آنژیوپلاستی: نکات قبل و بعد از عمل

چرا آنژیوپلاستی ( بالن زدن ) روی سـرخرگ قلبـی انجام میشود ؟

چنانچه احساس درد و ناراحتی زیادی در قفسه سینه بکنیـد انسدادسرخرگهای قلبی، شما را در معرض خطـر حملـه قلبی یا مرگ قرار میدهد بنابراین نیـاز بـه آنژیوپلاسـتی برای باز کردن انسداد شریان کرونری پیدا میکنید.

نحوه انجام:

آنژیوپلاستی عموماً از طریق شریان کشاله ران (شریان فمورال) صورت می‌گیرد، و گاهی نیز ممکن است از طریق شریانی در بازو یا مچ انجام شود. قبل از عمل، محل مورد نظر با محلول ضدعفونی و گاز استریل تمیز می‌شود. سپس یک بی‌حس کننده موضعی به کشاله ران تزریق می‌شود تا آن قسمت بی‌حس شود. همچنین یک گیرنده الکترود روی قفسه سینه قرار می‌گیرد تا ضربان و ریتم قلب را طی عمل پایش کند. در این عمل، بیمار بیدار خواهد بود و از طریق کاتتر درون وریدی مایعات و داروهای آرامبخش دریافت می‌کند، زیرا نیازی به بیهوشی عمومی نیست. همچنین، بیمار برای کاهش تشکیل لخته خون، داروهای رقیق کننده خون (آنتی‌کواگولانت) دریافت می‌کند. سپس عمل به شرح زیر انجام می‌شود:

1. پس از بی‌حس شدن ناحیه مورد نظر برای ایجاد برش، از یک سوزن کوچک برای دسترسی به شریان پا یا بازو استفاده می‌شود و یک برش کوچک در پوست ایجاد می‌شود.

2. سپس پزشک کاتتری که به یک سیم راهنما متصل شده است را از ناحیه برش وارد شریان می‌کند تا به سمت انسداد موجود در قلب هدایت کند.

3. ممکن است بیمار حین انجام این فرآیند در ناحیه کشاله فشاری احساس کند، اما دردی حس نخواهد کرد. در صورت وجود درد، باید به پزشک اطلاع داده شود. همچنین، وجود کاتتر در بدن احساس نمی‌شود.

4. مقدار کمی رنگ از طریق کاتتر تزریق می‌شود تا به پزشک کمک کند از طریق تصویر اشعه ایکس به نام آنژیوگرام، انسداد را مشاهده کند.

5. یک بالون کوچک که در انتهای کاتتر نصب شده است، باد می‌شود تا شریان مسدود شده را عریض کند. بالون باد شده قبل از خارج شدن از بدن تا چند دقیقه در ناحیه انسداد باقی می‌ماند تا موجب متسع شدن شریان شود. پزشک ممکن است بالون را چند بار باد و خالی کند تا هر بار شریان را بیشتر متسع کند.

6. احساس درد در قفسه سینه ممکن است هنگام استفاده از بالون در حالت باد شده رخ دهد، اما این درد عادی است. اگر تعداد انسدادها زیاد باشد، ممکن است این روند در هر ناحیه انسداد تکرار شود.

طی انجام عمل:

هیچ قسمتی از بدن شما بریده یا باز نمی شود به جز بریدگی کوچکی در رگ پا،بازو یا مچ که به منظور ورود کاتتر برای انجام عمل ایجاد می شود.بسته یه اینکه چند انسداد رگی وجود داشته باشد یا میزان پیچیدگی عمل،آنژیوپلاستی ممکن است بین 30 دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. آنژیوپلاستی توسط متخصص قلب(کاردیولوژیست) و تیمی از تکنسین ها و پرستاران ویژه کار قلب و عروق و معمولا در اتاقی به نام لابراتوار کاتترگذاری قلب انجام می گیرد.

آیا  عوارضی وجود دارد؟

ایجاد عارضه متعاقب آنژیوپلاستی و استنت گذاری غیر معمول می باشد اما با این وجود می تواند اتفاق بیفتد.از جمله عوارضی که کمتر خطر دارند شامل خونریزی یا کبودشدگی در محل درج کاتتر است.گاهی مواقع سوراخ ایجاد شده توسط کاتتر به طور کامل بسته نمی شود ومی تواند باعث ایجاد کانالی بین شریان و ورید شود.به ندرت اتصال غیر نرمال بین شریان و ورید در محل درج کاتتر ایجاد می شود. ممکن است لخته به دور استنت تشکیل شود،مخصوصا در اولین ماه پس از آزمون.برای کاهش این ریسکپزشک داروهای رقیق کننده خون را تجویز می نماید. با گذشت زمان احتمال ایجاد تنگی مجدد بیشتر می گردد.با استفاده از استنت های روکش شده با دارو احتمال ایجاد تنگی مجدد کاهش می یابد.ولی در برخی مواقع نیاز به تکرار آنژیوپلاستی و یا عمل جراحی Bypass می باشد. پزشکتان ممکن است داروهایی مانند نیتروگلیسرین را برای شل کردن سرخرگ‌های کرونری ، مهارکننده‌های کانال کلسیم را برای محافظت در برابر اسپاسم‌های سرخرگ کرونری یا آسپیرین و سایر داروهای ضدپلاکتی را برای پیشگیری از تشکیل لخته‌های خونی در محل انسداد تجویز نماید. اگر در بدن‌تان استنت وجود دارد، باید از رقیق‌کننده‌خون مانند آسپیرین استفاده کنید. همچنین باید یک داروی ضدپلاکتی مانند کلوپیدوگرل را حداقل تا یک ماه بعد از جاگذاری استنت لخت فلزی در سرخرگ کرونری و دو سال یا بیشتر پس از جاگذاری استنت دارویی در سرخرگ کرونری مصرف کنید. به علت وجود استنت فلزی، نباید حداقل تا ۴ هفته پس از استنت‌گذاری بدون ارزیابی ابتدایی پزشکتان، MRI انجام دهید. اما می‌توانید از میان دستگاه فلزیاب فرودگاه رد بشوید، بدون اینکه مشکلی برایتان بوجود بیاید.

شب پیش از عمل باید موارد زیر را انجام دهید:

دستورالعمل های پزشک مبنی بر تطبیق داروهایی که از قبل استفاده می کردید را به کار بندید.پزشکتان ممکن است مصرف داروهای خاصی را قبل از آنژیوپلاستی متوقف کند،به ویژه اگر داروهای خاصی برای دیابت یا رقت خون استفاده می کنید. همه داروهایی را که مصرف می کنید به ویژه نیتروگلیسرین-در صورت مصرف- همراه خود به بیمارستان ببرید. داروهایی را که پزشک مصرفشان را پیش از آنژیوپلاستی مجاز دانسته فقط با چند جرعه مختصر آب بنوشید. برای برگشتن از بیمارستان به منزل هماهنگی های لازم را انجام دهید چرا که پس از آنژیوپلاستی معمولا لازم است که شبی را در بیمارستان بستری شوید و صبح روز بعد خودتان قادر به رانندگی نخواهید بود.

پس از آنژیوپلاستی، در صورت مشاهده موارد زیر با پزشک یا مسئولین بیمارستان تماس بگیرید:

– در صورت وجود خونریزی و تورم در محل ورود کاتتر – در صورت احساس درد فزاینده و ناراحتی در محل ورود کاتتر – وجود علائم عفونت مثل قرمزی، تورم، ترشح یا تب – در صورت تغییر در درجه حرارت یا رنگ پا یا بازویی که مورد عمل قرار گرفته است – احساس بیهوشی یا ضعف – وجود درد در ناحیه قفسه سینه یا تنگی نفس رعایت دقیق توصیه های پزشک بعد از عمل، در مورد درمان با داروهای رقیق کننده خون مثل آسپیرین بسیار مهم است. بیشتر افرادی که آنژیوپلاستی انجام می دهند، چه استنت گذاشته باشند چه نه، باید مادام العمر آسپیرین مصرف کنند. در برخی موارد، افرادی که استنت گذاشته اند، باید به مدت یک سال یا بیشتر از داروهای رقیق کننده خون استفاده کنند. در صورت لزوم انجام جراحی هایی غیر از جراحی قلب یا داشتن هر مشکلی، پیش از متوقف نمودن مصرف داروهای قلبتان، با متخصص قلبتان مشورت کنید. از سری مطالب پزشکی عمومی و غیر تخصصی سایت (اطلاعات  عمومی و غیر تخصصی پزشکی برای افزایش دانش سلامت  و اطلاعات عمومی پزشکی بازدیدکنندگان)