انواع آسیب‌های دیسک کمر: درمان آسیب دیسک کمر با فیزیوتراپی و جراحی

درد مهره‌های کمری ستون فقرات یا درد پایین کمر شایع‌ترین و پرهزینه‌ترین مشکل اسکلتی عضلانی در سراسر جهان است. در سراسر جهان، کمردرد یکی از دلایل اصلی ناتوانی و دلیل اصلی مرخصی گرفتن و کناره‌گیری دائمی از کار و سایر فعالیت‌های مهم زندگی افراد است. خبر خوب این است که بیشتر انواع کمر درد و انواع صدمات و آسیب‌های دیسک کمر با فیزیوتراپی قابل درمان است.

انواع آسییب‌های دیسک کمر 

صدمات دیسک کمر انواع مختلفی دارند ، و مردم عناوین مختلفی مثل تحدب دیسک یا سُرخوردگی دیسک را برای آن به کار می‌برند. در اینجا انواع اصلی آسیب‌های دیسک کمر را ذکر می‌نماییم.

فتق دیسک کمر

در فتق دیسک، پوسته بیرونی دیسک که آنالوس نامیده می‌شود ترک خورده و درنهایت پارگی کوچکی در آن ایجاد می‌شود. در این حالت قسمت داخلی دیسک که هسته نام دارد می‌تواند از این پارگی خارج شود. فتق دیسک کمر ممکن است بسیار دردناک باشد و اگر بخش مرکزی یا هسته دیسک اعصاب نخاعی را تحت فشار قرار دهد ، ممکن است فرد در یک یا هر دوپای خود دچار ضعف ، تغییر حس یا درد شود. در صورت بروز هر یک از علائم مذکور بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید. نگران نباشید حتی فتق دیسک کمر هم با فیزیوتراپی مناسب می‌تواند بهبود پیدا کند.

بیرون‌زدگی ( پرولاپس) یا تحدب (بالجینگ) دیسک کمر

بر خلاف فتق دیسک، در بیرون‌زدگی ( پرولاپس) یا تحدب (بالجینگ) دیسک، دیواره بیرونی دیسک (آنولوس) همچنان سالم است. با این وجود، لایه بیرونی دیسک نازک‌تر و ضعیف‌تر شده و مواد داخلی دیسک (هسته دیسک) با حرکت کردن، به سمت ناحیه ضعیف شده دیسک رفته در آن‌جا حالت برآمده پیدا می‌کنند. اگرچه تصاویر ام آر آی کمر بسیاری از افراد، ممکن است نشان دهنده تحدب ( بالجینگ) دیسک کمر باشد، اما این نوع آسیب دیسک کمر ممکن است هیچ ارتباطی با کمر درد فرد نداشته باشد. در حقیقت ، تصاویر ام آر ای کمر بیش از نیمی از افراد بالای 60 سال، نشان دهنده تحدب دیسک کمر هستند در حالی که این افراد کمر درد ندارند. بنابراین تحدب دیسک لزوما دلیل کمر درد نیست.

انحطاط یا دژنراسیون دیسک

همه ما در مقطعی از زندگی خود دچار دژنراسیون دیسک خواهیم شد. در واقع دژنراسیون فقط یک کلمه فانتزی برای پیر شدن است. اگر موهایتان خاکستری و پوستتان دچار چین و چروک شده است، پس با مفهوم پیری و تغییرات بدنی همراه آن آشنا هستید. با گذشت زمان و بالا رفتن سن، دیسک‌های کمر ما هم تغییر می‌کنند. ساختار سلولی دیسک‌های کمری، دیواره‌های بیرونی و گاهی اوقات ارتفاع دیسک‌ها با افزایش سن تغییر می‌کنند. مجددا، وجود این موارد در ام آر ای نیز لزوما ممکن است علت کمردرد نباشد و نیازی به نگرانی نیست. همانقدری نگران، دژنراسیون دیسک‌های کمر خود باشید، که نگران خاکستری شدن موهایتان می‌شوید.

زمان لازم برای بهبودی آسیب‌های دیسک کمر 

بعد از صحبت در مورد مهره‌های کمری ستون فقرات و انواع آسیب‌های دیسک کمر، حال می‌خواهیم درباره زمان لازم برای بهبودی آسیب‌های دیسک کمر و تمرینات سرخوردگی دیسک صحبت کنیم.

بهبودی صدمات دیسک کمر حتی تا 2 سال پس از آسیب‌دیدگی هم ممکن است طول بکشند. عوامل زیر ممکن است تاثیر مثبتی طور مثبتی در کوتاه‌تر شدن این زمان داشته باشد:

• مراجعه و کار با فیزیوتراپیستی که در درمان آسیب‌ها و تمرینات دیسک کمر تخصص دارد
• کاهش التهاب ناشی از آسیب دیسک کمر طی 2-4 هفته اول
• انجام روزانه تمرینات سرخوردگی دیسک که توسط فیزیوتراپیست برای بیمار تجویز شده
• کاهش استرس و فشار کار از روی دیسک کمر طی دوره بهبودی
• ترک سیگار ، که زمان بهبودی را 30٪ به تأخیر می‌اندازد

یک ارزیابی کامل و دقیق توسط یک متخصص فیزیوتراپی واجد شرایط، اولین گام در تنظیم یک برنامه جامع درمان آسیب‌ دیسک کمر است.

گزینه‌های درمانی برای آسیب‌دیدگی دیسک کمر 

تمرین و ورزش

تمرینات و ورزش‌های مناسب برای درمان آسیب دیدگی دیسک کمر که توسط یک متخصص فیزیوتراپی تجویز می‌شوند معمولا شامل موارد زیر است:

• تمرینات سُرخوردگی دیسک را برای کاهش تورم و ترمیم دیواره بیرونی دیسک که بهتر است به صورت روزانه انجام شوند. بعضی افراد تمرینات سُرخوردگی دیسک را به طور معمول، روزانه در ست‌هایی با 10-25 تکرار ، و مجموعا 100-250 بار انجام می‌دهند.
• تغییر و اصلاح وضعیت بدنی و نحوه فعالیت‌ها برای کاهش فشار وارده بر دیسک کمر آسیب‌‌دیده. تلاش برای حفظ قوس صحیح گودی کمر در هنگام نشستن، ایستادن و راه رفتن به رفع فشار اضافه بر ناحیه آسیب‌دیده کمر کمک می‌کند.
• هر بیماری که دچار آسیب‌های دیسک کمر شده باشد، به یک برنامه قوی‌سازی کامل عضلات ناحیه مهره‌های کمری نیاز دارد. این تمرینات عضلات کف لگن ، عضلات عمقی و عضلات تحتانی شکم (عضلات مرکزی که اصطلاحا “هسته ” بدن را تشکیل می‌دهند) را هدف قرار می‌دهند. هنگامی که عضلات اصلی در هنگام حرکات روزمره برای پشتیبانی و تحمل وزن بدن ما کار کنند و درگیر شوند ، آسیب‌های دیسک کمر سریع‌تر بهبود می‌یابند.

فیزیوتراپی چگونه به بهبود آسیب‌های دیسک کمر کمک می‌کند؟

در نهایت، هدف کلی و نهایی از فیزیوتراپی ان است که به بیمار کمک کنند تا هر چه زودتر به ظرفیت بدنی کامل خود برگردد، بدون این که دچار اسیب دیگری شود. یک متخصص فیزیوتراپی به هیچ وجه روش‌های درمانی مثل استفاده طولانی مدت از دارو و یا جراحی را پیشنهاد نمی‌کند، مگر این که این روش‌ها کاملا ضروری باشند.

روش‌های پرطرفدار در میان فیزیوتراپیست‌ها

فیزیوتراپیست‌ها به بیماران کمک می‌کنند تا فعالیت‌هایی را انجام دهند که باعث تسکین دردشان شده و با بهبود وضعیت کلی بدن کمک می‌کنند تا صدمات بیشتری برای فرد ایجاد نشود.

در فیزیوتراپی از دو روش کلی استفاده می‌شود که فیزیوتراپی “منفعل” و فیزیوتراپی “فعال” نامیده می‌شوند.

روش‌های درمانی فیزیوتراپی منفعل برای فتق دیسک

از جمله روش‌های منفعل فیزیوتراپی، ماساژ عمیق بافت‌ها، گرما درمانی ، سرما درمانی ، آب درمانی ، استفاده از دستگاه TENS (تحریک الکتریکی عصب و عضله از راه پوست) و تراکشن ( یا کشش) را می‌توان نام برد.

روش‌های درمانی فیزیوتراپی فعال برای فتق دیسک در پایین کمر

روش‌های فعال فیزیوتراپی برای درمان فتق دیسک کمر به بهبود انعطاف پذیری، اصلاح و بهینه‌سازی وضعیت بدن، قوی‌سازی، بهبود پایداری مفاصل و تقویت حرکات مفاصل کمک می‌کنند.

نمونه‌هایی از این روش‌ها عبارتند از:  تمرینات ثبات مرکزی ، تمرینات انعطاف پذیری، هیدروتراپی و تمریناتی که باعث تقویت عضلات می‌شوند.

جراحی‌های لامینکتومی و دیسککتومی

لامینا ساختار سقف مانندی روی ناحیه پشتی کانال ستون فقرات تشکیل می‌دهد. در جراحی لامینکتومی، قطعه کوچکی به اندازه یک ناخن شست از لامینا برداشته می‌شود و بدین شکل جراح راحت‌تر می‌تواند دیسک مشکل‌دار را خارج کند (دیسککتومی). این عمل عمدتاً در مواردی انجام می شود که فتق دیسک بر عصبی فشار ایجاد کرده و باعث کشیده شدن درد تا پایین یکی از پاها شده باشد.

میکرودیسککتومی

جراحی میکرودیسکتومی در حال تبدیل شدن به جراحی استاندارد فتق دیسک کمر است. از این روش هنگامی استفاده می‌شود که فتق دیسک به ریشه عصب فشار وارد کند. در این روش بخشی از دیسک مشکل‌دار را به دقت خارج می‌کنند (دیسککتومی). در این عمل، از انجایی که با میکروسکوپ جراحی انجام می‌شود، جراح فقط باید برش بسیار کوچکی در ناحیه کمر ایجاد کند، و از آن‌جایی که عملی کم تهاجمی است ، به نظر می‌رسد مشکلات و ناراحتی‌های کمتری در دوره بهبودی برای بیماران ایجاد کند. مدافعان این روش همچنین بر این باورند که انجام این جراحی راحت‌تر است و در آن اسکاری در اطراف اعصاب و مفاصل ایجاد نشده و به بیماران کمک می‌کند تا سریع‌تر بهبود یابند.

فیوژن خلفی کمر

فتق دیسک کمر باعث دردهای مکانیکی می‌شود ، یعنی دردهایی که ناشی از فرسودگی و آسیب‌دیدگی بخش‌هایی از مهره‌های کمری ایجاد می‌شوند. جراحی فیوژن کمر عمدتاً برای توقف حرکت ناحیه دردناک با جوش دادن یا الحاق دو یا چند مهره به هم و تبدیل آن‌ها به یک استخوان بی‌حرکت استفاده می‌شود. این عمل مانع از حرکت استخوان‌ها و مفاصل شده و بدین صورت موجب کاهش درد مکانیکی می‌شود.

در عمل فیوژن خلفی کمر، جراح پیوندهای استخوانی ( گرافت) کوچکی را روی ناحیه مشکل‌دار قسمت خلفی ستون فقرات قرار می‌دهد. اکثر جراحان صفحات و پیچ‌های فلزی که از حرکت مهره‌ها جلوگیری می‌کنند نیز به کار می‌برند. این اتصالات فلزی از پیوندهای استخوانی محافظت می‌کنند تا بهتر و سریع‌تر بهبود یابند.