

• درد مداوم، خفیف یا شدید یا درد تیز در شانه یا یکی از نواحی شانه
• عدم توانایی برای بالا بردن دست آسیب دیده یا حرکت دادن شانه
• سفتی عضلات و/ یا اسپاسم عضلانی
• تورم یا قرمزی
• بدشکلی قابل توجه شانه

درمان آسیب‌های شانه

از آنجا که ممکن است شانه شما به طرق مختلفی آسیب‌دیده باشد، باید یک متخصص برای تشخیص آسیب شانه شما را معاینه کند. ممکن است لازم باشد برای تعیین میزان توانایی مفصل برای تحرک تحت آزمایش‌های جسمانی قرار بگیرید. اگر آسیب دیدگی شما شکستگی یا دررفتگی شانه باشد، ممکن است پزشک برای بی‌حرکت نگه داشتن شانه در حین بهبودی برای شما آتل ببندد.

ممکن است پزشک شما بسته به آسیب دیدگی، جهت درمان آسیب شانه توصیه‌هایی به شما بکند. این توصیه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• استراحت کردن همراه با اجتناب از انجام تمام فعالیت‌هایی که باعث تشدید آسیب می‌شوند.
• مصرف داروهای ضد درد بدون نسخه مانند ایبوپروفن برای تسکین درد. در صورت لزوم ممکن است پزشک برای تهیه داروهای قوی‌تر نسخه بنویسد.
• انتخاب تزریق استروئید برای تسکین سریع‌تر درد. اگرچه ممکن است این روش درمانی چندین ماه طول بکشد، با این حال این امکان را به شما می‌دهد تا بدون درد در فرایند توانبخشی مشارکت پیدا کنید.
• انجام فیزیوتراپی به محض فروکش کردن درد. تمرین و کشش به شما کمک می‌کند تا انعطاف پذیری و قدرت مفصل شانه خود را بازیابی کنید.

چگونه باید از یخ برای درمان استفاده کرد؟

مدیریت زودرس درد برای بهبود سریع‌تر آسیب‌های شانه بسیار مهم است. اگر به تازگی دچار آسیب دیدگی شانه شده‌اید، مهم است که علائمی مانند درد، تورم و التهاب را مدیریت کنید. شما می‌توانید با استفاده از یخ یا یک پک سرمایشی این علائم را کنترل کنید. گذاشتن یخ با کاهش میزان جریان خون در شانه آسیب دیده، باعث به حداقل رساندن تورم یا التهاب می‌شود.

• یخ را مستقیما روی پوست خود نگذارید. در عوض قبل از گذاشتن آن روی ناحیه آسیب‌دیده شانه، آن را در یک پارچه پیچید.
• بیشتر از ۳۰ دقیقه یخ را روی پوست نگه ندارید.
• اطمینان حاصل کنید که قبل از ورزش کردن از یخ استفاده نمی‌کنید. یخ باعث انقباض عروق خونی می‌شود و تنها پس از آسیب دیدگی برای کاهش تورم مفید است. استفاده از آن قبل از ورزش کردن می‌تواند خطر آسیب دیدگی را افزایش دهد.

کاهش تورم با یخ یا بسته‌های سرمایشی، طی دو تا سه روز پس از آسیب دیدگی باعث افزایش سرعت بهبودی می‌شود. ممکن است پزشک شما بسته به نوع آسیب دیدگی شانه و در صورت نیاز شما به کاهش درد، ادامه دادن استفاده از یخ را توصیه کند.

چه زمانی باید از گرما درمانی برای یک آسیب دیدگی استفاده کرد؟

اگر ناحیه آسیب دیده التهاب دارد یا تورم دارد، استفاده از گرما ممکن است منجر به افزایش جریان خون در آن ناحیه شود که ممکن است موجب تشدید التهاب و تورم شود. بنابراین، در این موارد توصیه می‌شود از گرما خودداری کنید. اما، استفاده از گرما می‌تواند در برخی موارد مفید باشد، به عنوان مثال برای کمک به تسکین درد مزمن شانه یا به منظور سفتی کم کردن مفاصل و عضلات. در این صورت، گرما باعث انبساط عروق خونی و افزایش خونرسانی به ناحیه آسیب دیده می‌شود و مواد مغذی را به آن منطقه می‌رساند، همچنین سفتی عضلات و مفاصل را کاهش می‌دهد. اما، برای تصمیم‌گیری درباره استفاده از گرما و مناسب بودن آن برای نوع آسیب دیدگی شانه خود، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. او می‌تواند شما را راهنمایی کند و درمان مناسب را برای شما تعیین کند.

• حتماً از حرارت «گرم» استفاده کنید نه «داغ»
• برای گرما درمانی از یک پارچه گرم، پد حرارتی یا گرمای مرطوب استفاده کنید.
• بیشتر از ۳۰ دقیقه از حرارت استفاده ننمایید.

فیزیوتراپی برای صدمات شانه به چه معنا است؟

اگرچه ممکن است ورزشکاران حرفه‌ای و افراد فعال به عمل جراحی احتیاج داشته باشند؛ اما افرادی که فعالیت کمتری دارند اغلب می‌توانند از همان تکنیک‌هایی که برای درمان ورزشکاران سطح بالا استفاده می‌شود مانند فیزیوتراپی، تمرینات قدرتی و بستن طولانی مدت بریس در کنار تغییرات اصلاحی سبک زندگی بهره ببرند. در حقیقت صدمات شانه اغلب به درمان غیرجراحی بسیار خوب پاسخ می‌دهند. گزینه‌های غیر جراحی مناسب برای شما از ورزش‌های آرتروز شانه و فیزیوتراپی برای بورسیت ماهیچه چرخاننده شانه یا تاندونیت شانه گرفته تا درمان پارگی شانه، با توجه به شدت آسیب دیدگی یا التهاب مفاصل شما تعیین می‌شوند. با در نظر داشتن این موضوع افرادی که در مراحل اولیه استئوآرتروز قرار دارند می‌توانند از دامنه کاملی از درمان‌های غیر جراحی بهره مند شوند.

در بیشتر موارد متخصص ارتوپدی، فیزیوتراپی را به عنوان بخشی از برنامه درمانی بیمار توصیه می‌کند.

آموزش

 در ابتدا درمانگر چگونگی عملکرد شانه را به بیمار آموزش می‌دهد. هدف از این مرحله، کمک به بیمار در درک چگونگی موقعیت وضعی بدن خود و بیومکانیکی که ممکن است در آسیب شانه نقش داشته باشد و همچنین آموزش چگونگی اجتناب از این مسائل در آینده است.

ارزیابی و بازآفرینی حرکات 

در ورزشکاران احتمالاً نوعی شکل حرکت نادرست در آسیب دیدگی آنها نقش داشته است. بنابراین در فیزیوتراپی، درمانگر و پزشک شکل نامناسب (در صورت وجود آن) را شناسایی کرده و نحوه تنظیم مکانیک بدن را به بیمار آموزش می‌دهند.

 درمان دستی

درمان دستی یک روش درمانی است که در آن پزشک یا درمانگر به صورت خودکار و برخلاف نحوه حرکت بیمار، ناحیه درمانی بدن را ماساژ و حرکت می‌دهند. این روش درمانی منجر به حرکت شانه می‌شود و این باعث افزایش جریان خون در ناحیه آسیب دیده می‌شود و به کاهش التهاب کمک می‌کند. علاوه بر این، درمان دستی می‌تواند فرآیند بهبودی را تسریع کند و به افزایش دامنه حرکتی بیمار پس از عمل جراحی کمک کند. به طور خلاصه، درمان دستی از طریق حرکت و ماساژ ناحیه مورد نظر، تأثیر مثبتی بر روی شانه دارد و بهبودی و بهبود عملکرد آن را تسهیل می‌کند.

مدالیته­‌های فیزیوتراپی 

مدالیته درمانی در فیزیوتراپی تحت عنوان وسائل ترموتراپی ( گرما درمانی ) برای کاهش درد پس از آسیب شانه و کرایوتراپی ( سرمادرمانی ) برای التهاب مفصل شانه بکار می­رود. از مزیت‌­های اصلی دستگاه­‌های فیزیوتراپی شامل افزایش جریان خون در قسمت صدمه دیده، تحریک نقاط در د و گیرنده­‌های عصبی، جذب مستقیم انرژی مادون قرمز، افزایش تغذیه در سطح سلولی، کاهش ورم و روند التهابی می­باشد . دستگاه شاک ویو تراپی، تحریک الکتریکی و اولتراسوند  از بهترین و پرکاربردی­ترین تکنیک‌های فیزیوتراپی است که بسته به شدت آسیب نوع درمان و تعداد جلسات درمانی برای هر بیمار متفاوت است.

 تمرینات قدرتی

 تمرینات قدرتی به منظور بازیابی قدرت مفصل شانه انجام می‌شوند. نوع تمرینات قدرتی به آسیب خاصی که اتفاق افتاده است بستگی دارد. عضلات ضعیف باعث تشدید برخی صدمات شده و باعث می‌شوند عضلات دیگر مجبور به جبران این ضعف شوند. پزشک تمام عضلات ضعیف شانه را شناسایی کرده و تمریناتی را برای تقویت این عضلات توصیه می‌کند. برخی از این تمرینات در حضور پزشک انجام می‌شوند؛ در حالیکه برخی دیگر را می‌توان در خانه نیز انجام داد.

تمرینات دامنه حرکتی 

معمولاً زمانی که یک شانه دچار درد می‌شود، اغلب بیماران به طور طبیعی از حرکت دادن و استفاده از آن اجتناب می‌کنند. اگرچه اجتناب از حرکت می‌تواند باعث کاهش تداوم درد و دفعات بروز آن شود، اما می‌تواند به سفت شدن مفصل شانه نیز بیانجامد. تمرینات دامنه حرکتی به منظور بازیابی انعطاف‌پذیری در مفصل شانه انجام می‌شود.

 آموزش عملکرد

درمانگر همچنین به بیمار می‌آموزد که چگونه فعالیت‌های خود را به نحوی تنظیم کند که با شانه در حال بهبود انطباق پیدا کنند. این آموزش ممکن است شامل نحوه شنا کردن، نحوه پرتاب یک توپ یا نحوه قرار دادن وسایل در یک قفسه باشد. این اصلاحات به بیمار این امکان را می‌دهند تا ضمن محافظت از مفصل در مقابل آسیب دیدگی بیشتر، سبک زندگی فعال خود را حفظ کند.

تزریقات داخل مفصل شانه 

در بسیاری از آسیب­های شانه مانند آرتروز بعلت تخریب و از بین رفتن بافت شانه از تزریقات پی ارپی، پلاسمای غنی شده از خون استفاده می‌­شود. تحقیقات نشان داده تزریق پی ار پی شانه در کاهش درد و ترمیم بافت آسیب دیده تاثیر بسزایی دارد. این درمان تنها توسط متخصصین با تجربه در کلینیک‌­های درد انجام می­شود. این روش درمانی چون از خون خود بیمار استفاده می­شود هیچ عارضه­‌ای ندارد. پلاسمای گرفته شده از خون طی مراحلی که توسط پزشک و با استفاده از دستگاه مدرن انجام می­شود، به قسمت درد تزریق می­‌شود. تنها کمی درد و سوزش را ممکن است بیمار احساس کند.

در چه صورت آسیب شانه با جراحی درمان می‌­شود؟ 

اگر گزینه‌های غیر جراحی باعث کاهش درد شما نشوند یا سایر علائم شما را کاهش ندهند، ممکن است زمان انجام عمل جراحی شانه فرا رسیده باشد. در صورت امکان و در صورتی که عمل جراحی برای شما مناسب باشد، جراح ارتوپدی جراحی آرتروسکوپی سرپایی را انتخاب می‌کند. این یک روش جراحی با حداقل تهاجم است که:

• به برش‌های کوچک‌تری برای انجام عمل احتیاج دارد.
• در نتیجه زخم کمتری به جا می‌گذارد.
• نیاز به مصرف داروهای مسکن را کاهش می‌دهد
• و باعث بهبود سریع‌تر می‌شود.

متخصصان ارتوپدی شانه برخی از پیچیده‌ترین روش‌های جراحی شانه از جمله جراحی اصلاح شانه را انجام می‌دهند. صرف نظر از نوع عمل جراحی که شما تحت آن قرار می‌گیرید اهداف عمل شامل کاهش درد و بهبود عملکرد می‌باشد. انواع جراحی‌های شانه که ممکن است انجام شوند شامل موارد زیر است:

• آرتروسکوپی شانه که برای ترمیم بافت درون و اطراف شانه یا برای خارج کردن سیخ‌های استخوانی انجام می‌شود.
• جراحی تعویض جزئی یا کامل مفصل شانه یا جراحی اصلاح شانه که برای جایگزینی مفصل شانه یا ترمیم جابجایی مفصل قبلی انجام می‌شود.
• جراحی تاندون چرخاننده شانه که برای درمان پارگی و سایر آسیب‌های تاندون چرخاننده شانه (که باعث اتصال مفصل شانه به عضلات چرخاننده آن می‌شود) صورت می‌گیرد.
• سایر انواع جراحی شانه

جراح ارتوپد شما برای اطمینان از اینکه شما بهترین مراقبت و درمان ممکن را دریافت می‌کنید، با پزشک مراقبت‌های اولیه شما همکاری خواهد کرد. بسته به درمان توصیه شده یا نوع عمل جراحی شما، ممکن است جراح با یک فیزیوتراپیست، متخصص بیهوشی، متخصص مراقبت‌های بیمارستانی، پرستاران ارتوپدی و سایر کادر بیمارستانی همکاری کند تا در تمام طول درمان مراقبت و درمان مختص شما را به خوبی ارائه کند.